Translate

Κυριακή 21 Μαΐου 2017

«Τζον Λένον & Γιόκο Όνο: Η τελευταία συνέντευξη»


Ντέιβιντ Σεφ «Τζον Λένον & Γιόκο Όνο: Η τελευταία συνέντευξη», Μετάφραση: Σωτήρης Κακίσης, εκδ. Βακχικόν, σελ. 104


Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη

 
Μια τεράστια συνέντευξη (κράτησε περίπου 20 ώρες), μια εξαιρετικά αποκαλυπτική συνέντευξη στο περιοδικό Playboy και στον έμπειρο Ντέιβιντ Σέφ, στην οποία το διάσημο «Σκαθάρι» σπάει τη σιωπή του με την συγκατάθεση της Όνο. Μιλά για όλα και για όλους. Πώς γεννήθηκαν και χώρισαν οι Μπίτλς, τι αντιπροσώπευαν, τον γάμο του με την Γιόκο Όνο, τις υπαρξιακές του αναζητήσεις, το πώς δημιουργήθηκαν κάποια σημαντικά τραγούδια -επιτυχίες του γνωστού συγκροτήματος, τις σχέσεις των μελών του. Λίγο αργότερα ο Λένον θα δολοφονηθεί από έναν θαυμαστή του στις 8 Δεκεμβρίου 1980 στη Νέα Υόρκη.
Μέσα από τη συνέντευξη κανείς εισπράττει μια εικόνα του Τζον Λένον που επιδέχεται πολλαπλών συζητήσεων και που εγείρει πολλαπλά ερωτηματικά. Μέχρι που φτάνει άραγε η επιρροή της Όνο, κατά πόσο υπάρχει μια ισορροπία σε όλα αυτά. Τί είναι άρρωστο και τι υγειές και πού θα πήγαιναν οι Μπίτλς αν έλειπε από το προσκήνιο η περίεργη αυτή γυναικεία μορφή που είχε τον τρόπο της να αντιστρέφει τα πρότυπα και τους ρόλους που αφορούν τους άντρες και τις γυναίκες, που είχε τον τρόπο της να καθοδηγεί τον Λένον αφού εύκολα τον έχει πείσει για το πώς πρέπει να είναι τα πράγματα ασκώντας του μια επίδραση σχεδόν μαγική. Η ίδια ξέρει την μυθολογία που υπάρχει γύρω από το πρόσωπό της και απαντά σε όλους με θράσος και επιμένει να παίζει το παιχνίδι με τους δικούς της όρους. Ο ίδιος ο Λένον θα επισημάνει σχετικά: «H Όνο μου ‘δειξε την πιθανότητα της εναλλακτικής λύσης. Δεν είσαι υποχρεωμένος να κάνεις αυτό». «Δεν είμαι; Λες αλήθεια;» Οι ρόλοι τους αντιστρέφονται μοιραία. Εκείνη κάνει τις «αντρικές δουλειές» και όλες τις σκληρές διαπραγματεύσεις νομικές και άλλες, εκείνος μένει στο σπίτι- φρούριο και αναλαμβάνει να μεγαλώσει τον γιο.
Σε μια εποχή που μισούσε τον ρομαντισμό ή τον θεωρούσε παρωχημένο, ο Τζον Λένον και η Γιόκο Όνο διακήρυτταν τον έρωτά τους με κάθε δυνατό τρόπο.
Την Όνο την προσβάλουν συνεχώς οι συνεργάτες του Τζον και ο περίγυρος, όμως εκείνη αντιστέκεται και δεν τους χαρίζεται με τίποτα, αποδεικνύοντας τρομερή σκληρότητα. Ο Τζον δηλώνει σθεναρά σε κάθε ενδιαφερόμενο, κυρίως κακοπροαίρετο: «Δεν ζω για σας. Ζω για μένα και τη Γιόκο και το μωρό.» Ο Τζον είναι αδιαπραγμάτευτος στον έρωτά του για την Όνο, τον έχει κερδίσει ολοκληρωτικά. Έχουν και οι δύο προηγούμενους γάμους και παιδιά από αυτούς. Αλλά έχουν ρυθμίσει έτσι τη ζωή τους ώστε να δίνουν στα πράγματα το νόημα που εκείνοι επιδιώκουν. Ο ένας είναι το είδωλο του άλλου. Περιγράφουν πώς γνωρίστηκαν, για τις φιλανθρωπίες που έκαναν, για έναν χωρισμό που είχαν ζήσει σε κάποια φάση, για τη δυσκολία με την οποία γεννήθηκε ο γιος τους, ο Τζον μιλάει πάρα πολύ για την σχέση του με τον Πολ ΜακΚάρντεϊ και πώς αυτή μεταλλάχθηκε σε κάτι άλλο, καθώς και για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργούσαν τραγούδια. Γενικά ο Λένον μοιάζει αυτάρκης με την Όνο, φαίνεται πώς αλλάζει ρότα και συμπεριφορά απέναντι στους ανθρώπους που ήταν κάποτε η ζωή του. Άλλοτε δείχνει κυνικός, άλλοτε παρτάκιας, άλλοτε αδιάφορος και δίνει την εντύπωση κάποτε πως  η ζωή του ξεκινά στην ουσία από τότε που γνώρισε την Όνο. Θεωρεί ότι τον απελευθέρωσε. Ότι έμαθε τα πάντα από αυτήν. Και κείνος σχεδόν την θεοποίησε.
Και οι δύο ενθουσιάστηκαν από το αποτέλεσμα της συνέντευξης, η οποία όντως είχε τρομερή απήχηση όταν κοινοποιήθηκε. Ένα βιβλίο όπου όντως γίνεται ΑΝΑΦΟΡΑ. Πρόκειται για μια αυτοπροσωπογραφία. Σκιαγραφείται ο Τζον Λένον, δίνονται στην ουσία οι ψυχικές και συναισθηματικές του διαστάσεις και αναλύεται ο τρόπος που έβλεπε τον κόσμο μέσα κι από τα μάτια της συντρόφου του. Αποκαλύπτονται πράγματα που ερμηνεύουν συμπεριφορές του φημισμένου ζευγαριού, που έχει βάλει σε τάξη τη ζωή του μέχρι που έρχεται η μεγάλη τραγωδία. Με το θάνατο του Λένον είναι ίσως το τέλος μιας εποχής και η αρχή μιας άλλης. Η εν λόγω συνέντευξη αποτελεί αδιάψευστο ντοκουμέντο αναφορικά με τη ζωή και την ψυχοσύνθεση του ανθρώπου που θεωρήθηκε θρύλος, που έβαλε τη δική του σφραγίδα την παγκόσμια μουσική σκηνή.

