http://varelaki.blogspot.gr/2011/04/blog-post_18.html
**********************************
Β
http://varelaki.blogspot.gr/2012/0http://varelaki.blogspot.gr/2014/05/notationes-m-i-o-2014_2442.html3/blog-post_06.html
*************************
Γ
http://varelaki.blogspot.gr/2010/06/blog-post.html
http://www.nzbooks.gr/?%CE%95%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%A8%CE%91%CE%9D,14
Η Ασημίνα Ξηρογιάννη στο Blog Varelaki, 04/06/2010, για την ποιητική συλλογή "Ατμός": Τρυφερό, προσιτό, λιτό. Ποιητική ανάταση, ευφορία. Οι λέξεις με πάνε, με φέρνουν, είμαι ανάλαφρη, πετώ. Μακριά από φλυαρίες, περιττολογίες, ακαθαρσίες... είμαι ασφαλής. Έρχεται και με ανακουφίζει. Με βυθίζει στη στιγμή και -συνάμα- με πάει πέρα. Είναι λίγο, μα δεν τελειώνει. Καλπάζει σαν άνεμος. Εξατμίζεται. Ατμός. Το διαβάζω. Ξανά. Και ξανά. Ολάκερο. Ξαναστέκομαι στις ομορφιές: "Με μιαν ανάσα/ενώνομαι/χωρίζω". "Θραύσμα κήπου/άκρη ουρανού/Ακροβατώ." "Ανέβαινε η νύχτα/ο έρωτας σκόνταψε/Έσταξε κίτρο" "Τσιλιμπουρδίζει/ο άνεμος στις ελιές-/σέρνει τραγούδια" "Στάσιμο/Νεύμα/Κρατς." "Ατμός/το καλημέρισμα της μάνας μου/Ντύνομαι/Πάω σχολείο/Πάω ζωή" Κι όχι μόνο. Όλο
ενέργεια.Αυτό.
15/05/2010 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
http://varelaki.blogspot.com/2010/05/blog-post_15.html**********************http://varelaki.blogspot.gr/2014/02/vakxikongr-2013.html*
Δ
http://varelaki.blogspot.gr/2010/06/blog-post_28.html
Δευτέρα, 28 Ιουνίου 2010
ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΟ <ΚΟΡΙΤΣΙ ΤΩΝ ΣΚΟΤΕΙΝΩΝ ΔΑΣΩΝ>>,της Αναστασίας Γκίτση
Από την Ασημίνα Ξηρογιάννη
Τα μικρά με<κράτησαν> πιο πολύ από τα μεγάλα ποιήματα.Με ταξίδεψαν σε αισθήσεις περισσότερο,σε ερωτικές- ή άλλου τύπου -εξομολογήσεις,σε θύμησες,σε οικεία αισθήματα μέσα μου καλά σφαλισμένα.Σημειώνω ότι κάποιoι <τρόποι>,που βρίσκονται κάτω από τίτλους ποιημάτων ,αποτελούν μικρά,ανεξάρτητα ποιήματα,θα μπορούσαν δηλαδή να <σταθούν> και από μόνοι τους.[π.χ.από τα ποιήματα που παραθέτω παρακάτω...
Κι ευτυχώς που η ποίηση
σε λίγους μόνο στίχους διασώζει
ολάκερη τη θεική ευσπλαχνία...
Παράπλευρες ιστορίες,
μονόδρομες επιθυμίες που καταλήγουν
στο τίποτα και στα πάντα,
ίσως γιατί άθελά μας υφίστανται οι πιο όμορφες
ιστορίες ή τραγωδίες...
Λέξεις δεν κράτησα για σένα.
Τις όσμωσες όλες με τις αισθήσεις σου. ]
Αφουγκράστηκα τρυφερά τον πληγωμένο εαυτό μου,(επειδή <για μένα δεν ρώτησαν >οι άνθρωποι που θα ήθελα να ρωτούσαν)Αναστασία,ναι!Συμπλέουμε!
Παραθέτω εδώ τα εξής:
σελ:9
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Κι ευτυχώς που η ποίηση
σε λίγους μόνο στίχους διασώζει
ολάκερη τη θεική ευσπλαχνία...
Στάλαξε λίγη νυχτιά
στην παλάμη μου
να ελευθερώνω
κάθε που θέλω να κλάψω...
Μην με δουν και
με χρεώσουν μ΄αδυναμία!
σελ:12
OΛΙΓΑΡΚΕΙΑ
Κύριε Ιησού Χριστέ,Υιέ Θεού,Ελέησον ημάς!
Κύριε Ιησού Χριστέ,Υιέ Θεού,Ελέησον ημάς
Μάζεψε ότι απέμεινε!
σου είπα έντρομη,
Ο κόσμος καταρρέει...
Κι εσύ στ΄αλήθεια
πώς μπόρεσες
και χώρεσες
όλα σου τα όνειρα
σ΄ένα μικρό κομποσχοίνι!
σελ:22
ΕΛΑ ΜΟΥ
Ακου...ακου...ακου με...
Ελα μου,
Ελα μου να με κατοικήσεις.
Αδειανό σαρκίο απόκαμε η επιθυμία μου.
σελ . 13
ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
Παράπλευρες ιστορίες,
μονόδρομες επιθυμίες που καταλήγουν
στο τίποτα και στα πάντα,
ίσως γιατί άθελά μας υφίστανται οι πιο όμορφες
ιστορίες ή τραγωδίες...
Κόψε λίγη από τη vυχτιά σου
να΄χω να σε ποθώ τα βράδια
σε υπνώδεις αγναντεύσεις της αφής
θα΄ρθωνα ξαποστάσω
σ΄εσένα που θεικά υπήρξαν
τα καλέσματά σου
χωρίς να το θελήσεις.
(Γι΄αυτό σου λέγω)
οι ομορφότερες ιστορίες
άθελά μας υφίστανται.
ΑΝΔΟΡΡΑ
Λέξεις δεν κράτησα για σένα.
Τις όσμωσες όλες με τις αισθήσεις σου.
Μύριζες χίλια στόματα
και μια φωνή.
Μα απ΄όλα περισσότερο
τ΄αστέρια σου νοστάλγησα,
έτσι όπως τρυφερά
τυλίγαν
το κορμί μου.
***********
Ε
http://varelaki.blogspot.gr/2012/10/blog-post_29.html
***************
Η.
ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
...Ωρα:Ποίηση!΄Ενα βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε και αφορά πιστεύω όλους τους ένθερμους υποστηρικτές και εραστές την Ποίησης.Οι καιροί είναι δύσκολοι και ίσως υπάρχουν καλοθελητές που ισχυρίζονται:<<Για ποίηση θα μιλάμε τώρα!!!>>.Και μοιραία μου έρχονται στο μυαλό οι ηχηροί στίχοι του Εγγονόπουλου «Προπαντός στα χρόνια τα δικά μας, τα σακάτικα, είθισται να δολοφονούν τους ποιητές».Κι όμως η ποίηση είναι πάντα παρούσα και με αυθάδεια και τόλμη αντιμιλά σε όσους την περιφρονούν ή άδικα την απαξιώνουν.Κι οι ποιητές δεν σιωπούν,αντίθετα πεισμώνουν και προχωρούν.Ένας τίτλος λοιπόν:<<Ποιητές στη Σκιά>>.Δέκα ποιητές:΄Αρης Αλεξάνδρου,Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου,Ελένη Βακαλό,Νικολας Κάλας,Νίκος Καρούζος,Μιχάλης Κατσαρός,Τάσος Λειβαδίτης,Μίλτος Σαχτούρης,Γιάννης Σκαρίμπας,Μάτση Χατζηλαζάρου.Αυθεντικές φωνές,τολμηρές και μόνες,δεν είχαν προφανή θέση σε τελετές βράβευσης,αφιερώματα και επετείους.Μα χάραξαν δρόμους,διεύρυναν ορίζοντες,φλέρταραν με τον Λόγο και την Ομορφιά,έδωσαν με την πένα τους τη δική τoυς μάχη.Μπορεί να μην προβλήθηκαν ,για ποικίλους λόγους, όσο άλλοι ομότεχνοί τους,αλλά προσέφεραν άπειρα ανεκτίμητα πράγματα στην τέχνη της Ποίησης και στον Πολιτισμό.Η ιστορία έχει ως εξής:To εν λόγω βιβλίο προέκυψε από τον ομότιτλο πρώτο κύκλο αφιερωμάτων στους παραπάνω ποιητές,που έλαβε χώρα στο Αrt Bar <<Ποιήματα και Εγκλήματα>> των εκδ.Γαβριηλίδης.Αυτός ο κύκλος αφιερωμάτων ξεκίνησε πέρυσι τον Δεκέμβριο.Νέοι ομότεχνοι που εξέδωσαν το πρώτο τους βιβλίο μετά το 2000 επελέγησαν λόγω εκλεκτικής συγγένειας να μιλήσουν για τους Ποιητές στη Σκιά.Το ζητούμενο ήταν να καταθέσουν την προσωπική τους σχέση με τον τιμώμενο ποιητή.Πώς τον γνώρισαν,πώς ενδεχομένως επηρεάστηκαν από αυτόν στις γραφές τους,τί έμαθαν από την ποίησή του,τί πιστεύουν και τί αισθάνονται για το έργο του.Με το δικό τους προσωπικό,υποκειμενικό βλέμμα...!Οπότε...Με αλφαβητική σειρά μίλησαν οι ποιητές: Αντιόπη Αθανασιάδου, Δημήτρης Αθηνάκης, Ανδρέας Ανδρέου, Γιάννης Αντιόχου, Ορφέας Απέργης, Παναγιώτης Αρβανίτης, Αγγέλα Γαβρίλη, Βασιλική Γερόκωστα, Εσμεράλδα Γκέκα, Άννα Γρίβα, Βασίλης Ζηλάκος, Λένα Καλλέργη, Αντιγόνη Κατσαδήμα, Μαρία Κατσοπούλου, Χάρις Κοντού, Έλσα Κορνέτη, Αγγελική Κορρέ, Χρήστος Κούκης, Γιώργος Κουτούβελας, Γιώργος Λαμπράκος, Ανέστης Μελιδώνης, Ασημίνα Ξηρογιάννη, Αργύρης Παλούκας, Ευτυχία Παναγιώτου, Ιορδάνης Παπαδόπουλος, Νέστορας Πουλάκος, Θοδωρής Ρακόπουλος, Βασίλης Ρούβαλης, Λένα Σαμαρά, Ηλίας Σεφερλής και Χρήστος Τριαντάφυλλου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).Τα ενδιαφέροντα κείμενα που έγραψαν για τον ποιητή που ανέλαβαν να παρουσιάσουν περιέχονται στον τόμο.
Ο ποιητής και μεταφραστής Γιώργος Μπλάνας,που είχε τη συνολική επιμέλεια του κύκλου, καθώς και την ευθύνη της
Τα μικρά με<κράτησαν> πιο πολύ από τα μεγάλα ποιήματα.Με ταξίδεψαν σε αισθήσεις περισσότερο,σε ερωτικές- ή άλλου τύπου -εξομολογήσεις,σε θύμησες,σε οικεία αισθήματα μέσα μου καλά σφαλισμένα.Σημειώνω ότι κάποιoι <τρόποι>,που βρίσκονται κάτω από τίτλους ποιημάτων ,αποτελούν μικρά,ανεξάρτητα ποιήματα,θα μπορούσαν δηλαδή να <σταθούν> και από μόνοι τους.[π.χ.από τα ποιήματα που παραθέτω παρακάτω...
Κι ευτυχώς που η ποίηση
σε λίγους μόνο στίχους διασώζει
ολάκερη τη θεική ευσπλαχνία...
Παράπλευρες ιστορίες,
μονόδρομες επιθυμίες που καταλήγουν
στο τίποτα και στα πάντα,
ίσως γιατί άθελά μας υφίστανται οι πιο όμορφες
ιστορίες ή τραγωδίες...
Λέξεις δεν κράτησα για σένα.
Τις όσμωσες όλες με τις αισθήσεις σου. ]
Αφουγκράστηκα τρυφερά τον πληγωμένο εαυτό μου,(επειδή <για μένα δεν ρώτησαν >οι άνθρωποι που θα ήθελα να ρωτούσαν)Αναστασία,ναι!Συμπλέουμε!
Παραθέτω εδώ τα εξής:
σελ:9
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Κι ευτυχώς που η ποίηση
σε λίγους μόνο στίχους διασώζει
ολάκερη τη θεική ευσπλαχνία...
Στάλαξε λίγη νυχτιά
στην παλάμη μου
να ελευθερώνω
κάθε που θέλω να κλάψω...
Μην με δουν και
με χρεώσουν μ΄αδυναμία!
σελ:12
OΛΙΓΑΡΚΕΙΑ
Κύριε Ιησού Χριστέ,Υιέ Θεού,Ελέησον ημάς!
Κύριε Ιησού Χριστέ,Υιέ Θεού,Ελέησον ημάς
Μάζεψε ότι απέμεινε!
σου είπα έντρομη,
Ο κόσμος καταρρέει...
Κι εσύ στ΄αλήθεια
πώς μπόρεσες
και χώρεσες
όλα σου τα όνειρα
σ΄ένα μικρό κομποσχοίνι!
σελ:22
ΕΛΑ ΜΟΥ
Ακου...ακου...ακου με...
Ελα μου,
Ελα μου να με κατοικήσεις.
Αδειανό σαρκίο απόκαμε η επιθυμία μου.
σελ . 13
ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
Παράπλευρες ιστορίες,
μονόδρομες επιθυμίες που καταλήγουν
στο τίποτα και στα πάντα,
ίσως γιατί άθελά μας υφίστανται οι πιο όμορφες
ιστορίες ή τραγωδίες...
Κόψε λίγη από τη vυχτιά σου
να΄χω να σε ποθώ τα βράδια
σε υπνώδεις αγναντεύσεις της αφής
θα΄ρθωνα ξαποστάσω
σ΄εσένα που θεικά υπήρξαν
τα καλέσματά σου
χωρίς να το θελήσεις.
(Γι΄αυτό σου λέγω)
οι ομορφότερες ιστορίες
άθελά μας υφίστανται.
ΑΝΔΟΡΡΑ
Λέξεις δεν κράτησα για σένα.
Τις όσμωσες όλες με τις αισθήσεις σου.
Μύριζες χίλια στόματα
και μια φωνή.
Μα απ΄όλα περισσότερο
τ΄αστέρια σου νοστάλγησα,
έτσι όπως τρυφερά
τυλίγαν
το κορμί μου.
***********
Ε
http://varelaki.blogspot.gr/2012/10/blog-post_29.html
Δευτέρα, 29 Οκτωβρίου 2012
Ποιητικά στοχάζεται,στοχαστικά ποιεί//της Ασημίνας Ξηρογιάννη
...για το Τετράδιο Πειραμάτων της Άννας Νιαράκη
Πειραματίζεται πάνω στις λέξεις,τις έξεις,στα αισθήματα.Επέλεξε να πειραματιστεί επειδή το πείραμα είναι υπόθεση ουσίας υποθέτω.Και ακρως γοητευτική ενασχόληση εν τέλει.Το <<εγώ >>,το <<εσύ>>,ο έρωτας,αυτά κυρίως!Παιχνίδι για τρεις.Η Αννα Νιαράκη μετατρέπει το συναίσθημά της σε ποιητικό βίωμα και το κοινωνεί στον κόσμο.Η απεύθυνση στον εκλεκτό αγαπημένο,στο αξεπέραστο Εσύ, είναι πάντα εκεί:
<<θέλω να ζήσω το μαζί μαζί σου>>
<<Μέσα στο σύμπαν ήρθες και κάθισες ,δίπλα μου
και κοιμηθήκαμε με τα μάτια ανοιχτά
κι αγκαλιαστήκαμε,χωρίς να ακουμπάμε τις παλάμες μας,κουβαριαστήκαμε σαν μπάλα...>>
<<...μόνο η αύρα σου...>>
<<..εγώ ,εσύ και η σιωπή...>>
<<εμείς μαζί και χωριστά,αλλά πάντα εμείς>>
<<Συγχώνευσέ με>>
...το ποίημα <<Σε σένα>>...με αφιέρωση
Διαλαλεί τον ερωτα ως στημονική ιδέα της ζωής και του εργου της...(Πώς αλλιώς άλλωστε;)
...Η Αννα μονολογεί,αισθάνεται,γράφει ποιήματα <<ξόρκια για τη μοναξιά>>,θέτει ερωτήματα,φιλοσοφεί:<>,και αλλού:<>.Στοχάζεται ποιητικά,ποιεί στοχαστικά....,
<<Κι εγώ απαντάω με ποιήματα,σημειώνει>>.Η ποίηση είναι το φίλτρο της,το εργαλείο της,το σημείο αναφοράς της,το όπλο της!
