ΜΠΑΜΠΟΥΣΚΑ /// 'ΕΝΑ ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ /// ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

                                                                   

Μπαμπούσκα

Ένα μελαγχολικό μυθιστόρημα (...που έχει πλάκα)

Βασίλης Κατσικονούρης

Κέδρος, 2012
215 σελ.



 ΓΡΑΦΕΙ Η ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ

                                                    ''Δεν είναι ο έρωτας δύο ίσα μέρη,δε μιλάω για Ισότητα,
                                                              αλλά για Αρμονία.Γιατί ένα κι ένα...μας κάνουν το ένα μέσα  στο                    άλλο.Σαν  μια                                       ρώσικη κούκλα;Aν σου θυμίζει κάτι αυτό...''

 

 

 

Γλυκόπικρο,ειρωνικό,χιουμοριστικό,με θεατρικές πινελιές ,διαρθρωμένο με έναν ιδιαίτερο τρόπο που επινόησε ο συγγραφέας του για να μας βάλει μέσα στον σύμπαν του.Η υπόθεση συνοπτικά:δύο άγγελοι,μάλλον ένας Αρχάγγελος με τον βοηθό του τον Αγγελο,κατεβαίνουν στην γη για να τη σώσουν έστω και την τελευταία στιγμή από την καταστροφή.Ομως ,αποδεικνύεται ότι δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση.Διότι ο Αρχάγγελος παραστρατεί,γοητευμένος και παρασυρόμενος εν τέλει από την νυχτερινή ζωή.Ο 'Αγγελος πάλι βρίσκεται σε σύγχυση και δεν ξέρει ακριβώς τί πρέπει να κάνει.'Ομως η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.'Οσο υπάρχουν ακόμα κύτταρα αγάπης,υπάρχουν και ελπίδες σωτηρίας.Ναι,υπάρχει ένα ζευγάρι ερωτευμένων πάνω στη γη,που θα μπορούσε να δώσει λύση.Μα αυτό το ζευγάρι δεν τα πάει και πολύ καλά,πολλές συγκρούσεις και τσακωμοί.'Eνας ζωγράφος και μια δακτυλογράφος κρατούν στα χέρια τους τη σωτηρία του κόσμου.Τέσσερις βασικοί ήρωες που θα μπορούσαν άνετα να έχουν ξεπηδήσει από ταινία του Γούντι Άλεν.
  Ο λόγος για το μυθιστόρημα του σημαντικού μας θεατρικού συγγραφέα Βασίλη Κατσικονούρη,το οποίο μας κερδίζει επίσης,όπως και τα πετυχημένα θεατρικά του έργα(«Το Γάλα», «Καλιφόρνια ντρίμιν», «Εντελώς αναξιοπρεπές», «Το μπουφάν της Χάρλεϊ», «Οι αγνοούμενοι», «Πήρε τη ζωή της στα χέρια της»).Απολαυστικό,τρυφερό,αστείο,γεμάτο εικόνες και διαλόγους,μας παρασύρει σε μια ξεχωριστή εμπειρία παίζοντας με τον στοχασμό μας και φλερτάροντας συνάμα με τη φιλοσοφία.Ποιό το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στον κόσμο;Ποιό είναι το νόημα του κόσμου  του ίδιου;Yπάρχει μόνο ένας κόσμος;Mήπως το ''η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει'' είναι μια ασυναρτησία ,ή ένας μύθος τελικά;O συγγραφέας δεν αφήνει τον αναγνώστη στην ησυχία του και καλά κάνει.Μας ''τσιγκλάει'' διαρκώς και το λέω λαικά γιατί αυτή πιστεύω ότι είναι η κατάλληλη λέξη.Να ψάξουμε όλοι μέσα μας,ενδυναμώνοντας παράλληλα και την κριτική μας ικανότητα.Πόσα στερεότυπα κατακλύζουν τη ζωή μας εν τέλει.Και αλίμονο πάλι αν θεωρήσουμε ότι οι ποιότητες είναι απόλυτες.'Οτι οι άνθρωποι είναι απολύτως καλοί ή απολύτως κακοί.