Translate

Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2025

KΡΙΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ /// Andres de la Motte «Η θυσία της Άνοιξης», Μετάφραση: Ξενοφών Παγκαλιάς, εκδ. Κέδρος



(Αναδημοσίευση από το www.fractalart.gr)


Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη


Τι είναι αυτό που μπορεί να σε κάνει να λαχταράς να διαβάζεις ένα μυθιστόρημα. Μπορεί να μην είναι μόνο ένα πράγμα, αλλά ένας συνδυασμός πραγμάτων. Η Θυσία της Άνοιξης απoτελεί μέρος της τετραλογίας για τις Εποχές του Άντερς ντε λα Μοτ. Tα άλλα τρία έργα της τετραλογίας είναι τα εξής: Τo τέλος του καλοκαιριού, Το έγκλημα του φθινοπώρου και Η φωτιά του χειμώνα. Κυκλοφορούν όλα από τις εκδόσεις Κέδρος.

Ένα βιβλίο ποταμός που κυλάει ήσυχα στις συνειδήσεις μας, αλλά έχει καλά κρυμμένα μυστικά, τα οποία ελπίζει ο απαιτητικός αναγνώστης να του αποκαλυφθούν. Η αφήγηση αργή και γλυκά βασανιστική. Καθόλου κουραστική ή απωθητική. Στρωτή γλώσσα με διαύγεια. Στην ανάδειξή της συvδράμει φυσικά και η λειτουργική και εκφραστική μετάφραση από τα Σουηδικά του Ξενοφώντα Παγκαλιά. Άκρως πετυχημένες, επιδέξιες και ατμοσφαιρικές περιγραφές που συμβάλλουν αποφασιστικά στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος, όπως συνάδει με την υπόθεση, καθώς ξεδιπλώνεται σταδιακά. Νέα στοιχεία, παράξενοι χαρακτήρες, πληθώρα ερωτηματικών. Παράλληλος χρόνος. Παιχνίδι ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν. Η βαριά απώλεια, η σιωπηλή ζωή, τα καλά κρυμμένα μυστικά, σε έναν μικρόκοσμο που έχει βιώσει απώλειες, θανάτους, μεγάλους θυμούς. Με φόντο ένα μέρος στην επαρχία λοιπόν, πλανάται παντού ένα πέπλο μυστηρίου. Το θαυμαστό είναι πως ο αναγνώστης μπερδεύεται με θέματα… ηθικής, καθώς δεν γνωρίζει τους σκοπούς των ηρώων, ούτε αν αυτοί είναι «καλοί» ή «κακοί». Δίνεται το backround τους, η προσωπική τους ιστορία και οι περιπέτειές τους, αλλά οι προθέσεις τους, δεν γίνονται πάντα αμέσως γνωστές στον αναγνώστη- στα πλαίσια και του σασπένς που ο συγγραφέας θέλει να δημιουργήσει.

Δημιουργούνται εντυπώσεις, η ηρωίδα σκέφτεται πολύ, κάνει συνδέσεις με το δικό της παρελθόν, μπαίνει σε ρόλο ντετέκτιβ άτυπα, αναζητά απαντήσεις. Υπάρχουν καταστάσεις που οι άνθρωποι δεν ξεπερνούν ποτέ. Βασικά τούς στιγματίζουν για όλη τη ζωή τους, αφού τους βάζουν σε ποικίλες ψυχολογικές διεργασίες που πρέπει να διαχειριστούν για να μπορέσουν να συνεχίζουν να ζουν. Κι έπειτα τι γίνεται με τα τραύματα; Τι μπορεί άραγε κανείς να κάνει τις πληγές του;

Υπάρχει ανατροπή που αλλάζει την εικόνα, δίνει έναυσμα για συζητήσεις και σκέψεις. Η κεντρική ηρωίδα αγαπά την αλήθεια και είναι το πείσμα της εκείνο που θα υπερισχύσει στο τέλος και η διάθεσή της για καθαρότητα και διαύγεια. Τα φαινόμενα πολλές φορές απατούν και είναι η διάσταση ανάμεσα στο φαίνεσθαι και το είναι που δημιουργεί τις συγκρούσεις και τις αντιθέσεις σχετικά με τους χαρακτήρες για κάποιους από τους οποίους αισθάνεσαι οίκτο ή μια συμπάθεια, καθώς βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε ένα τραυματικό παρελθόν. Πολλά ερωτήματα που μοιάζουν αναπάντητα και ήρωες που τα «θέλω» τους συγκρούονται, αλλά πέφτουν και θύματα μιας αδυσώπητης μοίρας που τους περιγελά και τους ειρωνεύεται.

Anders de la Motte

O αναγνώστης-μου δίνεται η αίσθηση- δυσκολεύεται να μισήσει κάποιον χαρακτήρα. Ο κάθε χαρακτήρας έχει το δικό του μυστικό, κουβαλά τις ηθικές του εμπειρίες που τον στιγμάτισαν ή άλλαξαν τη ζωή του. Θύτης ή θύμα; Με γνώση ή έχοντας άγνοια; Πολλά αιωρούνται και αυτή είναι και η γοητεία του εγχειρήματος. Και διέπει την πλοκή. Η αβεβαιότητα ως συστατικό για το απόλυτο μυστήριο. Όσο αναζητά η Τέα την άκρη του νήματος, τόσο πιο μπλεγμένη βρίσκεται. Παρακολουθούμε την πορεία προς την ανακάλυψη της αλήθειας. Όλα είναι μπροστά στα μάτια της, μα και τόσο μακριά της συνάμα.

Η φύση κυριαρχεί ως έννοια και ως εικόνα στο βιβλίο. Αυτή και ο υποβλητικός τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται, ο καιρός, και οι ποικίλες εναλλαγές του δημιουργούν μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα στο βιβλίο. Μότο του έχει βάλει ο συγγραφέας χαρακτηριστικούς, τους αισθαντικούς στίχους του Τ. Σ. Έλιοτ. Σημειώνω:


Aπρίλης, είναι ο σκληρότερος μήνας, γεννώντας

Πασχαλιές μέσ’ απ’ την νεκρή γη, σμίγοντας

Θύμηση και επιθυμία, σαλεύοντας

Ρίζες νωθρές με τη βροχή της άνοιξης.


Πρόκειται για ένα δυνατό -θα λέγαμε, βιβλίο- βιβλίο χωρίς μεταμοντέρνα τεχνάσματα, αλλά με τεχνικές και εκφραστικές και υφολογικές επιλογές που αγγίζουν τον αναγνώστη. Ένα βιβλίο ανθρώπινο, γεμάτο αλήθεια. Αξίζει να διαβαστεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου