Translate

Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2013

Ερωτευμένοι ποιητές... γράφουν ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Γράφει ο Μανώλης Πιμπλής

Η γνωστή ρήση «η ποίηση δεν πουλάει» είναι σχετική. Στην Ελλάδα γράφεται - και δημοσιεύεται, αν κρίνουμε από τις 500 περίπου συλλογές που κυκλοφορούν ετησίως - πολλή ποίηση, και φυσικό είναι να μη διαβάζεται όλη. Ο αναγνώστης, ειδικά της ποίησης, ξέρει ότι υπάρχει και πολλή «φύρα», οπότε φυσικό είναι να επιλέγει ονόματα ποιητών που ήδη γνωρίζει. Κάπως έτσι οι νομπελίστες μας είναι και «μπεστσελερίστες», οι ποιητικές συλλογές της Κικής Δημουλά έχουν πάντα κοινό, όπως έχουν, επίσης, του Τίτου Πατρίκιου ή του Μιχάλη Γκανά. Οι δύο τελευταίοι έβγαλαν πρόσφατα βιβλία στις εκδ. Κίχλη και Μελάνι, αντίστοιχα, και έχουν πουλήσει πάνω από 3.000 αντίτυπα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα ξένα ονόματα. Ο εκδότης Σάμης Γαβριηλίδης συνηθίζει να λέει ότι μπεστ σέλερ θεωρεί όχι ένα επικαιρικό βιβλίο αλλά, π.χ., μια συλλογή του μεσαιωνικού ποιητή Φρανσουά Βιγιόν που κάθε χρόνο, επί 30 χρόνια, κάνει μία έκδοση. Πρόσφατο παράδειγμα επιτυχίας ήταν και η μετάφραση των «Τεσσάρων Κουαρτέτων» του Τ.Σ. Ελιοτ από τον Χάρη Βλαβιανό (Πατάκης) που έφτασε ήδη στην τρίτη έκδοση.
Ο ίδιος μεταφραστής - και ποιητής, βέβαια - μας επεφύλασσε τώρα μία έκπληξη. Γνωρίζοντας ότι υπάρχει κοινό για την καλή ποίηση, μετέφρασε και μας παρουσιάζει - το βιβλίο κυκλοφορεί στις 13 Φεβρουαρίου - μία ανθολογία ερωτικής ποίησης, κυρίως του 20ού αιώνα αλλά όχι μόνο, με μεγάλα ονόματα, γνωστά τα περισσότερα και στη χώρα μας, που μοιάζουν να αναμετρώνται, με ποικιλία ύφους και τόλμης, σε ένα θέμα που κατεξοχήν έλκει τους ποιητές. Ε.Ε. Κάμινγκς, Εζρα Πάουντ, Τ.Σ. Ελιοτ, Γ.Χ. Οντεν, Γ. Μπ. Γέιτς, Γουάλας Στίβενς, Τζον Ασμπερι, Τζέιμς Μέριλ, Αν Κάρσον, Εουτζένιο Μοντάλε, Οκτάβιο Παζ, Τσεζάρε Παβέζε, Σαλβατόρε Κουασιμόδο, Φερνάντο Πεσόα, Σέιμους Χίνι, Βισλάβα Σιμπόρσκα, Τσαρλς Σίμικ, Πολ Ελιάρ, Τεντ Χιουζ, Μάριαν Μουρ, όπως και Σαπφώ, Κάτουλλος, Λόρδος Βύρωνας, Π.Μπ. Σέλεϊ, Εμιλι Ντίκινσον και πολλοί ακόμη, συνθέτουν ένα ενδιαφέρον παζλ ποιητών, εκπροσωπούμενων εδώ με ενενήντα ποιήματά τους, που μπορεί να κινούνται από το ένα άκρο του απόλυτου ρομαντισμού μέχρι την αποθέωση της σάρκας. Εντυπωσιακό, από την τελευταία αυτή άποψη, είναι ένα ποίημα του Κάτουλλου που δεν φοβάται να πει καθόλου τα πράγματα με το όνομά τους, δείγμα και αυτό της ελευθεριότητας των ρωμαϊκών ηθών.
«Προτίμησα να μεταφράσω ποιήματα που με συγκινούν ή με κεντρίζουν και όχι να συνθέσω έναν εξαντλητικό κατάλογο που να περιέχει όλα τα σπουδαία ερωτικά ποιήματα του 20ού αιώνα», γράφει στην εισαγωγή του βιβλίου ο Χάρης Βλαβιανός. Μετέφρασε βέβαια ποιήματα από γλώσσες που κατέχει, με εξαίρεση ποιήματα των Χέρμπερτ, Μίλος, Σιμπόρσκα, Ζαγκατέφσκι και Χόλουπ, για τη μετάφραση των οποίων χρησιμοποίησε αγγλικές και ιταλικές αποδόσεις.
Κοινό στοιχείο πολλών ποιημάτων είναι το πάθος. «Ο Οντεν έλεγε ότι ποιητής είναι αυτός που αγαπά με πάθος τη γλώσσα», γράφει ο Βλαβιανός. «Οταν το θέμα του ποιήματος όμως είναι ο ίδιος ο έρωτας, τότε το πάθος αυτό γίνεται ακόμη πιο ισχυρό». Οι λέξεις, άλλωστε, είναι μεν επισφαλές μέσο να περιγράψουν κάτι το τόσο δυνατό όσο ο έρωτας, οι ποιητές, ωστόσο, «παλεύουν με το άρρητο, επιμένουν».

Ερωτική ποίηση του Χ. Βλαβιανού Γλυκιά μου, μην ξεπορτίσεις

  
«Σε παρακαλώ, γλυκιά μου Σεπτιμίλλα§θησαυρέ μου εσύ, μονάκριβό μου πλάσμα κοντά σου κάλεσέ με το απόγευμα να 'ρθω αν όμως με καλέσεις, γνώμη μην αλλάξεις, μην ξεπορτίσεις ούτε την πύλη ν' αμπαρώσεις, σπίτι να μείνεις και να ετοιμαστείς γιατί εννιά φορές στα χέρια μου θα χύσεις. Αν θέλεις, έρχομαι αμέσως τώρα γιατί παράφαγα και είμαι καυλωμένος κι αντί για σένα τον χιτώνα μου τρυπώ»

Οι στίχοι ανήκουν στον Κάτουλλο, τον Λατίνο ποιητή του 1ου π.Χ αιώνα, τον πρώτο που έγραψε εκτενώς για μια προσωπική του ερωτική ιστορία, χωρίς πομπώδη λόγια, σε γλώσσα χυμώδη και ζωντανή. Μ' αυτούς τους στίχους που λες και γράφτηκαν χθες, ανοίγει και η Ανθολογία Ερωτικής Ποίησης του Χάρη Βλαβιανού που αναμένεται παραμονές του Αγίου Βαλεντίνου από τον «Πατάκη», προς τέρψιν όλων, όμως, ερωτευμένων και μη.
Ποιες είναι οι σωστές λέξεις για τον έρωτα; Πώς εκφράζει κανείς την ευφορία, την ηδονή, τη ζήλια, την οδύνη, την οργή, την απώλεια, τη ματαίωση, χωρίς να παγιδευτεί στη φτηνή συναισθηματολογία; «Οταν η καρδιά είναι γεμάτη, μπορεί το συναίσθημα να ξεχειλίζει, αλλά η αληθινή πληρότητα παραμένει κρυμμένη εντός... Οι λέξεις δεν μπορούν ποτέ να σου πουν -όποια μορφή και αν τους δώσω, όσο κι αν τις μεταμορφώσω- πόσο πολύτιμη είσαι για μένα, πόσο η καρδιά και η ψυχή μου φλέγεται για σένα» ομολογούσε ο Ρόμπερτ Μπράουνινγκ στην Ελίζαμπετ Μπάρετ Μπράουνινγκ, λίγο πριν αποφασίσουν να κλεφτούν και να παντρευτούν.
Ωστόσο και οι δυο τους, από τους σημαντικότερους ποιητές του 19ου αιώνα, βάλθηκαν μ' επιμονή να αποδώσουν το άρρητο, όπως έκαναν τόσοι και τόσοι ομότεχνοί τους από τα χρόνια της Σαπφούς, συνθέτοντας έπη, ωδές, σονέτα, ποιήματα σε έμμετρο ή σε ελεύθερο στίχο, τραγούδια ή χαϊ-κού. Οι ποιητές ένιωθαν πάντα την ανάγκη να μιλήσουν για το ερωτικό τους πάθος, όσο αγώνα κι αν έπρεπε να κάνουν, κι αυτήν ακριβώς την πάλη επιχειρεί ν' αναδείξει ο Βλαβιανός.
Η Ανθολογία περιέχει ενενήντα ποιήματα μεταφρασμένα από τον ίδιο, που τα υπογράφουν από νομπελίστες όπως ο Γέιτς, ο Τ. Σ. Ελιοτ, ο Σίμους Χίνι, ο Οκτάβιο Παζ ή Βισλάβα Ζιμπόρσκα μέχρι σύγχρονοι ποιητές που αγνοούσαμε ότι υπάρχουν καν. Τα περισσότερα γράφτηκαν κατά τον 20ό αιώνα, αλλά όπως διευκρινίζει στην εισαγωγή του προτίμησε να μεταφράσει εκείνα που τον συγκινούν και τον κεντρίζουν παρά να συνθέσει έναν εξαντλητικό κατάλογο. Υπάρχουν όμως αρκετά και προγενέστερων δημιουργών -Μπάιρον, Γουότον, Σέλεϊ, Ντίκινσον, Γουίτμαν- ώστε να λειτουργήσουν αντιστικτικά προς το κυρίως σώμα του βιβλίου, ενώ πληθωρική αποδεικνύεται η εκπροσώπηση της Σαπφώ και του Κάτολλου.
Ο Χάρης Βλαβιανός ανθολογεί και μεταφράζει 90 ερωτικά ποιήματα, γραμμένα τα περισσότερα κατά τον 20ό αιώνα Ο Βλαβιανός δεν συνοδεύει τα ποιήματα της συλλογής με τα βιογραφικά των ποιητών, ούτε με άλλο πραγματολογικό υλικό. Εξαίρεση, η σημείωση που αναγράφεται κάτω από το τελευταίο ποίημα του Παβέζε, γραμμένο στ' αγγλικά στις 11 Απριλίου του 1950, λίγους μήνες πριν ο Ιταλός συγγραφέας αυτοκτονήσει, με αποδέκτη την αμερικανίδα ηθοποιό Κάνι Ντόουλινγκ, με την οποία είχε ζήσει έναν άδοξο έρωτα: «Ηταν μόνο ένα φλερτ/ εσύ ασφαλώς το γνώριζες -/ κάποιος πληγώθηκε εδώ και καιρό./ Ολα είναι ίδια/ ένας χρόνος πέρασε- /μια μέρα ήρθες μια μέρα θα πεθάνεις./ Κάποιος πέθανε / εδώ και καιρό- / κάποιος που προσπάθησε αλλά δεν γνώριζε».
Φλερτ μέσω Κάμινγκς
Αν ο Γέιτς «ομνύει στους θεούς της λαγνείας», αν ο Ελιοτ «προσπαθεί να δραπετεύσει από τις κοινωνικές συμβάσεις που τον κρατούν καθηλωμένο σ' ένα ανέραστο παρόν», αν η Σέξτον «φλερτάρει με τον θάνατο σαν να 'ταν ένας σκοτεινός, γοητευτικός εραστής», ο Ε. Ε. Κάμινγκς, «par excellence ο ερωτικός ποιητής του 20ού αιώνα, υμνεί τον έρωτα με πεισματική εμμονή και καθηλωτική ένταση», επισημαίνει ο Βλαβιανός. Γι' αυτό κι ο ίδιος περιλαμβάνει επτά δικά του ποιήματα στο βιβλίο. «Ανάμεσά τους», λέει, «κι εκείνο που επιστρατεύει ο Μάικλ Κέιν για να σαγηνεύσει μια από τις αδελφές της Χάνα, στη γνωστή ταινία του Γούντι Αλεν», που καταλήγει ως εξής: «Δεν ξέρω τι είναι αυτό σ' εσένα που κλείνει και ανοίγει/ μόνο κάτι μέσα μου καταλαβαίνει ότι η φωνή των ματιών σου είναι βαθύτερη απ' όλα τα τριαντάφυλλα/ κανείς, ούτε και η βροχή ακόμη δεν έχει τόσο μικρά χέρια».