Η λύπη περιφέρεται γλυκά μέσα στους στίχους της,η δέουσα ειρωνεία είναι παρούσα(<<..ευτυχώς την ώρα που κορύφωναν οι λυγμοί και οι στροφές του πλυντηρίου μπήκε από το ανοιχτό παράθυρο ο γάτος μου και νιαουρίζοντας θυμωμένα ,μου είπε να σου πω ότι είσαι μεγάλη κουφάλα>>)
...δεν λείπουν και τα αυτοαναφορικά παιχνίδια...
η άγνοια(κινδύνου σκοτώνει τον κίνδυνο),ειναι ο τιτλος του ποιηματος
Ήρθαν και μου ζήτησαν τα ρέστα.
Οι φιλόλογοι που μπαίνω στα χωράφια τους.
Οι ποιητές που ενδύομαι τον τίτλο τους.
Οι αυθεντίες της τεχνικής που εμμένω να απορρίπτω.
Ηρθαν και μου ζητησαν τα ρέστα,αλήθεια
που μεταχειρίζομαι τις λέξεις με αυτόν τον τρόπο.
Χωρίς να ζητάω άδεια.
Τους είπα να πάνε από κει που΄ρθαν.
Οι λέξεις δεν έχουν ιδιοκτήτη κι αν συνεχίζουν να με ζορίζουν
απείλησα να φτιάξω καινούργιες.
Δεν ξαναφάνηκαν από τότε
κι έχω αρχίσει να το σκέφτομαι...
Το ποιητικό σύμπαν της Αννας...γεμάτο τρυφερότητα,αλήθεια και θάρρος...!
Τα άπειρα κοιτάγματα στηv ψυχή....
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
***************
ΣΤ.
http://varelaki.blogspot.gr/2012/06/blog-post_18.html
Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε στη Θεσσαλονίκη μια Ανθολογία ποίησης και πεζού λόγου ,που αποτελεί αφιέρωμα στον ποιητή και ακαδημαικό Νικηφόρο Βρεττάκο.Το γεγονός αυτό έχει ιδιαίτερη βαρύτητα,αν συνυπολογίσει κανείς το ότι το έτος 2012 έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως έτος Νικηφόρου Βρεττάκου.Την όλη ιδέα για αυτό το πόνημα,αλλά και την επιμέλεια του βιβλίου έχουν η δημοσιογράφος-ποιήτρια Βασιλική Β.Παππά και η συγγραφέας Εύα Πετροπούλου Λιανού.Πρόκειται για μια ιδιαίτερα πλούσια ανθολογία που χαρακτηρίζεται από πληθωρικότητα,ουσία,γλαφυρότητα,φαντασία,ομορφιά,μια λαμπερή και ελπιδοφόρα προσπάθεια σε δύσκολους και αντιφατικούς καιρούς.Ο θεωρητικός και ιστορικός τέχνης Λεόντιος Πετμεζάς σημειώνει χαρακτηριστικά στον δικό του πρόλογο στην αρχή του βιβλίου:O ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος υπήρξε ένας μειλίχιος άνθρωπος,ένας ευρηματικός ρήτορας,ένας Νέστορας που η παρουσία του στα Ελληνικά Γράμματα σημάδεψε την νεώτερη και σύγχρονη ποίηση.Ο καθάριος λόγος του συχνά έφτανε το μαχαίρι στο κόκκαλο.Τον πρότασε ενεργά και αγωνιστικά.Ήταν συνοδοιπόρος σε ό,τι απασχολούσε τον Ελληνικό λαό.Αυτό το μεγαλείο της ψυχής του με τρυφερότητα κατάφεραν να αναπαράγουν οι συμμετέχοντες σε αυτήν την έκδοση.Με κείμενα πεζά ή ποιητικά,με μια ποίηση άλλοτε ελεύθερη και άλλοτε ομοιοκατάληκτη ακολούθησαν το πνεύμα του.[...]Στην εκλεπτυσμένη γραφή τους συνυπάρχουν στοιχεία που τον χαρακτήριζαν,όπως η αξιοπρέπεια,η έμφυτη σεμνότητα,η ανωτερότητα,η ακεραιότητα,η διάκριση και η υπαρξιακή αγωνία.<Όλοι οι συμμετέχοντες είναι ποιητές λόγιοι με πολλαπλές ενασχολήσεις και πολλά ενδιαφέροντα>,σημειώνει η Βασιλική Παππά.Αναφέρω εδώ τα ονόματα όλων των συμμετεχόντων:
Aγαθοκλέους Μάριος ,Αρκέτος Γιάννης,Αστερόσκονη-Βασιλείου Ελένη,Δέρβου Αρχοντία,Ελέαν
Κακούρη Γλυκερία,Κανελλοπούλου Μαριλένα,Ντόβας Μιλτιάδης,Ξηρογιάννη Ασημίνα,Παμπουκτσή Γιώτα,Παππά Κατερίνα,Παππά Βασιλική,Πετροπούλου Λιανού Εύα,Πάνος Φώτιος,Πουλημενάκου Τζούλια,Σκαβάντζος Κοσμάς,Σκαβάντζου-Κτενιουδάκη ΄Αννα -Μαρία.
Πριν από τα κείμενα υπάρχει ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα για τον κάθε συγγραφέα/ποιητή.Aν έβλεπε αυτήν την ανθολογία ο ποιητής θα χαμογελούσε.Ο ποιητής που αναζητούσε πάντα τον άνθρωπο ,στον οποίο πίστευε βαθιά!<Διχως τον άνθρωπο δεν είναι πλήρες του ηλίου το φως>,γράφει κάπου.Ο ποιητής που αγωνίζεται για την κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα! Ο ποιητής που με την ποίησή του <βάζει σε ευθείες το φως>!!
Πειραματίζεται πάνω στις λέξεις,τις έξεις,στα αισθήματα.Επέλεξε να πειραματιστεί επειδή το πείραμα είναι υπόθεση ουσίας υποθέτω.Και ακρως γοητευτική ενασχόληση εν τέλει.Το <<εγώ >>,το <<εσύ>>,ο έρωτας,αυτά κυρίως!Παιχνίδι για τρεις.Η Αννα Νιαράκη μετατρέπει το συναίσθημά της σε ποιητικό βίωμα και το κοινωνεί στον κόσμο.Η απεύθυνση στον εκλεκτό αγαπημένο,στο αξεπέραστο Εσύ, είναι πάντα εκεί:
<<θέλω να ζήσω το μαζί μαζί σου>>
<<Μέσα στο σύμπαν ήρθες και κάθισες ,δίπλα μου
και κοιμηθήκαμε με τα μάτια ανοιχτά
κι αγκαλιαστήκαμε,χωρίς να ακουμπάμε τις παλάμες μας,κουβαριαστήκαμε σαν μπάλα...>>
<<...μόνο η αύρα σου...>>
<<..εγώ ,εσύ και η σιωπή...>>
<<εμείς μαζί και χωριστά,αλλά πάντα εμείς>>
<<Συγχώνευσέ με>>
...το ποίημα <<Σε σένα>>...με αφιέρωση
Διαλαλεί τον ερωτα ως στημονική ιδέα της ζωής και του εργου της...(Πώς αλλιώς άλλωστε;)
...Η Αννα μονολογεί,αισθάνεται,γράφει ποιήματα <<ξόρκια για τη μοναξιά>>,θέτει ερωτήματα,φιλοσοφεί:<>,και αλλού:<>.Στοχάζεται ποιητικά,ποιεί στοχαστικά....,
<<Κι εγώ απαντάω με ποιήματα,σημειώνει>>.Η ποίηση είναι το φίλτρο της,το εργαλείο της,το σημείο αναφοράς της,το όπλο της!
Η λύπη περιφέρεται γλυκά μέσα στους στίχους της,η δέουσα ειρωνεία είναι παρούσα(<<..ευτυχώς την ώρα που κορύφωναν οι λυγμοί και οι στροφές του πλυντηρίου μπήκε από το ανοιχτό παράθυρο ο γάτος μου και νιαουρίζοντας θυμωμένα ,μου είπε να σου πω ότι είσαι μεγάλη κουφάλα>>)
...δεν λείπουν και τα αυτοαναφορικά παιχνίδια...
η άγνοια(κινδύνου σκοτώνει τον κίνδυνο),ειναι ο τιτλος του ποιηματος
Ήρθαν και μου ζήτησαν τα ρέστα.
Οι φιλόλογοι που μπαίνω στα χωράφια τους.
Οι ποιητές που ενδύομαι τον τίτλο τους.
