AΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ /// ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΙΣ "Δια-Λόγου Διαδρομές" και τη ΧΑΡΙΤΙΝΗ ΜΑΛΙΣΣΟΒΑ

                                                  Ασημίνα Ξηρογιάννη

                  "Σε δύσκολους καιρούς απαιτείται μια ποίηση λειτουργική

                       που να αφορά και να αγγίζει τον σύγχρονο άνθρωπο"

Η Ασημίνα Ξηρογιάννη μιλά στις Διαδρομές για την ποιητική της συλλογή,"Εποχή μου είναι η ποίηση",ένα έργο που μετουσιώνει σε στίχους την εποχή της Κρίσης.

Πόσο αφορά η ποίηση τους δύσκολους καιρούς που διανύουμε;Πόσο η ίδια αυτοβιογραφείται μέσω αυτής και ποιοι λογοτέχνες επηρέασαν τη γραφή της;

Απασχολούμενη εδώ και αρκετά χρόνια ως καθηγήτρια Θεατρικής Αγωγής,μιλά για τις ελλείψεις του ελληνικού δημόσιου σχολείου και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στο να στηρίζει σωστά την ειδικότητά της.Τέλος,αναφέρεται στο ιστολόγιό της,το "varelaki",μέσω του οποίου από το 2009 προωθεί με συνέπεια και συνέχεια τις Τέχνες και τα Γράμματα.

πηγή:http://wwwharitinicom.blogspot.gr/2015/02/blog-post_16.html?spref=fb

"Εποχή μου είναι η ποίηση". Αυτή είναι η πρόσφατη ποιητική σας συλλογή, με έντονο το χρώμα της Κρίσης. Θα μας μιλήσετε γι' αυτήν;
Το βιβλίο έχει γραφεί μέσα στην Κρίση .Στο άτιτλο της σελίδας 40 υπάρχουν οι στίχοι "'Aνθρωποι μένουν μόνοι/και συ γράφεις βιβλία./Παιδιά πεινάνε εν έτει 2012/και συ ψάχνεις εκδότη/Ζητιάνοι παντού και συ παρουσιάζεις στον κόσμο ματαιόδοξα πονήματα.''.Δίνεται και εδώ και σε όλα σχεδόν τα υπόλοιπα ποιήματα το στίγμα μιας εποχής.Η εποχή και ό,τι συνέβη στην Ελλάδα από το 2009 και μετά αποτέλεσαν το αρχικό μου ερέθισμα για να γράψω.'Ενιωσα επιτακτική την ανάγκη να κάνω έναν ουσιαστικό και έντιμο διάλογο με την σύγχρονή μου κοινωνική πραγματικότητα. Αλλά και την ανάγκη μου να θέσω μερικά ερωτήματα στον εαυτό μου ως δημιουργός,
και να διερευνήσω τη σχέση ποίησης και εποχής.Η κοινωνία της Κρίσης, η εποχή του Μνημονίου, η Ελλάδα, οι νέοι...τα παντός είδουςπροβλήματα που υπονομεύουν τη ζωή μας.Ποιός ο ρόλος της τέχνης σε χαλεπούς καιρούς;Ποιός ο ρόλος του ποιητή;Kαι ο έρωτας;Ποιά η θέση του αλήθεια μέσα σε όλα αυτά;O ποιητής ζει μέσα στον κόσμο και όχι σε γυάλινο πύργο.Συνεπώς,δέχεται χιλιάδες ερεθίσματα και πληροφορίες,είναι άνθρωπος που βιώνει καταστάσεις,αδιέξοδα ,χαρές και λύπες.Είναι ενδιαφέρον να εξετάζουμε κάθε φορά πώς φιλτράρει όλα αυτά και πώς τα μετουσιώνει σε στίχους ,που όμως να αποπνέουν μιαν αλήθεια που να αφορά και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη.Το βιβλίο πάντως κλείνει με ένα ποίημα που υπερασπίζεται την ποίηση .Παραθέτω τους δύο τελευταίους στίχους :''Mα εγώ θα γράψω μόνο για την ποίηση/Που με βοηθάει να τα αντέχω όλα αυτά .''(Αντίδραση).Διότι η ποίηση ,και η τέχνη γενικά έχουν τη δύναμη να μας ευεργετούν παντοιοτρόπως ,νοηματοδοτώντας τη ζωή μας έτσι ώστε να αντέχουμε τη σκληρή ,πεζή ή μίζερη συχνά καθημερινότητα .