Ενα άλλο ποίημα, επίσης συνδεδεμένο με κινηματογραφική ταινία (βλ. «Τέσσερις γάμοι και μια κηδεία»), προέρχεται από τα «Δώδεκα τραγούδια» του Οντεν: «Ας σταματήσουν τα ρολόγια και το τηλέφωνο ας κοπεί/ Στον σκύλο δώστε ζουμερό κόκκαλο, μη γαβγίσει/ Φιμώστε όλα τα πιάνα, με πνιχτούς τυμπανισμούς/ βγάλτε το φέρετρο, κι ας έρθει ο κόσμος να πενθήσει(...). Αγάπη που τη νόμιζα αιώνια: σφάλμα ολκής». Η συγκεκριμένη συλλογή του Οντεν, θυμίζει ο Βλαβιανός, μετά την τεράστια επιτυχία του φιλμ, επανεκδόθηκε από τον Faber & Faber με τον Χιου Γκραντ στο εξώφυλλο!
Αλλοι που ανθολογούνται εδώ; Ο Τζον Ασμπερι, ο Εζρα Πάουντ, ο Γουάλας Στίβενς, η Σίλβια Πλαθ, ο Τεντ Χιουζ, ο Μάικλ Λόνγκλεϊ, ο Τζέιμς Μέριλ, καθώς και δύο από τις πιο διακεκριμένες ποιήτριες της σημερινής εποχής, η Αμερικανίδα Αν Κάρσον και η Βρετανίδα Κάρολ Αν Ντάφι. Ιδού ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το «Μήνυμα» της τελευταίας: «Φροντίζω το κινητό τώρα σαν πληγωμένο πουλί/ Μηνύματα, μηνύματα, μηνύματα, γεμάτα με τις βαρυσήμαντες λέξεις μας (..)/ Οι κώδικες που στέλνουμε φτάνουν σα σπασμένη χορδή/ Προσπαθώ να φανταστώ τα χέρια σου, η εικόνα τους θολή/ Τίποτε απ' όσα οι αντίχειρές μου πατούν/ δεν θ' ακουστεί ποτέ».
Ποικιλία τεχνοτροπών
Η Ανθολογία του Βλαβιανού αγκαλιάζει πολλές διαφορετικές τεχνοτροπίες, περιλαμβάνοντας και ποιήματα απλώς διασκεδαστικά ή τετράστιχα σαν την «Απώλεια» της Γουέντι Κόουπ: «Η μέρα που μετακόμισε ήταν φριχτή/ Εζησε μια κόλαση το βράδυ εκείνο./ Δεν ήταν η απουσία του το θέμα/Αλλά ότι και το ανοιχτήρι είχε χαθεί». Από τα πιο πρωτότυπα πάντως είναι το «Περί της σάρκας και του πνεύματος» της γεννημένης στην Σανγκάη, Γουάνγκ Πινγκ, η ποίηση της οποίας περιστρέφεται γύρω από το παρελθόν και το παρόν της πατρίδας της και από τις προσωπικές της εμπειρίες ως μετανάστριας στην Αμερική:
«Ημουν παρθένα ώς τα 23. Μετά είχα κρυφά πολλούς "εραστές" ταυτόχρονα (...) Μια κοπέλα που είναι ανύπαντρη στα 25 της αποτελεί πρόβλημα για τους γονείς της. Μια κοπέλα που είναι ανύπαντρη στα 28 της αποτελεί πρόβλημα για τους φίλους και συναδέλφους της. Μια κοπέλα που είναι ανύπαντρη στα 30 της αποτελεί πρόβλημα για τα αφεντικά της. Μια κοπέλα που είναι ανύπαντρη στα 35 θεωρείται απ' όλους διεστραμμένη και άξια περιφρόνησης...».