Οι αυθεντίες της τεχνικής που εμμένω να απορρίπτω.
Ηρθαν και μου ζητησαν τα ρέστα,αλήθεια
που μεταχειρίζομαι τις λέξεις με αυτόν τον τρόπο.
Χωρίς να ζητάω άδεια.
Τους είπα να πάνε από κει που΄ρθαν.
Οι λέξεις δεν έχουν ιδιοκτήτη κι αν συνεχίζουν να με ζορίζουν
απείλησα να φτιάξω καινούργιες.
Δεν ξαναφάνηκαν από τότε
κι έχω αρχίσει να το σκέφτομαι...
Το ποιητικό σύμπαν της Αννας...γεμάτο τρυφερότητα,αλήθεια και θάρρος...!
Τα άπειρα κοιτάγματα στηv ψυχή....
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
***************
ΣΤ.
http://varelaki.blogspot.gr/2012/06/blog-post_18.html
AΝΘΟΛΟΓΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΤΟΝ Ν.ΒΡΕΤΤΑΚΟ/ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΓΡΑΦΕΙ Η ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗΠριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε στη Θεσσαλονίκη μια Ανθολογία ποίησης και πεζού λόγου ,που αποτελεί αφιέρωμα στον ποιητή και ακαδημαικό Νικηφόρο Βρεττάκο.Το γεγονός αυτό έχει ιδιαίτερη βαρύτητα,αν συνυπολογίσει κανείς το ότι το έτος 2012 έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως έτος Νικηφόρου Βρεττάκου.Την όλη ιδέα για αυτό το πόνημα,αλλά και την επιμέλεια του βιβλίου έχουν η δημοσιογράφος-ποιήτρια Βασιλική Β.Παππά και η συγγραφέας Εύα Πετροπούλου Λιανού.Πρόκειται για μια ιδιαίτερα πλούσια ανθολογία που χαρακτηρίζεται από πληθωρικότητα,ουσία,γλαφυρότητα,φαντασία,ομορφιά,μια λαμπερή και ελπιδοφόρα προσπάθεια σε δύσκολους και αντιφατικούς καιρούς.Ο θεωρητικός και ιστορικός τέχνης Λεόντιος Πετμεζάς σημειώνει χαρακτηριστικά στον δικό του πρόλογο στην αρχή του βιβλίου:O ποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος υπήρξε ένας μειλίχιος άνθρωπος,ένας ευρηματικός ρήτορας,ένας Νέστορας που η παρουσία του στα Ελληνικά Γράμματα σημάδεψε την νεώτερη και σύγχρονη ποίηση.Ο καθάριος λόγος του συχνά έφτανε το μαχαίρι στο κόκκαλο.Τον πρότασε ενεργά και αγωνιστικά.Ήταν συνοδοιπόρος σε ό,τι απασχολούσε τον Ελληνικό λαό.Αυτό το μεγαλείο της ψυχής του με τρυφερότητα κατάφεραν να αναπαράγουν οι συμμετέχοντες σε αυτήν την έκδοση.Με κείμενα πεζά ή ποιητικά,με μια ποίηση άλλοτε ελεύθερη και άλλοτε ομοιοκατάληκτη ακολούθησαν το πνεύμα του.[...]Στην εκλεπτυσμένη γραφή τους συνυπάρχουν στοιχεία που τον χαρακτήριζαν,όπως η αξιοπρέπεια,η έμφυτη σεμνότητα,η ανωτερότητα,η ακεραιότητα,η διάκριση και η υπαρξιακή αγωνία.<Όλοι οι συμμετέχοντες είναι ποιητές λόγιοι με πολλαπλές ενασχολήσεις και πολλά ενδιαφέροντα>,σημειώνει η Βασιλική Παππά.Αναφέρω εδώ τα ονόματα όλων των συμμετεχόντων:
Aγαθοκλέους Μάριος ,Αρκέτος Γιάννης,Αστερόσκονη-Βασιλείου Ελένη,Δέρβου Αρχοντία,Ελέαν
Κακούρη Γλυκερία,Κανελλοπούλου Μαριλένα,Ντόβας Μιλτιάδης,Ξηρογιάννη Ασημίνα,Παμπουκτσή Γιώτα,Παππά Κατερίνα,Παππά Βασιλική,Πετροπούλου Λιανού Εύα,Πάνος Φώτιος,Πουλημενάκου Τζούλια,Σκαβάντζος Κοσμάς,Σκαβάντζου-Κτενιουδάκη ΄Αννα -Μαρία.
Πριν από τα κείμενα υπάρχει ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα για τον κάθε συγγραφέα/ποιητή.Aν έβλεπε αυτήν την ανθολογία ο ποιητής θα χαμογελούσε.Ο ποιητής που αναζητούσε πάντα τον άνθρωπο ,στον οποίο πίστευε βαθιά!<Διχως τον άνθρωπο δεν είναι πλήρες του ηλίου το φως>,γράφει κάπου.Ο ποιητής που αγωνίζεται για την κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα! Ο ποιητής που με την ποίησή του <βάζει σε ευθείες το φως>!!
***************
Η.
ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
...Ωρα:Ποίηση!΄Ενα βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε και αφορά πιστεύω όλους τους ένθερμους υποστηρικτές και εραστές την Ποίησης.Οι καιροί είναι δύσκολοι και ίσως υπάρχουν καλοθελητές που ισχυρίζονται:<<Για ποίηση θα μιλάμε τώρα!!!>>.Και μοιραία μου έρχονται στο μυαλό οι ηχηροί στίχοι του Εγγονόπουλου «Προπαντός στα χρόνια τα δικά μας, τα σακάτικα, είθισται να δολοφονούν τους ποιητές».Κι όμως η ποίηση είναι πάντα παρούσα και με αυθάδεια και τόλμη αντιμιλά σε όσους την περιφρονούν ή άδικα την απαξιώνουν.Κι οι ποιητές δεν σιωπούν,αντίθετα πεισμώνουν και προχωρούν.Ένας τίτλος λοιπόν:<<Ποιητές στη Σκιά>>.Δέκα ποιητές:΄Αρης Αλεξάνδρου,Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου,Ελένη Βακαλό,Νικολας Κάλας,Νίκος Καρούζος,Μιχάλης Κατσαρός,Τάσος Λειβαδίτης,Μίλτος Σαχτούρης,Γιάννης Σκαρίμπας,Μάτση Χατζηλαζάρου.Αυθεντικές φωνές,τολμηρές και μόνες,δεν είχαν προφανή θέση σε τελετές βράβευσης,αφιερώματα και επετείους.Μα χάραξαν δρόμους,διεύρυναν ορίζοντες,φλέρταραν με τον Λόγο και την Ομορφιά,έδωσαν με την πένα τους τη δική τoυς μάχη.Μπορεί να μην προβλήθηκαν ,για ποικίλους λόγους, όσο άλλοι ομότεχνοί τους,αλλά προσέφεραν άπειρα ανεκτίμητα πράγματα στην τέχνη της Ποίησης και στον Πολιτισμό.Η ιστορία έχει ως εξής:To εν λόγω βιβλίο προέκυψε από τον ομότιτλο πρώτο κύκλο αφιερωμάτων στους παραπάνω ποιητές,που έλαβε χώρα στο Αrt Bar <<Ποιήματα και Εγκλήματα>> των εκδ.Γαβριηλίδης.Αυτός ο κύκλος αφιερωμάτων ξεκίνησε πέρυσι τον Δεκέμβριο.Νέοι ομότεχνοι που εξέδωσαν το πρώτο τους βιβλίο μετά το 2000 επελέγησαν λόγω εκλεκτικής συγγένειας να μιλήσουν για τους Ποιητές στη Σκιά.Το ζητούμενο ήταν να καταθέσουν την προσωπική τους σχέση με τον τιμώμενο ποιητή.Πώς τον γνώρισαν,πώς ενδεχομένως επηρεάστηκαν από αυτόν στις γραφές τους,τί έμαθαν από την ποίησή του,τί πιστεύουν και τί αισθάνονται για το έργο του.Με το δικό τους προσωπικό,υποκειμενικό βλέμμα...!Οπότε...Με αλφαβητική σειρά μίλησαν οι ποιητές: Αντιόπη Αθανασιάδου, Δημήτρης Αθηνάκης, Ανδρέας Ανδρέου, Γιάννης Αντιόχου, Ορφέας Απέργης, Παναγιώτης Αρβανίτης, Αγγέλα Γαβρίλη, Βασιλική Γερόκωστα, Εσμεράλδα Γκέκα, Άννα Γρίβα, Βασίλης Ζηλάκος, Λένα Καλλέργη, Αντιγόνη Κατσαδήμα, Μαρία Κατσοπούλου, Χάρις Κοντού, Έλσα Κορνέτη, Αγγελική Κορρέ, Χρήστος Κούκης, Γιώργος Κουτούβελας, Γιώργος Λαμπράκος, Ανέστης Μελιδώνης, Ασημίνα Ξηρογιάννη, Αργύρης Παλούκας, Ευτυχία Παναγιώτου, Ιορδάνης Παπαδόπουλος, Νέστορας Πουλάκος, Θοδωρής Ρακόπουλος, Βασίλης Ρούβαλης, Λένα Σαμαρά, Ηλίας Σεφερλής και Χρήστος Τριαντάφυλλου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).Τα ενδιαφέροντα κείμενα που έγραψαν για τον ποιητή που ανέλαβαν να παρουσιάσουν περιέχονται στον τόμο.
