Η ανορεξία της ύπαρξης
Ποιήματα
Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2011
52 σελ.
Κρατικό Βραβείο Ποίησης [2012]Πρώτη δημοσίευση :Περιοδικό "Ο Σίσυφος", τχ. 8, Ιούλιος-Δεκέμβριος 2014
'Οταν η ύπαρξη δεν έχει κέφια ή ακόμα χειρότερο,όταν λυπάται βαθιά,τότε γράφει τα καλύτερα ποιήματα.'Οταν ξέρει να κρύβει καλά τα (συν)αισθήματά της και να αποστασιοποιείται από το ταπεινωμένο ή πληγωμένο ''εγώ'',διαχειριζόμενη με σωστή οικονομία και με έναν ιδιαίτερο τρόπο αυτό που της συμβαίνει,ώστε να πετυχαίνει να κάνει κοινωνούς τους άλλους,κάπου εκεί αρχίζει η αληθινή ποίηση.Η ποιήτρια συνειδητοποιεί ότι κάτι της συμβαίνει,ίσως να μην μπορεί να αντιμετωπίσει τί είναι αυτό ακριβώς,όμως υπάρχει μια αίσθηση παράξενη και μια διάθεση για κλάμα,όμως έχει επίγνωση ότι έχει στερέψει η πηγή των δακρύων της.Ένα νέο πάθος εισβάλλει στην ύπαρξη και την ελέγχει,σαρώνοντας όλα τα υπόλοιπα πάθη.Πρόκειται για τον Φόβο ''π' απλώνεται σαν σάβανο και όλα τα σκεπάζει.''
Και το ποίημα τελειώνει ως εξής:''Φόβος για την κατάρρευση/ της φύσης,του κορμιού,του κόσμου./
Τώρα αντί να ουρλιάζει το μέσα :''Tϊ ωραίος που είναι αυτός!''/μια είναι η φωνή που κυριαρχεί:''Πρόσεχε!'' Μια διάχυτη ''συντηρητική μελαγχολία'',η επισήμανση ότι η χαρά απουσιάζει,σκέψεις για τον ρόλο της ποίησης και την σχέση της με την πραγματικότητα :Tίτλος ποιήματος:''Tί δίνει η ποίηση και τι παιρνει" ,και πρώτος στίχος ο ίδιος αλλά με ένα ερωτηματικό στο τέλος.Η διερεύνηση,ο αιώνιος στοχασμός.Γιατί γράφουμε; Ποιά η λειτουργία της ποίησης;Mπορεί να οριστεί;Tί είναι η ποίηση εν τέλει;Mήπως η ποίηση είναι η ''λογοδοσία της ψυχής'';Nαι,ίσως έχει και αυτή τη διάσταση!Σίγουρα την έχει.Διαβάζοντας παρακάτω μέσα στο ίδιο ποίημα:'' Πιάνεις τότε την πένα/και νομίζεις πως γίνεσαι ένα/με την ωραιότητα κια την αθανασία/όμως η ποίηση ποιά σου ζητάει θυσία;/Tί θέλει για αντάλλαγμα;/Mονάχα ένα πράγμα./'Απ'τη γη που κατοικείς/τίποτα μην απαιτείς/ Εύγλωττος ο μαρασμός ,όλα τα παράθυρα ''που βλέπουν στον κήπο της σάρκας '' είναι κλειστά πια,''η όραση του έρωτα '' που ''δεν μισεί το σκοτάδι'' έχει κι αυτή χαθεί,πιθανότατα για πάντα.
Στοχαστικοί στίχοι φλερτάρουν έντονα με ουσιαστικές υπαρξιακές ερωταποκρίσεις και αναζητήσεις.Η αναπόληση του έρωτα και του παρελθόντος,παρακολούθηση των κινήσεων της ψυχής προκειμένου αυτή να επιζήσει;Mέλλον δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα,το ''είναι '' του ανθρώπου,ιδαίτερα του σκεπτόμενου περνάει την κρίση του και σημαντικό είναι το πώς διαχειρίζεται κανείς τις κρίσεις και ιδιαίτερα τις κρίσεις αυτού του είδους.Μπορεί άραγε η θεία Συνήθεια που αυτοματοποιεί τις κινήσεις ,διευκολύνοντας τη μέρα,να απαλύνει το φόβο ή να λειτουργήσει παρηγορητικά για τον άνθρωπο;Eίναι θέμα πίστης ,μάλλον ,με όλα τα πράγματα.To ποίημα ''ΠΑΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ'' μου θυμίζει αυτό που είχα γράψει κάποτε:''Oί μέρες του πόθου πέρασαν/Τα μάτια δε στυλώνονται στον ουρανό τη νύχτα/Τί κι αν έχει φεγγάρι;/*,Το φεγγάρι σύμβολο διαχρονικό του παντός και του τίποτα.Στοιχείο ρομαντισμού ,αλλά και αιώνιο ποίημα.''Δεν το κοιτάω πια/όπως δεν κοιτάω πια /και τον καθρέφτη'''Οταν η ύπαρξη είναι ανόρεχτη ,ο αποδόμηση έρχεται μοιραία,ακόμα κι αν γίνεται σταδιακά.Το ποίημα κλείνει με τους στίχους:
''Νόμιζες ανόητο θηλυκό/πως στο φεγγάρι το ερεθιστικό/θα λικνιζόσουνα για πάντα./Όμως πάει και το φεγγάρι/πάει κι αυτό.''