ΣΤΗΛΗ: THE ARTMANIACS///ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ









Συνέντευξη στην Ασημίνα Ξηρογιάννη

Εσύ και η μετάφραση. Σχέση ζωής νομίζω. Ποσά βιβλία έχεις μεταφράσει ως τώρα.



Η μετάφραση είναι μια διαδικασία που σε κάνει καλύτερο ως άνθρωπο. Ξεκίνησα να μεταφράζω σε μια εποχή πολύ δύσκολη για μένα. Ακολούθησε μια περίοδος γενικευμένης αμεριμνησίας στη χώρα, όπου συνέχιζα να μεταφράζω και, σήμερα, είναι ένα απάνεμο λιμάνι μέσα στη τρέλα της εποχής. Έχουν εκδοθεί 40, νομίζω, τίτλοι. Στα χέρια διαφόρων εκδοτών υπάρχουν άλλα 15 βιβλία και στο συρτάρι μου έχω άλλα 20. Κάποια στιγμή θα εκδοθούν και αυτά. Ελπίζω. 

Ποιο βιβλίο θέλεις οπωσδήποτε να μεταφράσεις;


Υπάρχουν πολλά βιβλία που θα ήθελα να μεταφράσω. Και ποιητικές συλλογές αγαπημένων ποιητών και μυθιστορήματα. Προς το παρόν θα ήθελα να ολοκληρώσω το «Ημερολόγιο του συγγραφέα» του Ντοστογιέφσκι. Έχω μεταφράσει 4 από τους 8 τόμους. Ελπίζω τα επόμενα χρόνια να εκδοθούν και οι υπόλοιποι. 

Αγαπημένοι σου μεταφραστές


Ήταν και παραμένουν δάσκαλοι τόσο ως προς τη μεταφραστική τους δραστηριότητα όσο και ως προς το ήθος τους ο Άρης Αλεξάνδρου και ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος. Έβαλαν το πήχη ψηλά κι εμείς οι επίγονοι πρέπει να προσπαθούμε διαρκώς να τους μοιάσουμε. 

Κάνε μου ένα σχόλιο για τη σύγχρονη λογοτεχνική πραγματικότητα.


Ζούμε στην εποχή της γραφομανίας. Εκδίδονται χιλιάδες τίτλοι στη χώρα. Πριν την κρίση, το 2009, είχαμε 9.500 τίτλους ετήσια βιβλιοπαραγωγή. Σε μια χώρα όπου δεν υπάρχουν αναγνωστικές παραδόσεις και όπου η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού δε διαβάζει. Από το υπόλοιπο ποσοστό, οι μισοί τουλάχιστον γράφουν και ελπίζουν σε εγχώριες και διεθνείς διακρίσεις. Αστεία πράγματα. Ωστόσο, υπάρχουν διαμάντια: στην ποίηση, τη πεζογραφία, το δοκίμιο. Κι αυτά τα διαμάντια, αργά ή γρήγορα, θα βρουν το δρόμο τους για τον αναγνώστη. 

Λογοτεχνία και Διαδίκτυο.


Πολλά λέγονται και φημολογούνται. Η καλή λογοτεχνία δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από το Διαδίκτυο. Απεναντίας, θα την φέρει πιο κοντά σε ευρύτερο κοινό.  Η κακή λογοτεχνία έτσι κι αλλιώς χάνεται αμέσως. Απομένει το αγεωγράφητο τοπίο της γραφομανίας της εποχής και του τόπου. Στη παραλογοτεχνία δεν αναφέρομαι καν, αυτή τρέφεται τρώγοντας τις σάρκες της και προκαλώντας ανύπαρκτα σκάνδαλα.

Πέρα από την Τέχνη του λόγου, ποιά άλλη τέχνη σε συγκινεί;

Η φωτογραφία, με την οποία ασχολούμαι ερασιτεχνικά. Η όπερα που παραμένει ένας από τους ελάχιστους λόγους για τους οποίους θα βγω από το σπίτι μου. Η τζαζ για τις ώρες της σχόλης και του ρεμβασμού. Το σινεμά παραμένει μια νεανική αγάπη, αλλά δεν πηγαίνω πια συχνά. 

Θεός;


Ο Θεός είναι μια γοητευτική έννοια για τον άνθρωπο. Είναι η παραμυθία και η ελπίδα του. Είναι το αποκούμπι του γι’ αυτή τη ζωή και η προσδοκία μιας άλλης, καλύτερης και απαλλαγμένης από τους φυσικούς καταναγκασμούς της φθαρτής και εφήμερής ύπαρξης μας. Ωστόσο, αν και είμαι απόφοιτος και της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, είμαι άθεος.

Μίλησέ μου για το βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα.


Το «Κάτοικος Μεταξουργείο: ημερολόγιο κρίσης» είναι μια επιλογή από άρθρα που έγραψα τα τελευταία 3 χρόνια με αφορμή τη κρίση. Είναι μια προσπάθεια προσέγγισης των αιτιών της σημερινής κατάστασης, μια δική μου ανάγνωση της πρόσφατης ιστορίας. 

Τί δεν θα συγχωρούσες ποτέ στον εαυτό σου;

Περνώντας τα χρόνια συγχωρώ πάρα πολύ εύκολα τους άλλους και πολύ δύσκολα τον εαυτό μου. Υποθέτω πως αυτό είναι το τίμημα της εμπειρίας στη ζωή. 

Tι διαβάζεις τώρα;


Διάφορα βιβλία. Εδώ και πολλά χρόνια, διαβάζω παράλληλα διάφορα βιβλία, ανάλογα με την ώρα της ημέρας ή της νύχτας, ανάλογα με τη διάθεσή μου ή με το έργο που έχω να κάνω. Αυτό το διάστημα διαβάζω ποιητές συλλογές της ρωσικής πρωτοπορίας, ιστορικά βιβλία για τη Θεσσαλονίκη και τους Μπεκτασίδες και μια μυθιστορία για τη δολοφονία του Λ. Τολστόι. 

Γράφεις κάτι τώρα;


Πάντα κάτι γράφω. Αλλά δεν είναι όλα για κάποιον υποτιθέμενο και ιδανικό αναγνώστη. Μερικά μένουν απλά καταγεγραμμένες σκέψεις σε ένα κομμάτι χαρτί που θα χαθούν στο διαβασίδι του χρόνου. 

H γνώμη σου για τα λογοτεχνικά βραβεία.

Καλά κάνουν και υπάρχουν. Όπως λέει κάπου και ο Σαββόπουλος, στην Ελλάδα την ιστορία τη γράφουν οι παρέες. 


Ως θεατρολόγος δεν θα μπορούσα να μην σου κάνω αυτήν την ερώτηση. Παρακολουθείς θέατρο;


Το θέατρο το αγάπησα από το φοιτητικά μου χρόνια. Έχω δει πάρα πολλές παραστάσεις. Τα τελευταία χρόνια όμως, παρά την ύπαρξη 400 και πλέον παραστάσεων στην Αθήνα ανά σεζόν, δε βλέπω περισσότερες από 2 ή 3. 

Πιστεύεις στην κριτική;


Φυσικά και πιστεύω στην κριτική. Είναι μια αναγκαία και χρήσιμη λειτουργία. Υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει. Είναι μέσα στην ανθρώπινη φύση. Εκείνο που δεν πιστεύω είναι οι «αυλές», οι «παρέες», τα «κυκλώματα». Κι αυτά μέσα στην ανθρώπινη φύση είναι. Απλά σ’ εμένα μοιάζουν αποκρουστικά. 


Aπό τα διαβάσματά σου... αν σε ρωτούσα να μου επισημάνεις 3 βιβλία που διάβασες και σε σημάδεψαν τόσο που σου άλλαξαν το βλέμμα για τα πράγματα, τι θα απαντούσες;


Ο Ξένος του Α. Καμύ

Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα του Μ. Μπουλγκάκοφ

Το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο του Ντάρελ Λώρελ

Τα τελευταία χρόνια γίνονται πολλές προσπάθειες για την υποστήριξη του ψηφιακού βιβλίου.


Το ψηφιακό βιβλίο, οι ψηφιακές εκδόσεις είναι το μέλλον. Η επανάσταση του Cloud στις Τεχνολογίες Πληροφορικές και Επικοινωνιών, προκαλούν ήδη μια κοσμογονία πρωτόγνωρων διαστάσεων για την ανθρωπότητα και τις δυνατότητα διάχυσης της γνώσης. Όσοι το καταλάβουν θα προχωρήσουν. Οι υπόλοιποι θα έχουν τη τύχη των δεινοσαύρων.

Διαβάζουν οι σύγχρονοι νέοι; Ποια αναγνώσματα προτιμούν;


Δε ξέρω τι διαβάζουν οι νέοι σήμερα. Υποθέτω κάτι ανάλογο με τα ενδιαφέροντά τους. Κάθε γενιά έχει τα δικά της ενδιαφέροντα, τα δικά της αναγνώσματα. 

Περνάει κρίση η γλώσσα μας;


Καμία κρίση δεν περνάει η γλώσσα μας. Η γλώσσα εξελίσσεται, προσαρμόζεται, κάνει τα δάνεια της, τα αντιδάνεια της, προσπαθεί με τα εργαλεία που διαθέτει κάθε φορά να εξηγήσει τον κόσμο μας. Η φημολογούμενη «κρίση» στη γλώσσα είναι τεχνητή και εξυπηρετεί σκοπούς αλλότριους και, κυρίως, προσφέρει ρόλους σε πανεπιστημιακούς ή τηλεπωλητές βιβλίων. 

Ποιός είναι ο Δημήτρης Τριανταφυλλίδης με δυο λόγια;


Ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας με όλες τις ρωγμές και τις ουλές που έχει ένας άντρας που πατάει σε τούτη τη γη περισσότερο από μισό αιώνα. 





ΤΑ ΣΙΩΠΗΛΑ ΚΟΙΤΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΠΕΊΡΟΥ της ΑΣΗΜΙΝΑΣ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ

Γιάννης Π.Σμυρλής

Κονσέρτο για  σιωπή,[εκδ.Ηριδανός ,Αθήνα 2013]



Θα μίλήσω   για τη σιωπή

Είναι
     σελήνη,
               χιλιάδων λυσσασμένων ημερών
''




*******



''Kανείς
 δεν γνωρίζει τίποτε
 για το αίνιγμα
 της ανθρώπινης σιωπής''


...γράφει ο Γιάννης Σμυρλής στην πρώτη του ποιητική συλλογή ''Κονσέρτο για σιωπή''.Εδώ συναντά κανείς μικρά ,ολιγόστιχα ,στοχαστικά ποιήματα που σε προκαλούν να τα διαβάσεις ξανά και ξανά.'Εχοντας αφαιρέσει οτιδήποτε περιττό,με περίσκεψη και  αλήθεια,ο Γ.Σ. μας κάνει τη δική του κατάθεση ψυχής με τόλμη και  ευαισθησία.
Συμφιλιωμένος με τη θλίψη του,''αφού η θλίψη είναι ένας τρόπος για να υπάρχεις'',μας εξομολογείται τον λόγο για τον οποίο καταφεύγει στην τέχνη της ποιήσεως:

Απόδραση

''Γράφω ποίηση,όπως ένας φυλακισμένος
που με έναν κρυμμένο,μικρό σουγιά,
σκαλίζει υπομονετικά τον τοίχο της φυλακής,
με το όνειρο πως κάποτε θα δραπετεύσει.''