Ο ποιητής και μεταφραστής Γιώργος Μπλάνας,που είχε τη συνολική επιμέλεια του κύκλου, καθώς και την ευθύνη της
ανθολόγησης των ποιημάτων που διαβάστηκαν από σπουδαίους ηθοποιούς,αναφέρει χαρακτηριστικά στον πρόλογο του βιβλίου:
<<Στόχος των εισηγήσεων ήταν η απαλλαγή από τα στερεότυπα των κριτικών παραδειγμάτων του 20ου αιώνα.Σήμερα δεν ενδιαφέρει κανέναν ελεύθερο άνθρωπο η θέση κάθε ποιητή στην Ιστορία της λογοτεχίας,ούτε η ΄΄αποτίμηση΄΄ του έργου του.Για να αποτιμήσεις ένα έργο χρειάζεται ένα αξιολογικό σύστημα.Αλλά κανείς δεν χρειάζεται σήμερα ένα αξιολογικό σύστημα ,γιατί δεν υπάρχουν διαφανείς αρχές πάνω στις οποίες μπορεί να βασιστεί.Ετσι κι αλλιώς,κάθε ποιητής διατηρεί το αναφαίρετο δικαίωμα να πιστεύει αυτό που πιστεύει,με μόνο επιχείρημα την ποιότητα του έργου του.Και ίσως αυτό να είναι το πιο ακλόνητο δεδομένο.Κάθε ποιητής,θέλει δεν θέλει,είναι συνάδελφος των παλαιότερων και δεν πρέπει να φοβάται τη παράφορη δύναμη της φωνής του>>
Η ύλη των αφιερωμάτων για τους δέκα ποιητές δημοσιεύεται σ' αυτόν τον τόμο.Το βιβλίο ξεκινά με μια ουσιαστική εισαγωγή από τον Γιώργο Μπλάνα.Επειτα ...ανθολογούνται ένας ένας οι ποιητές και με αντιπροσωπευτικά τους ποιήματα.Το σχήμα είναι :είσοδος/κείμενα νέων ποιητών /ανθολόγηση /έξοδος.Ο δεύτερος κύκλος αφιερωμάτων που συνδιοργανώνουν οι εκδόσεις Γαβριηλίδης και η ΕΡΑ έχει ήδη ξεκινήσει...οπότε αναμένεται και άλλος τόμος!Οι νέοι συνδιαλέγονται με τους ποιητικό παρελθόν που είναι όμως πάντα παρόν,το καινούριο αναμειγνύεται με το παλιό αίμα,οι ζυμώσεις είναι δημιουργικές προκλητικές και συνάμα ελπιδοφόρες!
Θ
http://varelaki.blogspot.gr/2012/11/dead-end.html
Πριν λίγες μέρες ήρθε στα χέρια μου το πρώτο θεατρικό έργο του Ν.Γ.Λυκομήτρου,που φέρει τον τίτλο,MHTΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ.ΨΥΧΟΔΡΑΜΑ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ από τις εκδόσεις Βakxikon.
Όταν τον ρώτησα γιατί<<μητροπολιτικό>> ,ο Ν.Γ.Λυκομήτρος μου απάντησε:
<<Το "Μητροπολιτικό" έχει να κάνει με το ότι ο τόπος δράσης είναι η Μητρόπολη (η Αθήνα) αλλά και με μία προσωπική μου εμμονή. Όλα μου τα κείμενα έχουν ως φόντο το αστικό τοπίο. Δεν νοούνται εκτός αυτού.>>
H δράση του έργου περιστρέφεται γύρω από τον νεαρό ποιητή Tristan ο οποίος παλεύει να εκδώσει το έργο του.Ερωτεύεται μια νεαρή κοπέλα που δουλεύει σε στριπτιζάδικο και αποφασίζει να την αποσπάσει από αυτήν την άτιμη δουλειά.Γύρω του κινούνται
διάφορα πρόσωπα με τα οποία ο μοναχικός ήρωας δεν έχει καμία εκλεκτική συγγένεια.Ο Tristan έχει τον δικό του αξιακό κόσμο που είναι εντελώς διαφορετικός από τον αξιακό κόσμο όσων τον περιτριγυρίζουν.
Ο παιδικός του φίλος Βασίλης είναι απόλυτα γήινος,δεν καταλαβαίνει στο ελάχιστο τις καλλιτεχνικές ανησυχίες του φίλου του.Είναι
ανώτερο στέλεχος σε πολυεθνική εταιρεία ,απατάει τη γυναίκα του με τη γραμματέα του χωρίς να το φέρει βαρέως και συχνάζει στα
στριπτιζάδικα.
Ο εκδότης Κασσανδρινός δίνει ψεύτικες υποσχέσεις στον Tristan .Εϊναι περισσότερο έμπορος ,παρά εραστής της τέχνης και κοιτάει
μόνο το συμφέρον του.Δεν ρισκάρει να εκδώσει τα ποιήματα ενός νέου ποιητή,προτιμά να εκδώσει ξανά τα έργα καταξιωμένων
δημιουργών που θα του αποφέρουν σίγουρο κέρδος.
Η Στέλλα από τη Μολδαβία ,παρά το νεαρό της ηλικίας της,είναι προσγειωμένη στην πραγματικότητα και την έχει αποδεχθεί.Φαίνεται οτι της αρέσει ο Τristan και είναι απόλυτα ειλικρινής μαζί του.Απλά ο Τristan δεν μπορεί να αντέξει την αλήθεια και να δεχτεί την πραγματικότητα.Νομίζει ότι θα ζήσει με την Στέλλα τον μεγάλο έρωτα και θα καταφέρει να την αλλάξει.Αλλα είναι κάπως φυσικό για κείνον,ως ποιητής και ιδεαλιστής,κυνηγάει πάντα το ανέφικτο.Και το τέλος του είναι η αυτοχειρία,σύνηθες τέλος για τους ποιητές.Αντίθετα από τον Tristan, η Στελλα είναι τόσο ρεαλίστρια που αγγίζει τον κυνισμό.Οταν ο Τristan της λέει να αλλάξει δουλειά εκείνη επιμένει ότι<<εγώ αποφασίζω μέχρι που θα φτάσει ο πελάτης.Στο μαγαζί του φίλου σου ή σε άλλη δουλειά,πληρώνεσαι για άλλο και τελικά σου πιάνουν τον κώλο.Τουλάχιστον εδώ πληρώνομαι για να μου πιάνουν τον κώλο και δεν κοροιδεύω τον εαυτό μου>>και<<έξω η εκμετάλλευση είναι ίδια ,αλλά έχει άλλο όνομα>>.Αναφορικά με την σχέση της με τον Τristan,με πείσμα δηλώνει στην φίλη και <<συνάδελφο>>Ολένα ότι<<δεν πρόκειται να τα παρατήσει από φόβο θα ζήσει την ιστορία ως το τέλος>>.H Oλένα συνδέεται με τη Στέλλα με μια κοινή μοιρα....Νοιάζεται για τη φίλη της,αλλά είναι καχύποπτη απέναντι στον Τristan και τις προθέσεις του...Συμβουλεύει τη Στέλλα να είναι προσεκτική,διότι αν το αφεντικό τους ανακαλύψει την <<σχέση >> της με τον Tristan,θα υπάρξει τεράστιο πρόβλημα.Ο Νίκος πάλι,αποτελεί κλασική περίπτωση νταβατζή.Είναι εκβιαστής ,πρόστυχος και βαθιά ανήθικος.Από τη μία λοιπόν ολα τα παραπάνω πρόσωπα,κι από την άλλη ...ο κεντρικός ήρωας.Μόνος,ξεχωριστός,σαν την μύγα μες το γάλα.Ο Tristan με τον εύθραυστο ψυχικό κόσμο θυμίζει τους ευάλωτους τσεχικούς ήρωες του Γλάρου.Κυρίως τον Τρέπλιεφ...που θέλει,αλλά δεν μπορεί.Τα συναισθήματα τον βαραίνουν τόσο που αδυνατεί να δεχτεί την πραγματικότητα.Είναι αγιάτρευτος ιδεαλιστής,δεν ξέρει άλλον τρόπο.Μοιραία συγκρούεται και με την ρεαλίστρια μητέρα του,η οποία δυσκολεύεται να τον κατανοήσει απόλυτα όσο καλές προθέσεις κι αν έχει.Θα προτιμούσε ο γιος της να μην είχε κολλήσει το μικρόβιο της τέχνης και να ζούσε μια φυσιολογική και ανέφελη ζωή.Ο γιος εισπράττει απαξίωση από την ίδια του τη μάνα.Όταν της λέει ότι είναι ερωτευμένος , εκείνη για τους δικούς της λόγους απαντά<<Α,εγώ νόμισα ότι επρόκειτο για κάτι σημαντικό>>.
