Translate

Σάββατο 15 Απριλίου 2023

ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ//// ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ των Τσίτα-Μπουμπουρή /// Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη

 



Ο Μάκης Τσίτας είναι ένας πληθωρικός συγγραφέας για τον οποίο έχω εκφραστεί πολλές φορές μέσα στα χρόνια, ακριβώς επειδή έχω γνωρίσει καλά το έργο του. Και δεν αναφέρομαι μόνο στα βιβλία που έχει γράψει για παιδιά. Αναφέρομαι και στο θεατρικό του έργο και στα πεζά του κείμενα. Τον διακατέχει πάντοτε ο μεγάλος εκείνος ζήλος ενός ανθρώπου δημιουργικού που επικοινωνεί με τους αναγνώστες του και αφουγκράζεται τις ανάγκες τους.

Αυτή τη φορά θα μιλήσω για το βιβλίο με τις παροιμίες που εξέδωσε σε συνεργασία με τη Ράνια Μπουμπουρή και κυκλοφορεί από τις δημοφιλείς εκδόσεις Ψυχογιός. Και θα το κάνω με μεγάλη χαρά, καθώς ο Μάκης Τσίτας για άλλη μια φορά με εκπλήσσει με τις επιλογές του. Και εξηγούμαι: είναι υπέροχη η ιδέα του να συνεργαστεί και να  δημιουργήσει τη σειρά «Η παράδοσή μας» σε πείσμα των ψηφιακών καιρών μας. Είναι ανάγκη να φέρνουμε σε επαφή τα παιδιά από μικρή ηλικία  με τις παραδόσεις του τόπου τους, να τους γνωρίσουμε τα ήθη και τα έθιμα της Ελλάδας, τον λαογραφικό πολιτισμό, τα επιτεύγματα των αρχαίων μας προγόνων. Και υπάρχει αυτή η ανάγκη, γιατί τόσο πολύ τα παιδιά επηρεάζονται από τον τεχνολογικό πολιτισμό και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που είναι δύσκολο πολλές φορές να αυτοπροσδιοριστούν αναφορικά με την εθνική τους ταυτότητα. Επίσης, γεγονός είναι πως βομβαρδίζονται καθημερινά και καθώς μεγαλώνουν με χιλιάδες πληροφορίες – πολλές από τις οποίες είναι όχι μόνο ψευδείς και ανακριβείς αλλά και ανούσιες. Όσο για τη γλώσσα, υπάρχει θέμα σοβαρό, με την καλλιέργειά της, ειδικά στις …ηλεκτρονικές μας μέρες!

Μα παροιμίες…θα πει κανείς; Ναι, φυσικά, παροιμίες. Δεν είναι  διόλου ντεμοντέ ή κάτι παρωχημένο. Παροιμίες ίσον αξίες. Όπως αυτές πέρασαν από στόμα σε στόμα, μέσα στην παράδοση, όπως πέρασαν από γενιά σε γενιά, όπως διασκέδασαν με αυτές οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας σε όλα τα χωριά και τα νησιά του τόπου μας. Καλό είναι να τις μαθαίνουν σήμερα τα παιδιά, να στοχάζονται πάνω σε αυτές οι έφηβοι, να τις ξαναθυμούνται οι μεγαλύτεροι. Μέσα στις παροιμίες αποθησαυρίζεται η σοφία ενός ολόκληρου λαού. Αυτή η λαϊκή σοφία είναι πολύτιμη για τα νέα άτομα, είναι αποστάγματα λογικής, συναισθήματος, γνώσης, και στοχασμού, ακόμα κι ενσυναίσθησης. Μας οδηγούν όλους να σκεφτούμε την πολυμορφία και τον πλουραλισμό της ζωής, που μπορεί να έχει την τάση να μας ξεπερνά, αλλά καλό είναι να είμαστε πάντα έτοιμοι να τον αντιμετωπίσουμε. Ή και όχι. Επιπροσθέτως, οι παροιμίες συχνά έχουν σκωπτική διάθεση, είναι ιδιαίτερα διασκεδαστικές, και ουσιαστικές σε αυτά που καταδεικνύουν ή υποβάλλουν. Με αυτές μπορεί να παίξει άνετα κανείς, συνδυάζοντας τη μάθηση με το κωμικό στοιχείο και με το παιχνίδι. Είναι ωραίο που σε κάθε παροιμία η παρουσίαση γίνεται μέσα από μία εικόνα που καταλαμβάνει μία σελίδα ολόκληρη. Δίνεται και μία συνοπτική επεξήγηση ώστε να δοθεί από τον διδάσκοντα ή τον γονιό που θα το διαβάσει στο παιδί η ακριβής σημασία της κάθε παροιμίας. Τι χρειάζεται κάποιος για να κάνει ένα τέτοιο βιβλίο; Πρώτα πρώτα κέφι, αγάπη για τα βιβλία, και κυρίως αγάπη για τα παιδιά που για ν΄ αναπτυχθούν χρειάζονται διαρκώς νέα ερεθίσματα, από τις μικρές ακόμα ηλικίες.

Άξια λόγου η περίφημη και ιδιαιτέρως ελκυστική εικονογράφηση της ταλαντούχας Ανδριάνας Ρούσσου. Συμπληρώνει όμορφα το όλο εγχείρημα και αποδεικνύει πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι μια συνεργασία όταν γίνεται με διάθεση δημιουργική από όλες τις πλευρές που συνεργάζονται και συνεισφέρουν.

https://www.booktimes.gr/review/i-paradosi-mas-i-paroimies/?fbclid=IwAR3xVjB2pAZweeeUi51aw-7Scwy65RnD-wZioiktNaTUYOEdYjX-MP7ow6M

ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ /// ΣΟΥΣΑΜΙ ΑΝΟΙΞΕ /// Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη




Κρατώ στα χέρια μου το νέο βιβλίο του Γιάννη Φαρσάρη με τίτλο Σουσάμι Άνοιξε. O Γιάννης Φαρσάρης αποδεικνύει για άλλη μια φορά πόσο ευφυής και ευέλικτος είναι, καθώς γράφει για ένα σύγχρονο και ελκυστικό θέμα. Έχει μεγάλη ιστορία ο ίδιος σε ό,τι αφορά τις ψηφιακές δράσεις. Είναι –μεταξύ πολλών άλλων σημαντικών– ο άνθρωπος πίσω από την πλούσια, την εξαιρετική πραγματικά διαδικτυακή βιβλιοθήκη Openbook και το πολύπλευρο και πάντα ενημερωμένο και πολυδιαβασμένο περιοδικό Fractal (μαζί με την Ελένη Γκίκα).

O Φαρσάρης δίνει εξαιρετικά μαθήματα δημιουργικότητας σε όσους εμπλέκονται με το διαδίκτυο παντοιοτρόπως, αλλά και σε όσους γράφουν και επιθυμούν να επικοινωνήσουν τα έργα τους. Το διαδίκτυο μπορεί να αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο  αρκεί να χρησιμοποιείται με ιδιαίτερο και αποδοτικό τρόπο. Η λειτουργική χρήση του μπορεί να αποφέρει καρπούς σε πολλούς τομείς και να οδηγήσει σε καινοτομίες. Προτείνονται λύσεις, ιδέες, κατευθύνσεις. Δεν είναι διδακτικός ή επικριτικός ο συγγραφέας. Παρόλο που γνωρίζει καλά το θέμα, ο έμπειρος Φαρσάρης κρατά χαμηλό προφίλ. Σε ωθεί να σκεφτείς, να διερευνήσεις, να ανακαλύψεις και να προσεγγίσεις πρακτικές αναφορικά με το ενδεχόμενο διαδικτυακό σου πρόσωπο, αλλά και την ψηφιακή κάθε φορά συμπεριφορά σου. Φέρνει παραδείγματα, σχολιάζει, στοχάζεται πάνω σε πράγματα που έχει παρατηρήσει ότι συμβαίνουν, αλλά δεν έχουν καλά αποτελέσματα. Πώς θα μπορούσε κάτι να γίνει αλλιώς; Πώς τα ψηφιακά μέσα μπορούν να υπηρετούν τη ζωή μας σήμερα ώστε να έχουμε μονάχα κέρδος και όχι κόστος στον κοινωνικό, στον οικονομικό, στον συναισθηματικό τομέα;

Βασική πρότασή του για την απελευθέρωση της δημιουργικότητας, η προσφορά του έργου του δημιουργού στον κόσμο, ώστε να του δοθεί η ευκαιρία να ασχοληθεί ελεύθερα με αυτό. Γενικά προτείνει ευφάνταστες δράσεις για τη διάδοση ενός έργου χωρίς να αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στο διαδίκτυο. Η φιλοσοφία του εστιάζει στο πώς μπορεί ο κάθε συγγραφέας να μοιραστεί το πόνημά του χωρίς φόβους και δεσμεύσεις, πετυχαίνοντας γόνιμες πολιτιστικές διαδράσεις. Κι όλα αυτά σήμερα  που, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, η κοινωνία και η οικονομία βρίσκονται σε «ψηφιακό μετασχηματισμό» (σελ. 40). Πιστεύει ότι δεν έχει νόημα να κυνηγήσει κανείς να μπει στο σύστημα. Αντίθετα, έχει σημασία να μην ακολουθήσει την πεπατημένη και να φεύγει σε νέα μονοπάτια, να είναι πειρατής, να έχει θετική διάθεση για νέα λάφυρα και ανακαλύψεις. Είναι συνάμα αποτελεσματικό και γοητευτικό να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα έχοντας στο μυαλό τη διάδοση του έργου του, το οποίο απλόχερα θα χαρίσει στον κόσμο ολόκληρο.  Άλλωστε αυτός είναι ο σκοπός για τον οποίο δημιουργήθηκε, να φτάσει ως τους αναγνώστες. Οπότε όλα τα εμπόδια πρέπει να υπερνικηθούν. Κάνει λόγο και για την αυτοέκδοση –σημείο των καιρών– και το σκεπτικό που τη συνοδεύει. Άλλωστε έχει παρέλθει η εποχή που οι εκδότες κρατούσαν τα ηνία και ρύθμιζαν αυτοί και μόνο τα πράγματα σχετικά με την έκδοση ενός  βιβλίου.

Το Σουσάμι Άνοιξε είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για όποιον θέλει να πάρει στα χέρια του και να ρυθμίσει την τέχνη του (συνεπώς και τη ζωή του). Είναι ένα εγχειρίδιο-κλειδί αναφορικά με τη σωστή διοχέτευση της ευλογημένης δημιουργικότητας, αλλά με τον δημιουργό να κρατά χαμηλό προφίλ.  Ο  Φαρσάρης προτείνει ευθαρσώς: «Ασχολήσου με τη δημιουργικότητα μέσα σου κι όχι με εσένα στον χώρο της δημιουργικότητας. Μην ξοδεύεσαι, μην αναλώνεσαι, μην εκτίθεσαι. Έχει χορτάσει ο κόσμος έπαρση και αυταρέσκεια. Μην προσπαθήσεις εσύ να αποδείξεις τίποτα, αν δεν μπορεί από μόνη της η δουλειά σου να το αποδείξει» (σελ. 61-71). Η τέχνη οφείλει να ταξιδεύει ελεύθερη, αφού μάλιστα «είν΄ ένας τρόπος, όπως  λέει ο Αμερικανός συγγραφέας  Έλμπερτ Χάμπαρντ. Αν λοιπόν ψηφιοποιηθεί, αν ανέβει σε ένα pdf κάπου σε μια πλατφόρμα, τότε ξεκινά την περιπλάνησή της μέσα στον κόσμο μας» (σελ. 77). Ο συγγραφέας προτρέπει τον δημιουργό να βγάλει προς τα έξω το έργο του, να μαγέψει τους ανθρώπους και να τους κάνει να λατρέψουν τις ιδέες του (σελ. 245).