Έχει αυτογνωσία ο ποιητής,έχει  σκάψει φαίνεται βαθιά μέσα του ,μα ξέρει να διαχειρίζεται τις απογνώσεις του...Δείχνει τόση κατανόηση για την ανθρώπινη ύπαρξη ....!


Ενδοχώρα

      Ένας ολόκληρος κόσμος που αρνήθηκα

  για  ν΄απομείνω μόνος με το φεγγάρι

με πολιορκεί

   από μέσα μου




Παράξενα ρομαντικός και ρεαλιστής μαζι:


Eρημικό  τοπίο

Μου ανήκει η παράξενη μοναξιά των άστρων
κι έτσι ό,τι αγγίζω
                      με καταστρέφω


Ξέρει καλά πως η κοινωνία συχνά δεν συγχωρεί του ονειροπόλους

Σε κάποιο όνειρο με εκτέλεσαν
και από τότε σωπαίνω.


Τα παιχνίδια με τη σιωπή,η νοσταλγική διάθεση,οι αόρατες μυστικές συνδέσεις,ο εξομολογητικός τόνος,η απεύθυνση στον ''άλλο'',στον συνάνθρωπο,η πίστη στο όνειρο,οι μοναχικές καταβάσεις στους  ανεξερευνητους βυθούς της  ύπαρξης, είναι κάποια από τα στοιχεία που συνθέτουν το ποιητικό σύμπαν του Γιάννη Σμυρλή.Λιτός,βαθύς ,ανιχνευτικός,σε τέτοιους δύσκολους καιρούς που διανύουμε,μπορεί ακόμα να κοιτά ψηλά τον ουρανό και να βρίσκεται  σε ανοιχτή ακρόαση με τη μοίρα που γράφουν τα άστρα.


Συμπτώματα μέθης


Μια έντονη επιθυμία

     να εξιστορήσω  τη ζωή μου

         στον πρώτο περαστικό



****

Βυθός

Ένας απέραντος,ανεξερεύνητος βυθός
σκοτωμένων παιδιών η ψυχή μου.



****




Νεκρή φύση

Ένα άστρο και λίγη μελαγχολία είναι αρκετά,
για να παρεξηγήσεις μια ολόκληρη ζωή.

****

Το κλίμα και η ατμόσφαιρα τούτης της ποίησης με παραπέμπουν στην ποίηση του  σπουδαίου μας Τάσου Λειβαδίτη.Ξέρω ότι ο Γιάννης Σμυρλής αγαπά τον Λειβαδίτη ,οπότε θα έχει μελετήσει Λειβαδίτη.Και αυτό δεν το λέω για κακό.Απεναντίας... το θεωρώ ό,τι καλύτερο!!!Γιατί όπως έχω υποστηρίξει και στην σχετική ομιλία μου για τον Λειβαδίτη στα πλαίσια του πρώτου κύκλου των Ποιητών στη Σκιά http://varelaki.blogspot.gr/2012/04/o-e.html 

AN  ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΛΕΓΕΣΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ,
ΑΛΛΑ ΚΙ ΑΝ ΕΥΕΛΠΙΣΤΕΙΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΠΟΙΗΤΗΣ
ΚΑΙ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΚΑΠΟΤΕ ΕΝΑΝ ΣΤΙΧΟ ΑΛΗΘΙΝΟ,
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΕΙΣ ΤΑΣΟ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ



....και ο  Γιάννης Σμυρλής έχει γράψει στίχους αληθινούς.



ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ


Ποιήτρια