Όπως αποκαλύπτει ο συγγραφέας ,το έργο είναι εμπνευσμένο από αληθινό περιστατικό,την παράξενη συνάντηση τριών φίλων.Ένα βίωμα που έγινε θεατρικό έργο.Aλλωστε,σε καμία τέχνη,ως γνωστόν δεν υπάρχει παρθενογένεση.Ακόμα,το εν λόγω θεατρικό κείμενο
δεν είναι διώλου φλύαρο και διαθέτει πλοκή.Αυτό το επισημαίνω ως θετικό.Διότι ,για άγνωστο λόγο,τα <<μοντέρνα>>και <<σύγχρονα>> κείμενα στερούνται πλοκής,να μην πω και δράσης.Στο εν λόγω κέιμενο ,οι χαρακτήρες, τα κίνητρά τους και ο συναισθηματικός τους κόσμος διαγράφονται καθαρά.Ο ρόλος του πιστολιού είναι κομβικός σε συνδυασμό με την παρεξήγηση.Η παρεξήγηση έφερε την ανατροπή στην ιστορία.Ο Tristan δεν είχε ακούσει όλη την συζήτηση ανάμεσα στο αφεντικό και τη Στέλλα και οδηγήθηκε σε λανθασμένα συμπεράσματα από μια εικόνα και μόνο.Η Στέλλα έμοιαζε να ευχαριστιέται τη συνουσία με το αφεντικό της κάτι που πλήγωσε αφόρητα τον νεαρό και τον οδήγησε στα άκρα.Το πιστόλι ήταν 45άρι και το είχε φέρει κρυφά στην Ελλάδα ο πατέρας του Τristan.Ηταν σουβενίρ από τον πόλεμο στην Αλγερία.H μητέρα του του είπε να το ξεφορτωθεί για να μην βρει τον μπελά του.Τί ειρωνεία!Αντί να ξεφορτωθεί το πιστόλι ξεφορτώθηκε τον εαυτό του ,στρέφοντας το πιστόλι στον ίδιο.Το πιστόλι μας παραπέμπει στο περίστροφο της Εντας Γκάμπλερ στον Ιψεν.Αλλά κι ο Τristan θυμίζει την Εντα.Kι αυτός ,όπως κι αυτή στοιχειώνεται από τους δαίμονές του.Τέλος,το θεατρικό κείμενο του Ν.Γ.Λυκομήτρου θίγει σημαντικά κοινωνικά ζητήματα μέρος της κοινωνικής παθολογίας που μαστίζει τη ζωή των ανθρώπων σήμερα.Ακόμα,θίγει το θέμα του έρωτα ,της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της άδικης απαξίωσης της Τέχνης.
Κλείνοντας...σημειώνω την ένστασή μου ως προς την οικονομία των σκηνών και των πράξεων, αναφορικά με την έκταση που αυτές καταλαμβάνουν μέσα στο εν λόγω πόνημα.Ομως,πιστεύω,ότι μια καλά μελετημένη και εμπνευσμένη σκηνοθεσία μπορεί και πρέπει να επιλύσει με επιτυχία τέτοιου είδους δομικά ζητήματα.Αυτός είναι άλλωστε,μεταξύ άλλων πραγμάτων ,και ο ρόλος της σκηνοθεσίας.
Ευχές από εμένα να βρει το έργο το δρόμο του για το θεατρικό σανίδι λοιπόν!
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
Θεατρολόγος-συγγραφέας
http://varelaki.blogspot.gr/2013/01/blog-post_31.html
εκδ.Μανδραγόρας,Αθήνα 2012}
Συνήθως όταν σου έρχεται στα χέρια ένα νέο βιβλίο,φρεσκοτυπωμένο,πρώτα το μυρίζεις.Έπειτα το αγγίζεις,το ξεφυλλίζεις ...παιχνιδιάρικα,αμήχανα.Έναι η πρώτη επαφή πριν αρχίσεις την ανάγνωση.Όταν λοιπόν ήρθε στα χέρια μου το βιβλίο της Καίτης Βασιλάκου,καθώς το φυλλομετρούσα,έπεσε τυχαία το μάτι μου στη σελίδα 87 :
Mέσα μου στέκεται ένα απέραντο τοπίο,
ακίνητο σαν μακέτα.
Σιωπηλή το ξαναδιάβασα.Και έπειτα ξανά και ξανά.
Σχεδόν μοιραία έγινε μέσα μου αυτόματη επιστροφή στα χρόνια της βαριάς μου κατάθλιψης,τότε που η ψυχή μου θύμιζε πλάνο από ταινία του Αγγελόπουλου.Τοτε που έχανα όλες τις καθημερινές μάχες με την ζωή και την ευτυχία.Τότε που η αγωνία που με περιέβαλε σαν άνθρωπο ήταν σε ανοιχτή και επικίνδυνη ακρόαση και ανταπόκριση με την αγωνία που με <<έκαιγε>> ως δημιουργό.Όταν διάβασα ολόκληρο το βιβλίο επιβεβαιώθηκα για άλλη μια φορά ,αναφορικά με το πώς η ζωή ενός δημιουργού μπορεί να αποτελέσει το ερέθισμα,το έναυσμα για την τέχνη του.Στην προκειμένη περίπτωση η μακρόχρονη εμπειρία από την ψυχοθεραπεία μετουσιώνεται με τόλμη και παρρησία σε ποιητική εμπειρία..Ρώτησα την Καίτη Βασιλάκου πώς προέκυψε αυτό το βιβλίο και κείνη ,μεταξύ άλλων,μού τόνισε :"Ποίηση χωρίς προσωπική αγωνία δεν υπάρχει". Και έτσι είναι εν τέλει.
Ποιά στοιχεία όμως συνιστούν την Ποιητική της Καίτης Βασιλάκου;Θα προβώ σε μερικές επισημάνσεις:
H ευρεία χρήση του α΄προσώπου,ο εξομολογητικός τόνος,το κατά τόπους "ημερολογιακό"' ύφος προσδίδουν αμεσότητα και ευθύτητα:
Δεν έχω τίποτα,
εξόν
ένα μεγάλο,άδειο σπίτι
φορτωμένο τρομερές αναμνήσεις
Ακόμα...με κερδίζει το εξής στοιχείο:ότι επιλέγει να χρησιμοποιήσει το ρήμα κυρίως,και το ουσιαστικό,ενώ το επίθετο-καλώς πιστεύω-χρησιμοποιείται με φειδώ!
Παγιδεύτηκα, κουλουριάστηκα, έγινα κύκλος. Τρώγω από τα κομμάτια μου και αναπαράγομαι. Έξω από μένα δε συμβαίνει τίποτα.
Είναι,θα έλεγα,γοητευτικό το στοχαστικό βλέμμα για οικείες καταστάσεις,η έλλειψη λυρισμού και ανούσιου μελοδραματισμού,καθώς και η λιτή χρήση των εκφραστικών μέσων που προσδίδουν καθαρότητα.Απογυμνώνει και αποφορτίζει τον λόγο από περιττά στολίδια.Αφαιρεί,συμπυκνώνει,συνοψίζει.
"Οι άνδρες περνούν,μαμά" Μόνο εσύ μένεις τελικά να μας παρηγορείς με το μαστίγιο.
Μα ποιός μπορεί να καταλάβει από τέτοιες ηδονές Αυτοί εκσπερματίζουν και κοιμούνται.
Όπως προαναφέρθηκε ,προβάλλει ,ως επί το πλείστον το "εγώ" που έχει ισχυρά ¨θέλω",έντονες σκέψεις και συγκρουόμενα συναισθήματα.Το ΄΄εγώ" αυτό ,όμως,έχει και επίγνωση των πραγμάτων.
Αγαπώ σε λόγο υποθετικό του απραγματοποίητου, αγαπώστη διάσταση του Αδύνατου.
Όμως κάποιες φορές(ουκ ολίγες) απευθύνεται ποικολοτρόπως και στο λατρεμένο "εσύ ":
Πρέπει,μου λες, ν΄ανοίξω την ταφόπλακα να βγάλω έξω όλους τους λυγμούς που έχω θάψει ζωντανούς Να τρελαθώ από πόνο,δηλαδή, αυτό μου λες.
************
Κάπου είσαι, πού είσαι αυτήν τη νύχτα; Θέλω να κόψω φέτες το σκοτάδι, να σε εντοπίσω, Θέλω να κόψω φέτες το σκοτάδι, μετά αλλάζω γνώμη, κόβω φέτες τον εαυτό μου.
************
Θέλω ένα τραύμα κι από σένα. Αν όμως δεν μπορείς να μου το δώσεις τουλάχιστον αγάπησέ με λίγο.
************ Η Καίτη Βασιλάκου περιδιαβαίνει στον συναισθηματικό της κόσμο ,τις τάσεις,τις εντάσεις,τις διαστάσεις,τις ρωγμές του οποίου εντοπίζει.Έπειτα φιλτράρει εντέχνως τις ενδοσκοπήσεις της και γενναιόδωρα τις μοιράζει στον αναγνώστη.Το παιχνίδι με την ψυχή που διαμελίζεται,η αναζήτηση της νέας άγνωστης εμπειρίας ,η ανάγκη αναμέτρησης με το παρελθόν,ο εμποδισμένος έρωτας,η αναζήτηση της αμοιβαιότητας,η διάψευση του προσώπου,ο αυτοσαρκασμός στα σημεία,η τραγική επίγνωση μιας αδιέξοδης κατάστασης,όλα αυτά είναι στοιχεία που,κρυφά ή φανερά,ανιχνεύονται σε αυτήν την Ποίηση και την κατατρέχουν.Πρόκειται για ποίηση υπαρξιακή κατ΄ουσίαν ,με κεντρικό θέμα και άξονα τον έρωτα( και,κυρίως,τον ανανταπόδοτο και τον εμποδισμένο) και όλες τις εμμονές που αυτός συνεπάγεται.Ο Χρόνος,το Χάος,η Ηδονή,η Απουσία,η Μοναξιά,το Πάθος εντοπίζονται μέσα στα ολιγόστιχα ποιήματα της Βασιλάκου.Μια ποίηση σε βασανιστικό διάλογο με την ψυχή του ανθρώπου/υποκειμένου,τις διαστάσεις και την ποιότητα της οποίας ζητά επίμονα να ανιχνεύσει.
Κλείνοντας ....Ο άνθρωπος που πάσχει δίνει υλικό στον άνθρωπο ποιητή.Ο άνθρωπος που επεξεργάζεται τα δεδομένα της ζωής του κάνει τους θλιβερούς (συχνά και επίπονους) απολογισμούς και τις ατέρμονες ενδοσκοπήσεις του και έχει ως στόχο να μοιραστεί τις εμπειρίες και τα πολύτιμα βιώματά του με τον συνάνθρωπο/αναγνώστη μέσω της ποιητικής τέχνης,με τέτοιο τρόπο όμως,ώστε αυτές αυτά να τον αφορούν.Γιατί εκεί παίζεται όλο το παιχνίδι!,Αυτό είναι το στοίχημα που βάζει κάθε φορά ο δημιουργός: δηλαδή πώς να κάνει τον αναγνώστη αληθινό,γνήσιο συμμέτοχο,πώς ,να τον εισάγει ολοκληρωτικά σε μια εμπειρία,πώς να τον βάλει σε έναν κόσμο,πώς να τον αγγίξει,πώς να τον κάνει να αιστανθεί.
Αν ανατρέξετε πίσω,στην αρχή της εισήγησής μου,αν θυμηθείτε τις αρχικές μου συνδέσεις,τότε το ξέρετε ήδη.Γιατί το΄χω πει άπ΄τις πρώτες κιόλας γραμμές...Η Καίτη Βασιλάκου με έχει κάνει να αιστανθώ!
Ασημίνα Ξηρογιάννη
θεατρολόγος-συγγραφέας
<<Στόχος των εισηγήσεων ήταν η απαλλαγή από τα στερεότυπα των κριτικών παραδειγμάτων του 20ου αιώνα.Σήμερα δεν ενδιαφέρει κανέναν ελεύθερο άνθρωπο η θέση κάθε ποιητή στην Ιστορία της λογοτεχίας,ούτε η ΄΄αποτίμηση΄΄ του έργου του.Για να αποτιμήσεις ένα έργο χρειάζεται ένα αξιολογικό σύστημα.Αλλά κανείς δεν χρειάζεται σήμερα ένα αξιολογικό σύστημα ,γιατί δεν υπάρχουν διαφανείς αρχές πάνω στις οποίες μπορεί να βασιστεί.Ετσι κι αλλιώς,κάθε ποιητής διατηρεί το αναφαίρετο δικαίωμα να πιστεύει αυτό που πιστεύει,με μόνο επιχείρημα την ποιότητα του έργου του.Και ίσως αυτό να είναι το πιο ακλόνητο δεδομένο.Κάθε ποιητής,θέλει δεν θέλει,είναι συνάδελφος των παλαιότερων και δεν πρέπει να φοβάται τη παράφορη δύναμη της φωνής του>>
Η ύλη των αφιερωμάτων για τους δέκα ποιητές δημοσιεύεται σ' αυτόν τον τόμο.Το βιβλίο ξεκινά με μια ουσιαστική εισαγωγή από τον Γιώργο Μπλάνα.Επειτα ...ανθολογούνται ένας ένας οι ποιητές και με αντιπροσωπευτικά τους ποιήματα.Το σχήμα είναι :είσοδος/κείμενα νέων ποιητών /ανθολόγηση /έξοδος.Ο δεύτερος κύκλος αφιερωμάτων που συνδιοργανώνουν οι εκδόσεις Γαβριηλίδης και η ΕΡΑ έχει ήδη ξεκινήσει...οπότε αναμένεται και άλλος τόμος!Οι νέοι συνδιαλέγονται με τους ποιητικό παρελθόν που είναι όμως πάντα παρόν,το καινούριο αναμειγνύεται με το παλιό αίμα,οι ζυμώσεις είναι δημιουργικές προκλητικές και συνάμα ελπιδοφόρες!
Θ
http://varelaki.blogspot.gr/2012/11/dead-end.html
Παρασκευή, 30 Νοεμβρίου 2012
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ//DEAD END// γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη
Πριν λίγες μέρες ήρθε στα χέρια μου το πρώτο θεατρικό έργο του Ν.Γ.Λυκομήτρου,που φέρει τον τίτλο,MHTΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ.ΨΥΧΟΔΡΑΜΑ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ από τις εκδόσεις Βakxikon.
Όταν τον ρώτησα γιατί<<μητροπολιτικό>> ,ο Ν.Γ.Λυκομήτρος μου απάντησε:
<<Το "Μητροπολιτικό" έχει να κάνει με το ότι ο τόπος δράσης είναι η Μητρόπολη (η Αθήνα) αλλά και με μία προσωπική μου εμμονή. Όλα μου τα κείμενα έχουν ως φόντο το αστικό τοπίο. Δεν νοούνται εκτός αυτού.>>
H δράση του έργου περιστρέφεται γύρω από τον νεαρό ποιητή Tristan ο οποίος παλεύει να εκδώσει το έργο του.Ερωτεύεται μια νεαρή κοπέλα που δουλεύει σε στριπτιζάδικο και αποφασίζει να την αποσπάσει από αυτήν την άτιμη δουλειά.Γύρω του κινούνται
διάφορα πρόσωπα με τα οποία ο μοναχικός ήρωας δεν έχει καμία εκλεκτική συγγένεια.Ο Tristan έχει τον δικό του αξιακό κόσμο που είναι εντελώς διαφορετικός από τον αξιακό κόσμο όσων τον περιτριγυρίζουν.