Κλείνοντας, σε ένα εύστροφο και καλογραμμένο βιβλίο που είναι γεμάτο σοφία, αλλά και αμεσότητα και αλήθεια, ο Φαρσάρης με θάρρος προσεγγίζει το θέμα του. Καταθέτει προσωπικές εμπειρίες, επικαλείται  αυθεντίες, αλλά κυρίως παραθέτει εύγλωττα παραδείγματα και γνώσεις πολύτιμες για όποιον ενδιαφέρεται να τις αξιοποιήσει και να προχωρήσει.

https://www.booktimes.gr/review/sousami-anoixe/?fbclid=IwAR0atZwKkg2p7zH7QmA8_iWRM4-A7qQTzvzpZ7_kWIdv4DZckLo_UnDmphk

ΠΑΣΧΑΛΙΝΕΣ ΕΥΧΕΣ ΑΠΟ ΤΟ VARELAKI






ΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ VARELAKI

EYXETAI ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΣΑΣ  

 XΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ 
 

ΦΩΣ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ 


ΣΤΙΣ ΖΩΕΣ ΣΑΣ!!!!





ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ /// ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΙΔΗΡΑ




Η «Συντροφιά των φίλων της ποίησης», μια άτυπη ομάδα που λειτουργεί στο Περιστέρι στην μετα-Covid εποχή, φιλοδοξώντας και ελπίζοντας να καλύψει τις ανάγκες και τις αναζητήσεις των ανθρώπων που αγαπούν την ποίηση, την αναζήτηση, αλλά και την ανάγνωση, την οποία συντονίζει ο ποιητής Δημήτρης Κούνδουρος, συνεχίζει τις εκδηλώσεις – αφιερώματα με καλεσμένη την βραβευμένη ποιήτρια Αγγελική Σιδηρά.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 19 Απριλίου 2023, ώρα 19.00, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Δημαρχείου Περιστερίου, (Πλατεία Δημοκρατίας 1, Σταθμός Μετρό Περιστέρι). Τη βραβευμένη με κρατικό βραβείο ποίησης ποιήτρια, θα παρουσιάσουν οι : Ηρώ Νικοπούλου, εικαστικός και ποιήτρια, Ελένη Λιντζαροπούλου, θεολόγος και ποιήτρια, Ζέτα Κουντούρη, νομικός και συγγραφέας. Θα διαβαστεί μήνυμα του μέλους της Συντροφιάς Συμεών Σταμπουλού

Θα ακολουθήσει ομιλία της τιμωμένης και θα δοθεί η ευκαιρία στους παρευρισκόμενους να της απευθύνουν ερωτήσεις.


Λίγα λόγια για την ποιήτρια

Η Αγγελική Σιδηρά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1938. Το 1963 παντρεύτηκε τον Γιώργο Παπακώστα και απέκτησαν τρεις γιούς.

Έχει εργαστεί στην Εθνική Τράπεζα Ελλάδος και στο Υπουργείο Εξωτερικών. Είναι εθελόντρια Κοινωνικής Πρόνοιας στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, ισπανικά, γερμανικά, αγγλικά, ιταλικά και τουρκικά. Επίσης έχουν συμπεριληφθεί σε γνωστές ανθολογίες και δημοσιευθεί σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά. Είναι μέλος της Εταιρίας Συγγραφέων και ιδρυτικό μέλος του Κύκλου Ποιητών. Κριτικές για το έργο της έχουν δημοσιευθεί σεεφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά. Ποίησή της έχει συχνά παρουσιαστεί στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, καθώς και στην επαρχία.

Εκπροσώπησε την Ελλάδα σε Διεθνή Φεστιβάλ Ποίησης: τον Απρίλιο του 2010 στην Κωνσταντινούπολη, πολιτιστική πρωτεύουσα του 2010 ̇ τον Σεπτέμβριο του 2015 στο Τολέδο της Ισπανίας τον Ιούλιο του 2016 στη Σετ της Γαλλίας, και τον Ιούνιο του 2019 στη Γένοβα της Ιταλίας, στο Φεστιβάλ Ποίησης Voix Vives.

