Το μεγαλύτερο κακό που μπορείς να κάνεις σ’ έναν Έλληνα είναι να ασκήσεις κριτική στον ίδιο ή στη δουλειά του. Ο οργανισμός του Έλληνα δεν έχει αναπτύξει αντισώματα στην κριτική, ακόμα κι αν είναι εποικοδομητική, ακόμα κι αν προέρχεται από κάποιον που λόγω θέσης και γνώσεων έχει αναμφίβολα το δικαίωμα ή και την υποχρέωση να διατυπώσει την εξειδικευμένη γνώμη του. Όλα αυτά δεν έχουν καμία σημασία. Αυτό που μετράει είναι τα πληγωμένα αισθήματα και η ‘αδικία’ που έχει υποστεί ο κρινόμενος. Αν δεν ντρεπόταν θα ξέσπαγε σε κλάματα και θα χτύπαγε τα πόδια του στο πάτωμα, όπως όταν ήταν στο νηπιαγωγείο. Ως ενήλικας όμως έχει άλλους, περισσότερο αποδεκτούς τρόπους να αντιδράσει στην κριτική: θυμώνει, αρνείται να αναλάβει οποιαδήποτε ευθύνη, στρέφεται κατά αυτών που τον κρίνουν, απειλεί, καταφεύγει σε θεωρίες συνωμοσίας.
Οι παράγοντες που δημιουργούν αυτό το φαινόμενο είναι πολλοί: κοινωνικοί, οικονομικοί, ιδεολογικοί. Νομίζω όμως ότι το πρόβλημα ξεκινά από τον τρόπο που μεγαλώνουμε. Οι περισσότεροι Έλληνες γονείς δεν καταφέρνουν να δουν τα παιδιά τους ως τις ξεχωριστές οντότητες που είναι. Τα αντιλαμβάνονται αντίθετα σαν την συνέχειά τους, σαν κτήμα τους, σαν το απόλυτο δημιούργημά τους. Τα παιδιά και αργότερα οι έφηβοι δεν αποκτούν σαφή εικόνα για τον εαυτό τους, δεν μαθαίνουν να διαχωρίζουν τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους από αυτές των γονιών και αργότερα του συντρόφου, των φίλων, της ομάδας. Συχνά δεν γνωρίζουν τις πραγματικές δυνατότητες ή αντίθετα τις αδυναμίες τους και, το κυριότερο, δεν μαθαίνουν πώς να κάνουν αυθεντικές επιλογές ζωής. Οι περισσότερες πράξεις τους γίνονται τυχαία, χωρίς πρόγραμμα, δίχως αληθινή επιθυμία να τις υποκινεί. Και έτσι συνεχίζουν στην ενήλικη ζωή τους. Με την παραμικρή υποψία κριτικής νιώθουν ότι όλα τα κομμάτια της ταυτότητάς τους, η επαγγελματική, η πολιτική, η εθνική, η σεξουαλική, βρίσκονται υπό συνεχή αμφισβήτηση κι επίθεση, έτοιμα να καταρρεύσουν.
Κι ύστερα καλούμαστε να εντοπίσουμε και να αναλύσουμε τις δικές μας ευθύνες για τη δοκιμασία της Ελλάδας και να αποφασίσουμε τι φταίει για όλα αυτά. Όσο κι αν αγωνιζόμαστε να προσδιορίσουμε τα χαρακτηριστικά του Έλληνα πολίτη ή της ελληνικής ‘φυλής’ και να βρούμε μια άκρη, δεν τα καταφέρνουμε.
Οι αρνητικές ταμπέλες που πολλές φορές αυθαίρετα και απλόχερα μάς μοιράζει ο ξένος τύπος είναι μέρος του προβλήματος. Αν και οι περισσότεροι Έλληνες ισχυρίζονται ότι όσα οι ξένοι τους καταλογίζουν δεν ισχύουν παρά για ένα μικρό τμήμα της κοινωνίας, ότι αποτελούν δηλαδή μια γενικευμένη υπερβολή, όλοι οι πολίτες αυτής της χώρας παραδέχονται ότι δεν καταφέρνουν να συνεργαστούν μεταξύ τους, ότι δεν είναι ευέλικτοι, ότι δεν καταφέρνουν να παράξουν και να δημιουργήσουν ακόμα κι όταν δουλεύουν πολλές ώρες. Μόνο που δεν ξέρουν το γιατί.
Όταν δεν γνωρίζεις πώς να περιγράψεις τον ίδιο σου τον εαυτό, να εξηγήσεις και να υποστηρίξεις τις δικές σου επιλογές, δεν υπάρχει περίπτωση να κατανοήσεις πώς λειτουργεί μία ομάδα ανθρώπων που σου μοιάζουν.
Γιατί η ανάληψη ευθυνών, η ώριμη δράση και η αυτογνωσία αρχίζει από τη μονάδα και προχωρά στο σύνολο. Αν ο καθένας από εμάς δεν νιώσει υπεύθυνος για το ‘σενάριο’ της ζωής του, ποτέ δεν θα καταφέρουμε να αλλάξουμε το εθνικό σενάριο που εκτυλίσσεται στις μέρες μας.
πηγή:protagon
Οι παράγοντες που δημιουργούν αυτό το φαινόμενο είναι πολλοί: κοινωνικοί, οικονομικοί, ιδεολογικοί. Νομίζω όμως ότι το πρόβλημα ξεκινά από τον τρόπο που μεγαλώνουμε. Οι περισσότεροι Έλληνες γονείς δεν καταφέρνουν να δουν τα παιδιά τους ως τις ξεχωριστές οντότητες που είναι. Τα αντιλαμβάνονται αντίθετα σαν την συνέχειά τους, σαν κτήμα τους, σαν το απόλυτο δημιούργημά τους. Τα παιδιά και αργότερα οι έφηβοι δεν αποκτούν σαφή εικόνα για τον εαυτό τους, δεν μαθαίνουν να διαχωρίζουν τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους από αυτές των γονιών και αργότερα του συντρόφου, των φίλων, της ομάδας. Συχνά δεν γνωρίζουν τις πραγματικές δυνατότητες ή αντίθετα τις αδυναμίες τους και, το κυριότερο, δεν μαθαίνουν πώς να κάνουν αυθεντικές επιλογές ζωής. Οι περισσότερες πράξεις τους γίνονται τυχαία, χωρίς πρόγραμμα, δίχως αληθινή επιθυμία να τις υποκινεί. Και έτσι συνεχίζουν στην ενήλικη ζωή τους. Με την παραμικρή υποψία κριτικής νιώθουν ότι όλα τα κομμάτια της ταυτότητάς τους, η επαγγελματική, η πολιτική, η εθνική, η σεξουαλική, βρίσκονται υπό συνεχή αμφισβήτηση κι επίθεση, έτοιμα να καταρρεύσουν.
Κι ύστερα καλούμαστε να εντοπίσουμε και να αναλύσουμε τις δικές μας ευθύνες για τη δοκιμασία της Ελλάδας και να αποφασίσουμε τι φταίει για όλα αυτά. Όσο κι αν αγωνιζόμαστε να προσδιορίσουμε τα χαρακτηριστικά του Έλληνα πολίτη ή της ελληνικής ‘φυλής’ και να βρούμε μια άκρη, δεν τα καταφέρνουμε.
Οι αρνητικές ταμπέλες που πολλές φορές αυθαίρετα και απλόχερα μάς μοιράζει ο ξένος τύπος είναι μέρος του προβλήματος. Αν και οι περισσότεροι Έλληνες ισχυρίζονται ότι όσα οι ξένοι τους καταλογίζουν δεν ισχύουν παρά για ένα μικρό τμήμα της κοινωνίας, ότι αποτελούν δηλαδή μια γενικευμένη υπερβολή, όλοι οι πολίτες αυτής της χώρας παραδέχονται ότι δεν καταφέρνουν να συνεργαστούν μεταξύ τους, ότι δεν είναι ευέλικτοι, ότι δεν καταφέρνουν να παράξουν και να δημιουργήσουν ακόμα κι όταν δουλεύουν πολλές ώρες. Μόνο που δεν ξέρουν το γιατί.
Όταν δεν γνωρίζεις πώς να περιγράψεις τον ίδιο σου τον εαυτό, να εξηγήσεις και να υποστηρίξεις τις δικές σου επιλογές, δεν υπάρχει περίπτωση να κατανοήσεις πώς λειτουργεί μία ομάδα ανθρώπων που σου μοιάζουν.
Γιατί η ανάληψη ευθυνών, η ώριμη δράση και η αυτογνωσία αρχίζει από τη μονάδα και προχωρά στο σύνολο. Αν ο καθένας από εμάς δεν νιώσει υπεύθυνος για το ‘σενάριο’ της ζωής του, ποτέ δεν θα καταφέρουμε να αλλάξουμε το εθνικό σενάριο που εκτυλίσσεται στις μέρες μας.
πηγή:protagon