http://fractalart.gr 

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ /// "Το σώμα του έγινε σκιά" / "Πληγές" - Ασημίνα Ξηρογιάννη




Το σώμα του έγινε σκιά, Μυθιστόρημα, Ασημίνα Ξηρογιάννη, Εκδόσεις Ανατολικός, 2010

O τελευταίος χορός. Δίχως αμφιβολία δεν σου αφήνει και πολλά περιθώρια για να σκεφτείς κάτι άλλο. Από τις πρώτες κιόλας του σελίδες, η σε κάμποσα σημεία ποιητική νουβέλα της Ξηρογιάννη σου δημιουργεί άμεσα μια προδιάθεση πως μόνο ευχάριστο δεν πρόκειται να είναι το περιεχόμενο της.  Δύο άνθρωποι. Ένας κοινός προορισμός. Δύο κόσμοι. Μία κατάληξη.          


Καλά ριζωμένοι σε μια καθημερινότητα που αρνείται πλέον να τους προσφέρει απλόχερα αυτό που μετά βδελυγμίας αναζητούν. Εγκλωβισμένοι σε μια απόγνωση που φαίνεται μη αναστρέψιμη. Η γυναίκα με την αέναη αγάπη της προς τον σύζυγο. Και αυτός με το αρρωστημένο του πάθος για το χορό. Τι γίνεται λοιπόν όταν αυτά πάψουν να φέρνουν τα επιθυμητά  αποτελέσματα; Μάλλον τη σύγκρουση των δύο αυτών κόσμων. Τον καλλιτέχνη σύζυγο να αντιλαμβάνεται με το πέρασμα του χρόνου ότι δε μπορεί πλέον να χορεύει. Ότι κοντοζυγώνει η στιγμή να απαρνηθεί χωρίς τη δική του θέληση το μοναδικό πράγμα που φαίνεται ότι τον κρατάει ζωντανό. Τον χορό. Δεν καταφέρνει να τον κρατά ζωντανό ούτε η μονάκριβη κόρη του που αρχίζει να ξεδιπλώνει δειλά δειλά και συνάμα  να ακολουθεί τα χνάρια του πατέρα της, υπό τις δικές του σαφώς χρήσιμες οδηγίες.

Και στην αντίπερα όχθη, το θηλυκό, που με την αμέριστη αγάπη και τον ανιδιοτελή έρωτα για τον άντρα της μοιάζει με δεκανίκι έτοιμο να δώσει στήριξη στο σύντροφό της που είναι ένα βήμα πριν τη κατάρρευση. ‘Ένα μόλις βήμα πριν γίνει σκιά. Μια σύζυγος που δε κρατούσε τίποτα γι΄ αυτήν. Που μοναδική της ικανοποίηση είναι να βλέπει ευτυχισμένο τον άντρα της. Και ας της άρεσε να γράφει. Και ας ήξερε πως ότι έγραφε δε υπήρχε ποτέ η πιθανότητα νo τα δει να εκδίδεται. Σε αυτό όμως το σημείο τίθεται και το μεγάλο ερώτημα, ο μεγάλος προβληματισμός που γεννά ο συζυγικός βίος των δύο πρωταγωνιστών. Ποιά είναι τελικά στο φινάλε η πραγματικότητα;