Τότε είμαστε χαμένοι από χέρι.Η φωνή του μπάρμαν του ''O.κ.και ποιό είναι το πρόβλημα αν δεν αγαπάς κανέναν;''στριφογυρνά διαρκώς στο μυαλό μου.Στην ουσία είναι ένα μυθιστόρημα που μιλά για την αγάπη,αποδομώντας την όμως παράλληλα.To πρώτο κεφάλαιο έχει τον τίτλο «1994 - η αγάπη».Το δεύτερο  «1995 - η ποίηση».Το τρίτο «1996 - η γλώσσα» και το τέταρτο 2014 - ο χρόνος».Τέσσερα λοιπόν είναι τα κεφάλαια του βιβλίου.Υπάρχουν όμως και κάποια άλλα που συμπληρώνουν αυτά ή παρεμβάλλονται.Σε τούτα υπάρχει,ας πούμε, σχολιασμός πάνω στην μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου και την αλλοτρίωση που αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της ζωής  του.
   Η Ευρυδίκη είναι θυμωμένη με τον Ορφέα.Ισχυρίζεται ότι εκείνος ποτέ του δεν αγάπησε τίποτα,παρά μονάχα τις δικές του προσδοκίες.Μόνο το φάντασμα του μυαλού του.To πρόβλημα είναι ότι ο Ορφέας της χάρισε και το τελευταίο βιβλίο ποίησης που υπάρχει στον κόσμο και κείνη είναι έτοιμη και αποφασισμένη να το ρίξει μέσα στη θάλασσα.Πάνω στην κορυφή ένός βράχου  κρατάει το βιβλίο  και ταλαντεύεται επικίνδυνα πάνω από τα νερά.Κι αν πέσει κάτω μαζί με το βιβλίο;Kι αν ρίξει μόνο το βιβλίο;Τότε σκούρα τα πράγματα.Ο 'Αγγελος πιστός στην αποστολή του,προσπαθεί να την μεταπείσει,μα εκείνη είναι ανένδοτη.Χαρακτηριστικά τα λόγια της:''Βλακείες!Τί είναι τα ποιήματα;Παρά μόνο να μας υπενθυμίζουν την ομορφιά.Εγώ όμως δεν ήθελα να τη νοσταλγώ.Ούτε και να την φαντάζομαι,ούτε να την αναπαραστήσω,όχι να την περιμένω,όχι να την περιγράφω...''
Και τί σχέση έχει μια Μπάμπουσκα με έναν κόσμο που τελειώνει;H Κεφαλή πάλι,που της λείπει το σώμα;(''Δεν είναι και τόσο  politically correct να φρικάρεις έτσι με τους ανθρώπους που τους λείπει μια λεπτομέρια")Τι ρόλο παίζει η Κεφαλή;Πώς σημασιοδοτείται αυτή η περιπλάνηση του Άγγελου επί γης και επέφερε τελικά κάποια αλλαγή;Μission impossible μοιάζει η αποστολή του!Είναι σχεδόν ακατόρθωτο να επανέλθει η χαμένη αρμονία και να αποκατασταθεί ο κόσμος στην αρχική του αθωότητα.Όσο για τον Ορφέα,πέθανε στην προσπάθειά του να αποτυπώσει το στόμα της αγαπημένης,αναδεικνύοντας όλη την μυστική ομορφιά της.Τί χάνεται,όταν ένας κόσμος τελειώνει;''...χάνεται πρώτα η αγάπη,ύστερα η ομορφιά,μετά ο λόγος και στο τέλος χάνεται και η τελευταία μορφή που τα κρατούσε όλα αυτά:η μνήμη''.
Ευρηματικός,επινοητικός ,καυστικός,πνευματώδης ,ο Κατσικονούρης μας εισάγει σε ένα ιδιάζον λογοτεχνικό σύμπαν ,δοκιμάζοντας τις αντοχές μας και προτείνοντας μας τρόπους αφήγησης μιας ιστορίας,δημιουργώντας τις ατμόσφαιρες εκείνες ,μέσα στις οποίες όμορφα διαπλέκονται η φαντασία,η μεταφυσική και η πραγματικότητα.Κλείνοντας ,σημειώνω τον παιγνιώδη τόνο που υιοθετεί προκειμένου να φιλτράρει σπουδαία και φλέγοντα ζητήματα που αφορούν στην ανθρώπινη ύπαρξη και έχοντας φροντίσει να αφαιρέσει κάθε ίχνος ανούσιου μελοδραματισμού που είναι καταστρεπτικός για την τέχνη γενικά.Το βιβλίο αξίζει να διαβαστεί.Και να ξαναδιαβαστεί