Η απουσία,η έλλειψη του έρωτα ,η άλλη συμβολική ενός απλού κρεβατιού χωρίς εφιδρώσεις και εντυπώσεις σημαίνει αυτόματα και απουσία της έμπνευσης που χρειάζεται ο ποιητής για να γράψει.Οι λέξεις πια δεν ξεχειλίζουν,δεν πατούν σαν άγρια πουλιά,η έλξη αλλοτριώθηκε,η ηδονή εχάθη ανεπιστρεπτί.Η ελπίδα βέβαια πεθαίνει τελευταία και το θάρρος είναι απαραίτητο συστατικό για την συνέχεια της ύπαρξης":
Eλπίζω να βρω το θάρρος
μια τελευταία επιθυμία να εκφράσω:
γδυτό ένα ωραίο αρσενικό να δω
να θυμηθώ,σαν τελευταία εικόνα
να κουβαλώ το αντρικό σώμα
που δεν είναι ύλη
αλλά η υπερφυσική ουσία του μέλλοντος.
Γιατί αυτό θα πει ηδονή:
ν' αγγίζεις το φθαρτό
και να παραμερίζεις το θάνατο.
Πόσο θαυμαστό είναι να δηλώνεις ευθαρσώς πως αγαπάς τις ελλείψεις σου και πως αυτές εν τέλει είναι που σε διδάσκουν στη ζωή σου " Ό,τι μου λείπει με διδάσκει'',στίχος δυνατός,ρωμαλέος ,ηχηρός,βαθύς!
Παρακαλεί το 'Αγνωστο επίσης:''Στέρησέ με- παρακαλώ το Άγνωστο-στέρησέ με κι άλλο για να επιζήσω.
Είναι ζήτημα βάθους και με την Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ.Βάθους και ύψους,όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται αυτό και ο νοών νοείτω.Η συμφιλίωση με τις μεγάλες απώλειες της ζωής μας είναι το στοίχημα που έχουμε κερδίσει.Να γίνεται η αγάπη καλή φίλη και να γεύεσαι μαζί της την μελαγχολία του Χρόνου.'Ετσι απελευθερώνεσαι και ''ανοίγεις'' και τραγουδάς άνετα αστεία τραγούδια που σου θυμίζουν την ασημαντότητά σου ,αλλά και σκηνοθετείς τον ίδιο σου τον εαυτό,την ίδια τη ζωή σου.
Η Ρουκ δεν καταβυθίζεται στη θλίψη,κάνει τη θλίψη ποίηση,αλλά όχι ποίηση μίζερη και κακόμοιρη φυλακισμένη στο ''εγώ''.Την κάνει ποίηση με το βλέμμα στραμμένο προς τα έξω,στους ανοιχτούς ορίζοντες,στην αληθινή γνώση ,σε μια ''συναισθηματική σοφία'',θα μπορούσα να πω.Σκέφτεται με την ψυχή της,νιώθει με τη σκέψη της .
'Αραγε γιατί όσο προχωράει
όλο αυτό που νομίζουμε
πως κάτι είναι
στην πραγματικότητα να πλησιάζουμε
το ακλόνητο τίποτα;
Το αρθρώνεις ποιητικά,δεν αφήνεις πια να σε καταβάλλει.Είναι η αύρα της Ρουκ που την κάνει μοναδική ,είναι το πώς αρθρώνει ακριβώς τα πράγματα και τα μετουσιώνει σε τέχνη του λόγου.
Στοχάζεται,αναστοχάζεται,φιλτράρει ,διευσδύει,αποδομεί,αναδομεί,αναδιαρθώνει,εισάγει το νέο ,μουσική ποιεί.
Κλείνω με το αγαπημένο μου της συλλογής ,ένα ποίημα ποιητικής,που νιώθω ότι συνομιλεί πολύ με τον Καβάφη ,κυρίως με τη Μελαγχολία του Ι.Κ.
«Ποιητικό Υστερόγραφο»
Τα ποιήματα δεν μπορούν πια
να 'ναι ωραία
αφού η αλήθεια έχει ασχημύνει.
Η πείρα είναι τώρα
το μόνο σώμα των ποιημάτων
κι όσο η πείρα πλουταίνει
τόσο το ποίημα τρέφεται και ίσως δυναμώσει.
Πονάν τα γόνατά μου
και την Ποίηση δεν μπορώ πια να προσκυνήσω,
μόνο τις έμπειρες πληγές μου
μπορώ να της χαρίσω.
Τα επίθετα μαράθηκαν
μόνο με τις φαντασιώσεις μου
μπορώ τώρα την Ποίηση να διανθίσω.
Όμως πάντα θα την υπηρετώ
όσο βέβαια εκείνη με θέλει
γιατί μόνο αυτή με κάνει λίγο να ξεχνώ
τον κλειστό ορίζοντα του μέλλοντός μου.
*ΠΡΟΦΗΤΕΊΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ,ΔΩΔΩΝΗ,2009,(ΣΕΛ 27)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου