Ο λόγος της Τζωρτζίνας Κακουδακη [Θεατρολόγου-Ηθοποιού] στην Παρουσίαση της νουβέλας της Μίνας Ξηρογιάννη <ΤΟ ΣΩΜΑ ΤΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΚΙΑ> που έλαβε χώρα στο booze cooperativa στις 13 Φλεβάρη 2011.
Zούμε για τότε που δεν θα υπάρχουμε;
Μια σειρά έκπτωτων Αγγέλων.
Nοέμβρης 1811
«...Πίστεψε με, αισθάνομαι τόσο ευτυχισμένος. Πρωί και βράδυ πέφτω στα γόνατα μπροστά στο Θεό, κάτι που μέχρι τώρα δεν είχα μπορέσει να κάνω- τώρα. Του χρωστάω χάρη, γιατί ο Θεός αποζημίωσε τη ζωή μου, την πιο βασανιστική ζωή που έζησε ποτέ άνθρωπος, μ' ένα από τους πιο υπέροχους και ηδονικούς θανάτους... Η απόφαση της να θέλει να πεθάνει μαζί μου με τράβηξε στην αγκαλιά της, με τέτοια ανείπωτη και ακαταμάχητη δύναμη που δεν μπορώ να σου την περιγράψω... Ακριβή μου φίλη, ας με καλούσε γρήγορα ο Θεός σ' αυτόν τον καλύτερο κόσμο...αν περνούσε ακόμη από το χέρι μου, σε διαβεβαιώνω πως θα παραιτούμουν από την απόφαση μου να πεθάνω. Όμως, στ' ορκίζομαι, μου είναι τελείως αδύνατο να εξακολουθήσω να ζω. Η ψυχή μου είναι τόσο πληγωμένη... Όμως, δεν μπορώ να αντέξω να βλέπω να μου συμπεριφέρονται σαν να 'μουν ένα τίποτα, ένα άχρηστο μέλος της κοινωνίας, και να μη μου αναγνωρίζεται η παραμικρή αξία... Έχε γεια! Είσαι η μόνη πάνω στη γη που θα ήθελα να δω ξανά. ...Βρήκα μια φίλη που η ψυχή της φτερουγίζει σαν μικρός αετός... Που καταλαβαίνει πως η θλίψη μου είναι μεγάλη, βαθύρριζη και ανίατη, και γι' αυτό, παρ' όλο που έχει τον τρόπο να με κάνει ευτυχισμένο, θέλει να πεθάνει μαζί μου. Που μου δίνει την απερίγραπτη ευχαρίστηση να θέλει να σκοτωθεί τόσο εύκολα κι αμέριμνα...»
Χάινριχ Φον Κλάιστ, επιστολή στην εξαδέλφη του, Marie.
Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η ρομαντική λογοτεχνία με αφορμή την συγκλονιστική αυτοκτονία του Κλάιστ. Εκείνος, τότε, τα κατάφερε πείθοντας μιαν άλλη γυναίκα. Το 2011, στην μετά το Leaving Las Vegas εποχή, ο αυτόχειρας διαλέγει πολλά μπουκάλια βότκα.
--------------
Όταν η Μίνα μου ζήτησε να μιλήσω για το βιβλίο της ήμουν πια σίγουρη για το εξής:
Δεν την ήξερα καθόλου.
Γιατί σκέφτηκα ότι, ενώ όταν διάβαζα (και μάλιστα από τους πρώτους) τη νουβέλα της “ Το σώμα του έγινε σκιά” (εκδ. Ανατολικός, 2010), η αφήγηση με συνεπήρε και δεν σκέφτηκα τίποτα άλλο εκτός από το ίδιο το έργο, τώρα ξαφνικά έπρεπε να συνδυάσω βιογραφικές και λογοτεχνικές πληροφορίες για να ξεκινήσω να μιλάω για αυτό. . .Και εδώ άρχισε η απορία, τι να διαλέξω να είναι για το έργο της η Μίνα:
Η Μίνα είναι ποιήτιρα, μάνα και πολύ καλό κορίτσι. Το κείμενό της, άρα από την πλευρά της ΄Ελσας είναι βιογραφικό.
Η Μίνα είναι χορεύτρια από παιδί, ηθοποιός και εν γένει καλλιτεχνική φύση και είναι μια ευαίσθητη και σκοτεινή ψυχή. Άρα το κείμενό της από την πλευρά του Άγγελου είναι βιογραφικό.
Η Μίνα είναι θεατρολόγος, φιλόλογος και θεατροπαιδαγωγός. Άρα, το κέιμενό της, από την πλευρά του πραγματικού συγγραφέα είναι μια ποιητική μυθοπλασία, από τον έμπειρο και κατ΄επάγγελμα παραμυθά, ένα κείμενο fiction που φυσικά δεν έχει συμβεί.
Και μετά σκέφτηκα ότι η Μίνα το έγραψε αυτό το έργο παίρνοντας στοιχεία από όλους μας, και όλους αυτούς που εγώ και η Μίνα κινούμαστε από φυσικού μας και από κοινού εκεί που κινούνται: τους θιασώτες του νεαρού Βέρθερου, εκεί, στην διαρκή πάλη του ανθρώπου που διχάζεται ανάμεσα στην δημιουργία και την ανυπέρβλητη ανάγκη της καθημερινότητας, την εσωστρέφεια της μοναχικής καρδιάς πλάι πλάι με την ανάγκη να προσδιορίσουμ ε και να προσδιοριστούμε από μια συστηματική κανονικότητα, την καλλιτεχνική απομόνωση σε σχέση με τη νόρμα της ζωής, με το αιώνιο δίλημμα του σκεπτόμενου ανθρώπου “να ζει κανείς ή να μη ζει”.
Η Έλσα, στη νουβέλα της Μίνας Ξηρογιάννη, ερωτεύεται στον άλλο την τέχνη. Ο Άγγελος στον άλλο τη ζωή. Και οι δύο θα απαρνηθούν την πρώτη τους αυτή αγάπη. Η σχέση τους δεν βοηθάει τις επιθυμίες να συγκλίνουν. Η εγωπάθεια της τέχνης και η παθητικότητα της ζωής αντιστρέφονται μέσα στη νουβέλα και τελικά καταλήγουν να είναι εξίσου άνευ νοήματος.
Το ημερολόγιο του Άγγελου καταγράφει την πορεία του καλλιτέχνη προς τον θάνατο της τέχνης του. Η αφήγηση της Έλσας την πορεία προς την ελευθερία, την έξοδο από την ουτοπία του ρομαντισμού. Φαίνεται σα να σκοτώνει μέσα της την φυσική νεανική ροπή του καλλιτέχνη στην απομόνωση και, χωρίς άλλες ενοχές , επιλέγει με κριτήρια ενηλικίωσης, τη ζωή.
Αν ζούσε σήμερα ο Άγγελος, που το 1987 που τοποθετείται η δράση στο έργο ήταν 42 ετών, θα ήταν σήμερα 67. Θα τον είχε χτυπήσει η σύγχρονη νόσος: η αλλοτρίωση. Τον Μπαρίζνικοφ και τον Νουρέγιεφ δεν τον χτύπησε. Τον Νιζίνσκι δεν πρόλαβε, την έκανε νωρίτερα, Η Πίνα Μπάους στην ώρα αυτή.
Η Έλσα, αν κάπου σήμερα ζει, είναι εδώ,στα 65 της αναμεσά μας και ακόμα αντέχει. Αντέχει και να ακούει ακόμα αυτήν την ιστορία, την δική της, υιοθετώντας πιστά την επιτακτική προτροπή του Ροντέν, όταν αποκεφάλισαν οι εχθροί του την σύνθεση αγαλμάτων Οι Αστοί του Καλαί : “Και ακέφαλοι προχωράμε”.
Ευχαριστούμε για μια ωραία, αισιόδοξη, για αυτό και σκοτεινή, αναγνωστική εμπειρία Μίνα.
Τζωρτζίνα Κακουδάκη, θεατρολόγος- ηθοποιός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου