Μολονότι σχετικά νεοφερμένος στην Αγορά του f/b – «Αγορά» με τη διπλή (νόμιμη) σημασία του όρου – έχω μάθει πάρα πολλά, ιδιαιτέρως διαφωτιστικά και πολλαπλώς ωφέλιμα. Κατ’ αρχάς περιπλέοντας ανάμεσα σε τόσους πολλούς γνωστούς και «άγνωστους» φίλους, κανείς δεν μπορεί παρά να θαυμάσει τις ποικίλες φωνές—πέρα από τα λαμπερά πρόσωπα και κορμιά, στυλιζαρισμένα ή όχι- τις απόψεις, τις κρίσεις, τις φανερωμένες ή λανθάνουσες επιθυμίες. Επειδή, έχω την αίσθηση, μάλλον τις προθέσεις μας και τις ενδιάθετες επιθυμίες μας προβάλλουμε—ο καθείς με τον τρόπο του-- σε αυτό τον δημόσιο, και άκρως δημοκρατικό Τόπο. Κάτι δείχνουμε όλοι μας. Και καλά κάνουμε. Μεγάλη εντύπωση μου προκαλεί, λ.χ., πόσο πολύ ενημερωμένοι για πολλά θέματα είναι όσοι εχω την τιμή να συνδιαλέγομαι, αλλά και όλοι εκείνοι με τους οποίους ανταλλάσσουμε απλούς χαιρετισμούς. Οι περισσότεροι –για να μη πω όλοι--, έχουν να επιδείξουν ενα ιδιαιτέρως πλούσιο και ενδιαφέρον «προφίλ». Σπουδές λαμπρές εντός και εκτός Ελλάδος, ευρεία γλωσσομάθεια, γνώσεις μουσικής, ζωγραφικής, έφεση για γράψιμο και επιθυμία για προσωπική εκφραση (θέατρο, χορό κ.λπ.), προτάσεις για βιβλία, φιλμς, θεατρικές παραστάσεις, βίντεο με μουσική και τραγούδια για κάθε γούστο, «εκθέσεις» φωτογραφιών και πινάκων και πάνω από όλα πολιτική και κοινωνική συνείδηση, οξύτατη κάποτε.
Θα μου πείτε πως, ενδεχομένως, η δικη μας «γειτονιά» έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, όμως, πιστευω, και σε άλλες «γειτονιές» υπάρχουν ανάλογες φωνές και απόψεις έτσι ώστε καμια φωνή δεν είναι, τελικά, αδιάφορη ή βαρετή. Ίσως, αλλού, οι επιλογές να είναι διαφορετικές, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως οι δικές μας είναι «υψηλότερες» από τις επιλογές των άλλων. Ο καθείς και η φωνή του, για να παραφράσω...
Ειδικότερα με εντυπωσιάζουν πόσο πολλοί/ές (ή πολλές/οί!) εμπλέκονται, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σε θέματα λογοτεχνίας.Δεν είναι μόνο οι «γνωστοί» ποιητές και πεζογράφοι, που κυκλοφορούν ανάμεσά μας, αλλά πολλοί άλλοι «άγνωστοι», αλλά καθόλα σοβαροί και ταλαντούχοι, που είτε δημοσιεύουν δικά τους κείμενα ή μεταφέρουν κείμενα νεοελλήνων συγγραφέων για κοινή ανάγνωση. Αυτή η πολλαπλή επικοινωνία δημιουργεί προϋποθέσεις για μια γενικότερη (θα έλεγα, μαζικότερη) συνδιδασκαλία, μια αφανή, σε πρώτη ματιά, αλλά υπαρκτή αισθητικη και λογοτεχνική συν-καλλιέργεια και συν-αγωγή. Ίσως να είμαι –για κάποιους—περισσότερο αισιόδοξος, αλλά ας στοχαστεί ο καθένας πόσο σοβαρά αναλαμβάνει τον ρόλο του—τον όποιο ρόλο του—του σε αυτή την Αγορά και είμαι σίγουρος πως θα συμφωνήσει μαζί μου. Και όπως φαίνεται, καθαρά πια, αυτός ο Τόπος μπορεί, ανά πάσα ώρα, να καλεί και να κινητοποιεί και να κατεβάζει πάρα πολλούς σε πλατείες και δρόμους... Αυτή η ιδιότυπη συνεισφορά και συνδιδασκαλία, αυτό το συγ-κάλεσμα, αυτός ο έρανος μου αρέσει πάρα πολύ.
Όμως την ίδια στιγμή σκέφτομαι—και δεν είμαι ο μόνος—πως αυτός ο τόπος, που υβρίζεται και ευτελίζεται καθημερινά από εντός και εκτός ασήμαντους τιμητές, αυτός ο τόπος που βουλιάζει μέρα με τη μέρα, έχει, είχε πάντα λαμπρά άτομα. Λαμπρούς ανθρώπους, παντού, σε κάθε χώρο δουλιάς και σε κάθε μέρος. Και όμως—πάλι σκέφτομαι-- σπάνια όλοι αυτοί οι μοναχικοί φάροι, αυτές οι ευγενικές και αριστοκρατικές φωνές σπάνια μπορούν, σπάνια κατορθώνουμε να πορευθούμε ενωμένοι και αποδοτικοί. Σπάνια δείχνουμε ομοθυμία, σπάνια συνθέτουμε τις αγαθές προσωπικές μας προθέσεις. Γιατί, άραγε, τόσο πολλά χαρισματικά άτομα δεν μπορούν να δημιουργήσουν ένα αντάξιο σύνολο; Τί μας λείπει ώστε-- πάντα μέσα στην ιδιαιτερότητά του ο καθένας--να συνθέσουμε όχι μόνο ένα δημιουργικό διαδικτυακό Τόπο, αλλά να βοηθήσουμε να συντεθεί μέσα στον υπαρκτό, καθημερινό μας Τόπο μια δημιουργική, γενναία και ρηξικέλευθη Κοινότητα;