Microαστές
Ελένη Φουρνάρου
επιμέλεια σειράς: Νέστορας Πουλάκος
Vakxikon.gr, 2015
158 σελ.
Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη
Γλωσσα άμεση ,καθημερινή,ρέουσα ωστόσο και ρυθμική.Σαν να χορεύει
αυτή η γλώσσσα. Σκέψη που χορεύει επίσης .Σφιχτοδεμένο σύνολο στοιχείων
που δημιουργούν οικείο περιβάλλον.Ναι ,θα μπορούσες να ήσουν εσύ η
πρωταγωνίστρια,η κεντρική ηρωίδα.'Η έστω ,μία
από τις φίλες της.Γιατί αυτές οι κοπέλες δεν έρχονται από το πουθενά
,ούτε από ένα μακρινό σύμπαν.Κυκλοφορούν ανάμεσά μας.Αναπνέουν ανάμεσά
μας.Γελούν ανάμεσά μας (και μαζί μας-τολμώ να πω).Προτείνοντας μας ένα
βλέμμα που συνίσταται στο εξής:Eπιτέλους,τί είναι
η ζωή;Mια ρόδα που κυλάει.Ίσως δεν πρέπει να την παίρνουμε τόσο στα
σοβαρά.'Ισως ούτε και τον εαυτό μας πρέπει να παίρνουμε στα σοβαρά.Αν το
συνειδητοποιήσουμε αυτό,μπορεί και να νιώσουμε κάτι από αυτό που
αποκαλείται ''ευτυχία'' και αποτελεί το ποθητό ζητούμενο
.Πώς νιώθουν στα είκοσι οι '' Mικροαστές'' ,πώς στα τριάντα και πώς στα
σαράντα;'' Σε σχετική μου ερώτηση η Ελένη Φουρνάρου,που δημιούργησε τις
''Μικροαστές''(εκδ.Βακχικόν),απαντά λιτά και ουσιαστικά ,δίνοντας στον
αναγνώστη μια κατεύθυνση :'' Στις Microαστές
προσπάθησα να αντιμετωπίσω περίπλοκα θέματα με απλό τρόπο. Την
καθημερινότητα στη μεγάλη πόλη, τα επακόλουθα της οικονομικής κρίσης,
την τρομοκρατία, τις φιλίες, τους έρωτες, την αδυναμία μας να
ξεκολλήσουμε από τα στερεότυπα αντικρίζοντας τη ζωή με πιο καθαρή
ματιά. Απόφυγα τις μεγαλοστομίες και τις εμφανείς φιλοσοφικές αναφορές.
Προτίμησα να χρησιμοποιήσω γλώσσα τρέχουσα και να επιστρατεύσω το
χιούμορ της γενιάς, του φύλου και της τάξης μου. Μια ιστορία αφηγούμαι,
τελικά. Υποστηρίζοντας πως, αν ξέρεις με ποιους
είσαι, τα πράγματα είναι πάντα απλά.''Τα οράματα που
διαψεύδονται,οι γενιές που προχωρούν ,περνούν και χάνονται,ο κύκλος της
ζωής που έχει αξία μόνο όταν βρίσκεις τη δύναμη να χαμογελάς και στα
δύσκολα.Λέει κάπου η κεντρική ηρωίδα:'' Με χαλάει που έγινα
τόσο κυνική [...]που στα τριάντα μου πια όλοι οι δίκαιοι αγώνες μού
φαίνονται στημένοι ή απλώς ανέφικτοι.Που έχω απομυθοποιήσει τα πάντα.Που
δεν βρίσκω κανένα λόγο να ονειρεύομαι πως κάτι θα αλλάξει.'' Παρόλα
αυτά προβαίνει στην αφήγηση μιας ιστορίας,της
δικής της και της παρέας της.Δεν είναι λίγο αυτό.Η αφήγηση είναι δύναμη.Παρατηρεί τις ζωές τους,τις
καταγράφει,στοχάζεται πάνω σε αυτές,γελάει με αυτές,φοβάται για αυτές.Η
αίσθηση ότι δεν είσαι μόνος είναι ευεργετική,σου δίνει την απαραίτητη
εκείνη ενέργεια να αντέχεις και να ξεδιπλώνεις τις λέξεις
σου πάνω στο χαρτί και στις συνειδήσεις.
Η Ιωάννα ,η Κάτια και η Δέσποινα ,είναι φίλες από τα φοιτητικά τους
χρόνια ,αν και είναι τόσο διαφορετικές μεταξύ τους.Η περιοχή που ζουν
και κινούνται είναι τα ''ιστορικά'' Εξάρχεια .Καταφεύγουν σε προσωπικά αφηγήματα
,μέσα στα οποία συμπλέουν και διαπλέκονται
φιλίες,έρωτες,ελπίδες,διαψεύσεις,όνειρα
,σκέψεις,καθώς και η πολύμορφη και πλουραλιστική πραγματικότητα.Aκόμα
κι όταν μπλέκουν άσχημα,δεν γίνονται μελό.Το μελό άλλωστε ,καταστρέφει
κάθε τί αυθεντικό .Και οι εν λόγω ηρωίδες είναι αυθεντικές έτσι που'
ναι πλασμένες,ικανές να σε ταξιδέψουν ,να σε ανατρέψουν,αλλά και να σε συγκινήσουν.Η
κεντρική ηρωίδα η Ιωάννα ξέρει να ισορροπεί περίφημα ανάμεσα στη λύπη
και τη χαρά .Να αυτοσαρκάζεται ,γιατί έχει τη σοφία ότι ο αυτοσαρκασμός
είναι ένας τρόπος για να υπάρξει κανείς,αλλά και για να είναι υγιής : ''Eίπαμε,δεν είμαι και του πολύ σκληρός για να πεθάνει.Αλλά και η υπερβολική κουλτούρα μου τσακίζει το έντερο''.Η Ιωάννα έχει ακόμα το χάρισμα να ενορχηστρώνει την αιώνια φιλία ,να αναδεικνύει ό,τι αξίζει να διασωθεί.
Να ερμηνεύει εύστοχα την πραγματικότητα:
''Tα σαράντα σού σκάνε στη μούρη κωμικά,σαν τούρτα από το υπερπέραν.Όχι
με τυμπανοκρουσίες και πολεμικές ιαχές,μη φανταστείτε.Εμείς οι
κουλτουριάρες ,υποψιασμένες μικροαστές δεν είμαστε ,τελικά,φτιαγμένες
για μεγάλα δράματα.Απλώς φτάνει μια μέρα που αναγκαστικά αποφασίζουμε
πως οι ψευδαισθήσεις που βιαστήκαμε να αποκηρύξουμε είναι καλύτερες από
την πραγματικότητα που μας προκύπτει.Κι αρχίζουμε να τις υπερασπιζόμαστε
μέχρι θανάτου.''
Eλεύθερες ,μοιραίες και μόνες οι μικροαστές σε έναν κόσμο που αλλάζει και διαρκώς εξελίσσεται.Εκείνες επιβεβαιώνονται μέσα από μια γερή φιλία,που όσο δοκιμάζεται ,τόσο αποδεικνύει περίτρανα την ανθεκτικότητά της.
Μια ιστορία αρκετά χρόνια πριν την Κρίση
που θα βρει την χώρα μας ,μια ιστορία δοσμένη με βλέμμα και αίσθηση
γυναικεία,μια ιστορία ενηλικίωσης.Γραμμένη σε μια γλώσσα σφοδρή και
αληθινή που φτάνει ως τον σύγχρονο αναγνώστη φυσικά και αβίαστα.