  "Σε δύσκολους καιρούς δεν αναζητούμε τη μεγάλη ποίηση, αλλά την επείγουσα",γράφετε. Τι είναι επείγον για την ποίηση σήμερα;
Σε δύσκολους καιρούς απαιτείται μια ποίηση λειτουργική που να αφορά και να αγγίζει τον σύγχρονο άνθρωπο.Να έχει κάτι να του πει.Να τον κινητοποιεί με κάποιον τρόπο.Το άτιτλο ποίημα της σελίδας 28 τελειώνει ως εξής:[...]''Σε τέτοιους καιρούς /αναζητάς μια άλλη ποίηση/πιο δυνατή/που να μπήγει το μαχαίρι σε σκληρές καρδιές/που να γίνεται η ίδια μαχαίρι/και να κόβει κομματάκια τη διαφθορά.'' Ακόμα ,νομίζω ότι περισσότερο από κάθε άλλη φορά έχουμε ανάγκη την διαύγεια και την καθαρότητα που θα νικήσουν το χάος και τον άσκοπο βερμπαλισμό.
 
Στα περισσότερα ποιήματά σας,εκτός από προβληματισμό, είναι διάχυτο το αίσθημα της θλίψης. Αντικατοπτρίζει τη διάθεσή σας;
Μα πώς να μην είναι κανείς θλιμμένος με όλα τούτα;''Εχω πει πολλές φορές πώς γράφτηκε η Παθολογία και Το Χειμωνιάτικο βράδυ στην Αθηνάς.Το βίωμα ήταν ισχυρό.Προβληματισμός και συναισθήματα.Δεν μπορεί μόνο να στοχάζεται κανείς,αλλά και να νιώθει.Το θέμα είναι να βάζεις τις σωστές αναλογίες από αυτά τα συστατικά μέσα στο ποίημα,ώστε να είναι λειτουργικό.

Πρώτα ζούμε,μετά γράφουμε. Ισχύει αυτό στην λογοτεχνία; Είναι, ας πούμε, κανόνας;
Οχι,δεν είναι κανόνας!Αν πάρουμε από τους κλασικούς μας ποιητές.Ο Καββαδίας ,ας πούμε,ζούσε πρώτα.Ο Παλαμάς όμως,που ήταν και πολυγραφότατος, όχι.Τα βιώματα μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά ερεθίσματα και είναι απολύτως φυσικό.Συχνά οι ποιητές τα χρησιμοποιούν και αυτά αποτελούν την πρώτη ύλη για τη δουλειά τους.'Ομως εκείνο που αξίζει κάθε φορά να εξετάζουμε είναι ο τρόπος επεξεργασίας των βιωμάτων.Και αν αυτά τελικά μετουσιώνονται σε τέχνη του λόγου.


Είναι αυτο-βιογραφική η γραφή σας;
Στην Προφητεία του Ανέμου ,που δεν κυκλοφορεί πια στα βιβλιοπωλεία ,αλλά και στις Πληγές,το δεύτερο ποιητικό μου βιβλίο,θα έλεγα περισσότερο.Από προσωπικά βιώματα αντλώ και σε αρκετά ποιήματα που υπάρχουν και στην ψηφιακή έκδοση έκδοση νέων ποιημάτων μου.Για παράδειγμα,ένα ποίημα για την κόρη μου,την Αριάδνη ,που του έδωσα και το όνομά της.Οι Ανοιχτοί Λογαριασμοί με αφορμή τη ζωή μου με τα παιδιά.Αλλά και ποιήματα για την αδελφή μου:H προφητεία του Ανέμου,Μοίρα και το πιο πρόσφατο Παραμυθία.Δεν μπορείς να αποφύγεις την ίδια σου τη ζωή.Ποιός καλλιτέχνης το έκανε εν τέλει.Σημασία έχει αυτό που σας είπα στην ακριβώς προηγούμενη ερώτηση .Ακόμα δεν ξεχνώ την άποψη του Τζόναθαν Φράνζεν ότι η πιο γνήσια αυτοβιογραφική λογοτεχνία απαιτεί γνήσια εφεύρεση.



Σύγχρονοι Έλληνες λογοτέχνες που ξεχωρίζετε;
Πολλούς ξεχωρίζω !Και αρκετούς νέους μάλιστα!
Μελετώ όμως συστηματικά και γράφω για το έργο της Κατερίνας Αγγελάκη Ρούκ,το έργο του Δημήτρη Χαρίτου ,που με τη σύνθεσή του Άφαντοι μου αποκαλύφθηκε,όμως κυρίως για το έργο του Χάρη Βλαβιανού.Από πεζογράφους,βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρον το έργο του Χρήστου Χρυσόπουλου.
 Ποιοι ποιητές-πεζογράφοι επηρέασαν τη γραφή σας;
Στο αφιέρωμα για τον Λειβαδίτη,στους τόμους με του έλληνες ποιητές ,έγραψαν ότι έχω επηρεστεί από αυτόν στην γραφή μου.Και έχουν δίκαιο.Μάλιστα ,υπάρχει και το γνωστό ποίημα για τον Λειβαδίτη στο βιβλίο ''Εποχή μου είναι η Ποίηση'' και κάποια δοκίμια που εγραψα για αυτόν.Το ένα περιέχεται στον πρώτο τόμο του βιβλίου ''Ποιητές στη Σκιά'',σε επιμέλεια Γιώργου Μπλάνα.Γενικά ,διαβάζω πολύ και γράφω.Είναι σε μένα δύο διαδικασίες που η μία εμπεριέχει και προυποθέτει την άλλη.
Αν αναλογιστούμε αυτό που μας έλεγε στο Πανεπιστήμιο ο Μπαμπινιώτης ,ότι είμαστε τα διαβάσματά μας,τότε αναλογιζόμαστε και πόσες ζυμώσεις γίνονται μέσα μας όταν μελετάμε τους συγγραφείς που μας αγγίζουν και πως αυτοί μαγικά πολλές φορές ''εισχωρούν '' μέσα στο έργο μας.
 Διδάσκετε το μάθημα της θεατρικής Αγωγής στην Α/βάθμια Εκπ/ση. Είναι έτοιμο το σχολείο να πλαισιώσει και να στηρίξει την ειδικότητά σας;
Τις φιλολογικές μου σπουδές ,ακολούθησαν σπουδές θεατρολογίας ,καθώς και υποκριτικής.Δώδεκα χρόνια διδάσκω το μάθημα της θεατρικής αγωγής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.Πολλές παραστάσεις με τα παιδιά,σημαντική δουλειά με τις ομάδες εφήβων που διηύθυνα κατά καιρούς.Παρατήρηση:'Oχι,το σχολείο δεν είναι απολύτως έτοιμο!Προσπαθεί όμως!Στην αρχή οι δάσκαλοι μας έβλεπαν καχύποπτα ως ειδικότητα!Τώρα συνεργαζόμαστε πιο καλά άπ 'ότι παλιότερα!Από άποψη υποδομής,συχνά παρατηρούμε το εξής φαινόμενο :ένα σχολείο να έχει το μάθημα της θεατρικής αγωγής ,χωρίς όμως να διαθέτει αίθουσα θεάτρου ή αμφιθέατρο.



Το Varelaki(blog), το ιστολόγιό σας, αγαπημένη δική μου ιστοσελίδα. Θα μας μιλήσετε γι΄αυτό;
To Varelaki,σελίδες Τέχνης και Πολιτισμού, μπήκε σε λειτουργία το 2009.
Είναι βιβλιοφιλικό,αγαπά τις τέχνες ,τα γράμματα,τους συγγραφείς και όλα τα όμορφα πράγματα.Φιλοξενεί πεζογραφία,θέατρο,ενδιαφέρουσες λογοτεχνικές ειδήσεις,κριτικές,αλλά έχει ιδιαίτερη αδυναμία στην ποίηση .
Για αρκετό διάστημα ,από επιλογή δεν ανέβαζε καθόλου εικόνες ή φωτογραφίες.Ομως ,λόγω του ένθετου μικρού ηλεκτρονικού λογοτεχνικού περιοδικού notationes (=σημειώσεις) άλλαξε τακτική και δεν το μετανοιώνει.Πιστεύει ότι χρειάζονται πια για να καλύπτουν τις νέες ανάγκες.Το notationes είναι στην ουσία πολλές μαζεμένες αναρτήσεις κάθε φορά που συνιστούν ένα μικρό ένθετο που λειτουργεί αυτόνομα,έχει τη δική του ζωή.Αρχικά έβγαινε κάθε μήνα,τώρα βγαίνει κάθε δύο μήνες και δέχεται ή προτείνει συνεργασίες.

Η ανάδειξη ανθρώπων και πραγμάτων που μιλάνε μέσα μας και που θεωρούμε ότι έχουν κάτι ουσιαστικό να μας πουν.Μέσα στον συρφετό και τη βουή υπάρχει ομορφιά αρκεί να την ανακαλύπτεις.Το varelaki είναι συλλέκτης όμορφων πραγμάτων.Φιλοξενεί πρωτότυπο υλικό ,αλλά κάνει και αναδημοσιεύσεις κειμένων που θεωρεί ότι αξίζει να διαβαστούν από περισσότερο κόσμο.Παράλληλα ρίχνει διακριτικά το βλέμμα του πάνω στον κόσμο μας.Ερευνά,σχολιάζει,ανθολογεί,προτείνει,ανακοινώνει,συνδιαλέγεται ,έχοντας πάντα κατά νου ότι η αλήθεια είναι πολλαπλή.(Τα τεύχη του μπορείτε να τα διαβάσετε στο link: http://varelaki.blogspot.gr/p/blog-page_10.html )

Ποιο θα θέλατε να είναι το στίγμα σας 10-20 χρόνια μετά;
Δεν το έχω σκεφτεί.Με ενδιαφέρει να συνεχίσω αυτό που κάνω τώρα:Mε αφοσίωση να υπηρετώ με όλες μου τις δυνάμεις αυτό που έχω επιλέξει και που αγαπώ.

Βιβλία της Ασημίνας Ξηρογιάννη:

2013) Εποχή μου είναι η ποίηση,

(Ποιητική Συλλογή) Γαβριηλίδης

 

Η Ασημίνα Ξηρογιάννη, στην τρίτη της ποιητική συλλογή, αναλαμβάνει να υπερασπιστεί την ποίηση "στους χαλεπούς καιρούς". Με ασπίδα τη δύναμη των λέξεων και με δόρυ τα εκφραστικά μέσα της εποχής και τον εσωτερικό κόσμο που αναταράσσεται από την αντιποιητικότητα, η ποιήτρια αντιστέκεται διατηρώντας πάντοτε την απορία του ποιητή, την αμφιβολία που ολοένα και γεννάται από τον ρευστό κόσμο. Ποιος θα νικήσει στο τέλος;(από την έκδοση)

(2011) Πληγές,(Ποιητική Συλλογή) Γαβριηλίδης

Οφείλουμε να δούμε όλη αυτή τη διαδρομή από την πρώτη σελίδα έως την τελευταία ως μια διαδρομή εν συνόλω. Μια πορεία της γυναίκειας φιγούρας προς τον μη επαρκή διάλογο, να σκύψουμε πάνω σε αυτή την υπόγεια νύξη προς τον άλλον που λείπει, που ενίοτε εμφανίζεται ως μια δυσώδης σκιά για να εξαφανιστεί εκ νέου.