Η αίσθηση της συζύγου που με την αγάπη, τον έρωτα, τη κατανόηση, την ειλικρινή στήριξη στον σύντροφό της να πλάθεται μέσα της η εικόνα πως δίνει την απαιτούμενη ώθηση στον άντρα της να συνεχίσει να δημιουργεί, μένοντας και η ίδια ικανοποιημένη, νομίζοντας πως έχει φέρει εις πέρας τον αντικειμενικό της σκοπό που δεν είναι άλλος από έναν ευτυχισμένο και χαρούμενο σύζυγο ή η εμμονή με το χορό του συζύγου που λαμβάνει ως ικανοποίηση την αμέριστη στήριξη και παρότρυνση της συντρόφου του για το έργο του ισορροπώντας μεταξύ πάθους και συνήθειας;                     

Το αποτέλεσμα και για τις δύο πλευρές λυτρωτικό από τη στιγμή που δεις τα γεγονότα με μια πιο καθαρή ματιά! 
 

Νίκος Μπίνος


Πληγές, Ποίηση, Ασημίνα Ξηρογιάννη, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2011



H Ασημίνα Ξηρογιάννη είναι μία καταξιωμένη ποιήτρια. Στο ποιητικό της ιστορικό συμπεριλαμβάνονται ήδη διακρίσεις σε δύο ποιητικούς διαγωνισμούς. Επίσης έχει λάβει έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών, για τη νουβέλα της «Tο σώμα που έγινε σκιά».

Στην ποιητική της συλλογή «Πληγές» παρουσιάζει με έναν σουρεαλιστικό και μαγικό τρόπο το κενό που αφήνει μια απώλεια καθώς και τον πόνο που αυτή συνεπάγεται.

Οι «Πληγές» στάθηκαν αφορμή για να γράψω εγώ με τη σειρά μου ένα κείμενο το οποίο να βγάζει στην επιφάνεια με έναν περιεκτικό τρόπο, το πως βίωσα εσωτερικά τα ποιήματα της Ασημίνας Ξηρογιάννη.

Το κείμενο λοιπόν αναφέρεται σε τρείς γυναίκες (η μια από αυτές είναι η Ασημίνα Ξηρογιάννη) οι οποίες έχουν βιώσει τρία διαφορετικά είδη απώλειας, όπως και στα συναισθήματά τους. Παρ’ όλα αυτά επειδή φαίνεται να συμφωνούν, δεν γίνεται χρήση πληθυντικού αριθμού αλλά τρίτου ενικού σαν να εξιστορεί κάποιος τον εσωτερικό κόσμο μιας και μόνο γυναίκας.


ΤΡΕΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ- ΕΝΑ ΚΕΝΟ ΚΑΤΙ ΚΟΙΝΟ

(Ασημίνα  «πληγές»,  Αριάδνη «προδοσία»,  Αγγελίνα «θέλει να ακουστεί»)
 



Γυναίκα μόνη σ’ ένα μέρος σκοτεινό


Πιο σκοτεινό δε γίνεται
Σ’ έναν παράλληλο κόσμο
Σε μια σκοτεινή τρύπα
Την τρύπα της απελπισίας
Οδηγημένη εκεί απ’ την ίδια της την εμπιστοσύνη
Από την αφοσίωσή της…
Φοβάται
φοβάται πολύ
Θέλει να φύγει από ‘κει
Θέλει να ΦΥΓΕΙ!!
Όχι δε μπορεί
Την κρατάνε όμηρό τους οι βασανιστικές σκέψεις της
Μπήγει τα νύχια της στον τοίχο για να σκαρφαλώσει  στην επιφάνεια
Αυτά όμως αποχωρίζονται απ’ τη σάρκα τους  …..
Δε μπορεί να τη βοηθήσει κανείς
Είναι μόνη και φοβισμένη στη σκοτεινή τρύπα
Γιατί δεν τη βοηθάει κανείς;;;
Μόνη της αναμένει να δει ένα φως από ψηλά
Να νιώσει μια γαλήνη στη σκέψη της και στην ψυχή της
Να καταφέρει να «βγει έξω»
Οι μέρες περνούν

Ο πόνος μεγαλώνει 
-ΑΣΗΜΙΝΑ: Κι όμως ξέρει ότι ο πόνος αυτός δεν της ανήκει
Ξέρει ότι ανήκει σε εκείνους που τον προκάλεσαν

-ΑΓΓΕΛΙΝΑ: Έτσι θέλει να ακουστεί
Να ακουστεί η δική της πλευρά της ιστορίας

-ΑΡΙΑΔΝΗ: Θέλει να γνωστοποιηθεί η αδικία
Να κερδίσει αυτό που της ανήκει
Τη ΔΙΚΑΙΩΣΗ!

-ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ: Έτσι μόνο θα έρθει η λύτρωση
Έτσι μόνο θα βγει απ’ το σκοτεινό μέρος
Έτσι μόνο θα ξεπεράσει την απώλεια

-ΑΣΗΜΙΝΑ: Κάθε απώλεια πάντα θα τη βιώνει ως απώλεια και θα την ξεπερνά
Και πάλι θα αναζητά αυτό που πραγματικά την αφουγκράζεται…





Φαίη Νάση

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΕΥΤΕΡΗ ΒΟΓΙΑΤΖΗ