Έχει δημοσιεύσει δεκατρείς ποιητικές συλλογές. Έχει μεταφράσει ποιήματα της Αμερικανίδας ποιήτριας Έμιλυ Ντίκινσον και έχει συμμετάσχει στην έκδοση της μαρτυρίας Αίσθηση γυναίκας με άλλες πέντε συγγραφείς.

Από τις εκδόσεις Κέδρος κυκλοφορούν επίσης οι ποιητικές της συλλογές Silver Alert (2016), που τιμήθηκε με το Κρατικό Ειδικό Θεματικό Βραβείο για βιβλίο που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, Οίμοι, λέγουσα (2020) και Ποιήματα 1983-2021 (επιλογή) (2021).

ΜΕΝΗ ΠΟΥΡΝΗ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ



***

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ, ΟΔΟΣ ΑΝΝ ΣΕΞΤΟΝ


Γράφουν ακόμη γυναίκες που δεν ήταν μοντέλα, κι έγιναν νοικοκυρές.

Θλίψη κλεισμένη σε μπουκάλι φαρμακείου, χωρίς καμία χημική παρηγοριά.

Σαν να μην είναι αποκάλυψη η ζωή πια ούτε η ίδια η ποίηση.

Αλλά κάψουλες πεσμένες πίσω απ’ τον νιπτήρα, άχρηστες πια, γιατί οι λέξεις βρήκαν τα

λόγια και γράφουν ξανά.

Ή ανεξίτηλη μάσκαρα, ξεχασμένη στο μπουντουάρ αστικού διαμερίσματος των sixties, πλάι

σε μια γυαλιστερή, ξεφτισμένη roller-skate φόρμα των eighties.


***


ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΤΣΕΧΙΚΗ ΑΝΑΜΝΗΣΗ


Θα κλειστώ τριακόσια χρόνια σ’ ένα σπίτι

χωρίς πόρτες και παράθυρα.

Τα μέλη μου θα σαρκώσουν δοκάρια και τοίχους.

Τα γεγονότα θα παραδοθούν έρμαιο

στη μαρτυρία της ιστορίας.

Οι απόδημοι εργάτες θα χτίζουν και θα χτίζουν

σμίγοντας βούρλα κι άγριες μέντες στ’ ακροκέραμα.

Θα κλειστώ σ’ ένα σπίτι τριακόσια χρόνια μόνη


ανάμεσα στους σκελετούς των σκαριφημάτων.

Τα μάτια μου θα εμπυρώνουν το σκοτάδι

αθυρματικά σφυρηλατώντας κρύσταλλα και γυαλί.

Στα χωρίσματα η μέρα

θα χύνει το μεμπτό της σάρκας μου.

Εκατοντάδες μυρμήγκια στα μαδέρια

θα θηλακώνουν τα υπόγεια νερά.

Και η χλόη ψηλή, όλο γυαλάδα

θα σκαλώνει στην κρεβατίνα του κήπου.

Πότ’ ένα δάχτυλο πότ’ ένα αυτί

θα γαργαλάει τις φύτρες πλάι στους κροτάφους

και θ’ αναταράζονται τα σπλάχνα του.


***


ΤΑΥΡΟΜΕΝΙΑ ΤΑΥΡΟΚΑΘΑΨΙΑ


Ανίκανο να ιππεύσω τη ράχη ενός ταύρου, η μοίρα μ’ έφερε στην πόλη του Ταυρομενίου,

άγνωστο μεταξύ των γηγενών αποίκων.

Πριν προλάβω την πόλη να γνωρίσω, κατά το θέατρο ανηφόρισα, να γίνω στη Δύση

μάρτυρας σε ένα νέο δράμα, χωρίς ταύρους και άλματα – στα πάθη της ζωής μου και τα

μυστικά που έσυρα μαζί μου από τον λαβύρινθο του Δαιδάλου στη σκιά της Αίτνας.

Ω, τι άτυχος ταξιδιώτης!


*Τα παραπάνω ποιήματα προέρχονται από την συλλογή με τίτλο Οι

άκανθες των αιώνων, εκδόσεις Δρόμων, 2022.

*** Η φωτογραφία είναι παρμένη από το Pixabay.