Η ρίζα των «Πληγών» είναι ένα κέλυφος ματαίωσης, χαμού, σαν ένας μυς που έχει ατροφήσει από την απουσία. Ο μυς της ζωής μιας γυναίκας. Γράφει γυναίκα, αλλά πάνω από όλα ομιλεί μια γυναίκα και η φωνή της είναι ένα συρτό κράμα προσδοκίας και απογοήτευσης. Το φάσμα αυτής της φωνής δεν είναι ευδιάκριτο μέσα στην έντασή του, αλλά στο βάθος του. Την εις βάθος ενατένιση αυτής της αποδοκιμαστικής γεύσης που προσδίδει η ίδια η ζωή.(Δ.Μαρίνος,fractal)

(2010) Το σώμα του έγινε σκιά, (Νουβέλα)Ανατολικός

Η νουβέλα «Το σώμα του έγινε σκιά» είναι ένα ιδιαίτερο έργο που σπάει τις καθιερωμένες φόρμες και δείχνει τις θεατρικές καταβολές της συγγραφέως, αφού εκτός από συγγραφέας και φιλόλογος είναι θεατρολόγος και ηθοποιός. Είναι αλήθεια πως η συγκεκριμένη νουβέλα μπορεί να σκηνοθετηθεί και να παιχτεί επί σκηνής και ως δυο παράλληλοι μονόλογοι.

(2009) Η προφητεία του ανέμου,(Δύο ποητικές συλλογές) Δωδώνη Εκδοτική ΕΠΕ

Η ποιητική συλλογή της Ασημίνας Ξηρογιάννη "Η προφητεία του ανέμου "χωρίζεται σε δύο μέρη:
Το πρώτο μέρος φέρει τον τίτλο "Η σκέψη μου βυθίστηκε στα χέρια σου."Εδώ συναντάμε ποιήματα κυρίως ερωτικά, όπου η Ασημίνα Ξηρογιάννη με την λακωνικότητα, που διακρίνει τους στίχους της, καταφέρνει να μας πει πολλά και ουσιαστικά με λίγα λόγια: «Έχασα εσένα μα κέρδισα την Ποίηση.» Και αλλού: «Με τα μάτια βυθισμένα στ’ όνειρο / παρατηρώ τη ζωή του φεγγαριού. / Μόνο για χάρη σου καταδέχτηκα να το κοιτάξω / σκέψου πως σπαταλούσα το βλέμμα μου πριν σε γνωρίσω.»

Το δεύτερο μέρος φέρει τον τίτλο Τα ωραιότερα ταξίδια είναι του μυαλού. Εδώ συναντάμε ποιήματα, επίσης, ολιγόστιχα και κάποιες φορές, επιγραμματικά. Ποίηση λιτή χωρίς στολίδια και φιοριτούρες. Όμως, εδώ η Ασημίνα Ξηρογιάννη μας ταξιδεύει σε άλλα μονοπάτια. Η ποίησή της γίνεται υπαρξιακή. Το ερωτικό στοιχείο υπάρχει μόνο σε δυο – τρία ποιήματα σαν μια ροζ πινελιά στην υπαρξιακή αγωνία της ποιήτριας.(vakxikon.gr)

Βιογραφικό
Η Ασημίνα Ξηρογιάννη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα.Αγαπημένος της τόπος η Αίγινα,όπου έγραψε και τα πρώτα της ποιήματα.Σπούδασε κλασική φιλολογία και θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και υποκριτική στο "Θέατρο-Εργαστήριο".Διδάσκει θεατρική αγωγή στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και εργάζεται ως εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού.Παράλληλα παραδίδει μαθήματα γλώσσας και λογοτεχνίας καθώς και θεωρίας και ιστορίας θεάτρου.Είναι ενεργό μέλος του Πανελληνίου Επιστημονικού Συλλόγου Θεατρολόγων.'Εχει παρακολουθήσει διάφορα θεατρικά σεμινάρια ,όπως με τον Δ.Καταλειφό και την Α.Μακράκη(υποκριτική),τον D.Glass και τη Lilo Baouer(θεατρικό παιχνίδι),τον Θωμά Μοσχόπουλο(σκηνοθεσία).'Εχει σκηνοθετήσει και "ανεβάσει" με τους μαθητές της αρκετά έργα,κάποια από τα οποία έχει διασκευάσει(π.χ.,"Ειρήνη" και "Πλούτο" του Αριστοφάνη)και κάποια άλλα τα οποία έχει γράψει η ίδια.Το 2009 δημιούργησε το ιστολόγιο varelaki σελίδες Τέχνης και Πολιτισμού.((http://varelaki.blogspot.com).