Ο παιδικός του φίλος Βασίλης είναι απόλυτα γήινος,δεν καταλαβαίνει στο ελάχιστο τις καλλιτεχνικές ανησυχίες του φίλου του.Είναι
ανώτερο στέλεχος σε πολυεθνική εταιρεία ,απατάει τη γυναίκα του με τη γραμματέα του χωρίς να το φέρει βαρέως και συχνάζει στα
στριπτιζάδικα.
Ο εκδότης Κασσανδρινός δίνει ψεύτικες υποσχέσεις στον Tristan .Εϊναι περισσότερο έμπορος ,παρά εραστής της τέχνης και κοιτάει
μόνο το συμφέρον του.Δεν ρισκάρει να εκδώσει τα ποιήματα ενός νέου ποιητή,προτιμά να εκδώσει ξανά τα έργα καταξιωμένων
δημιουργών που θα του αποφέρουν σίγουρο κέρδος.
Η Στέλλα από τη Μολδαβία ,παρά το νεαρό της ηλικίας της,είναι προσγειωμένη στην πραγματικότητα και την έχει αποδεχθεί.Φαίνεται οτι της αρέσει ο Τristan και είναι απόλυτα ειλικρινής μαζί του.Απλά ο Τristan δεν μπορεί να αντέξει την αλήθεια και να δεχτεί την πραγματικότητα.Νομίζει ότι θα ζήσει με την Στέλλα τον μεγάλο έρωτα και θα καταφέρει να την αλλάξει.Αλλα είναι κάπως φυσικό για κείνον,ως ποιητής και ιδεαλιστής,κυνηγάει πάντα το ανέφικτο.Και το τέλος του είναι η αυτοχειρία,σύνηθες τέλος για τους ποιητές.Αντίθετα από τον Tristan, η Στελλα είναι τόσο ρεαλίστρια που αγγίζει τον κυνισμό.Οταν ο Τristan της λέει να αλλάξει δουλειά εκείνη επιμένει ότι<<εγώ αποφασίζω μέχρι που θα φτάσει ο πελάτης.Στο μαγαζί του φίλου σου ή σε άλλη δουλειά,πληρώνεσαι για άλλο και τελικά σου πιάνουν τον κώλο.Τουλάχιστον εδώ πληρώνομαι για να μου πιάνουν τον κώλο και δεν κοροιδεύω τον εαυτό μου>>και<<έξω η εκμετάλλευση είναι ίδια ,αλλά έχει άλλο όνομα>>.Αναφορικά με την σχέση της με τον Τristan,με πείσμα δηλώνει στην φίλη και <<συνάδελφο>>Ολένα ότι<<δεν πρόκειται να τα παρατήσει από φόβο θα ζήσει την ιστορία ως το τέλος>>.H Oλένα συνδέεται με τη Στέλλα με μια κοινή μοιρα....Νοιάζεται για τη φίλη της,αλλά είναι καχύποπτη απέναντι στον Τristan και τις προθέσεις του...Συμβουλεύει τη Στέλλα να είναι προσεκτική,διότι αν το αφεντικό τους ανακαλύψει την <<σχέση >> της με τον Tristan,θα υπάρξει τεράστιο πρόβλημα.Ο Νίκος πάλι,αποτελεί κλασική περίπτωση νταβατζή.Είναι εκβιαστής ,πρόστυχος και βαθιά ανήθικος.Από τη μία λοιπόν ολα τα παραπάνω πρόσωπα,κι από την άλλη ...ο κεντρικός ήρωας.Μόνος,ξεχωριστός,σαν την μύγα μες το γάλα.Ο Tristan με τον εύθραυστο ψυχικό κόσμο θυμίζει τους ευάλωτους τσεχικούς ήρωες του Γλάρου.Κυρίως τον Τρέπλιεφ...που θέλει,αλλά δεν μπορεί.Τα συναισθήματα τον βαραίνουν τόσο που αδυνατεί να δεχτεί την πραγματικότητα.Είναι αγιάτρευτος ιδεαλιστής,δεν ξέρει άλλον τρόπο.Μοιραία συγκρούεται και με την ρεαλίστρια μητέρα του,η οποία δυσκολεύεται να τον κατανοήσει απόλυτα όσο καλές προθέσεις κι αν έχει.Θα προτιμούσε ο γιος της να μην είχε κολλήσει το μικρόβιο της τέχνης και να ζούσε μια φυσιολογική και ανέφελη ζωή.Ο γιος εισπράττει απαξίωση από την ίδια του τη μάνα.Όταν της λέει ότι είναι ερωτευμένος , εκείνη για τους δικούς της λόγους απαντά<<Α,εγώ νόμισα ότι επρόκειτο για κάτι σημαντικό>>.
Όπως αποκαλύπτει ο συγγραφέας ,το έργο είναι εμπνευσμένο από αληθινό περιστατικό,την παράξενη συνάντηση τριών φίλων.Ένα βίωμα που έγινε θεατρικό έργο.Aλλωστε,σε καμία τέχνη,ως γνωστόν δεν υπάρχει παρθενογένεση.Ακόμα,το εν λόγω θεατρικό κείμενο
δεν είναι διώλου φλύαρο και διαθέτει πλοκή.Αυτό το επισημαίνω ως θετικό.Διότι ,για άγνωστο λόγο,τα <<μοντέρνα>>και <<σύγχρονα>> κείμενα στερούνται πλοκής,να μην πω και δράσης.Στο εν λόγω κέιμενο ,οι χαρακτήρες, τα κίνητρά τους και ο συναισθηματικός τους κόσμος διαγράφονται καθαρά.Ο ρόλος του πιστολιού είναι κομβικός σε συνδυασμό με την παρεξήγηση.Η παρεξήγηση έφερε την ανατροπή στην ιστορία.Ο Tristan δεν είχε ακούσει όλη την συζήτηση ανάμεσα στο αφεντικό και τη Στέλλα και οδηγήθηκε σε λανθασμένα συμπεράσματα από μια εικόνα και μόνο.Η Στέλλα έμοιαζε να ευχαριστιέται τη συνουσία με το αφεντικό της κάτι που πλήγωσε αφόρητα τον νεαρό και τον οδήγησε στα άκρα.Το πιστόλι ήταν 45άρι και το είχε φέρει κρυφά στην Ελλάδα ο πατέρας του Τristan.Ηταν σουβενίρ από τον πόλεμο στην Αλγερία.H μητέρα του του είπε να το ξεφορτωθεί για να μην βρει τον μπελά του.Τί ειρωνεία!Αντί να ξεφορτωθεί το πιστόλι ξεφορτώθηκε τον εαυτό του ,στρέφοντας το πιστόλι στον ίδιο.Το πιστόλι μας παραπέμπει στο περίστροφο της Εντας Γκάμπλερ στον Ιψεν.Αλλά κι ο Τristan θυμίζει την Εντα.Kι αυτός ,όπως κι αυτή στοιχειώνεται από τους δαίμονές του.Τέλος,το θεατρικό κείμενο του Ν.Γ.Λυκομήτρου θίγει σημαντικά κοινωνικά ζητήματα μέρος της κοινωνικής παθολογίας που μαστίζει τη ζωή των ανθρώπων σήμερα.Ακόμα,θίγει το θέμα του έρωτα ,της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της άδικης απαξίωσης της Τέχνης.
Κλείνοντας...σημειώνω την ένστασή μου ως προς την οικονομία των σκηνών και των πράξεων, αναφορικά με την έκταση που αυτές καταλαμβάνουν μέσα στο εν λόγω πόνημα.Ομως,πιστεύω,ότι μια καλά μελετημένη και εμπνευσμένη σκηνοθεσία μπορεί και πρέπει να επιλύσει με επιτυχία τέτοιου είδους δομικά ζητήματα.Αυτός είναι άλλωστε,μεταξύ άλλων πραγμάτων ,και ο ρόλος της σκηνοθεσίας.
Ευχές από εμένα να βρει το έργο το δρόμο του για το θεατρικό σανίδι λοιπόν!
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
Θεατρολόγος-συγγραφέας
http://varelaki.blogspot.gr/2013/01/blog-post_31.html
ΣΕ ΒΑΣΑΝΙΣΤΙΚΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ της ΑΣΗΜΊΝΑΣ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
{Αγαπημένε μου ψυχίατρε,πες μου.../Καίτη Βασιλάκου/εκδ.Μανδραγόρας,Αθήνα 2012}
Συνήθως όταν σου έρχεται στα χέρια ένα νέο βιβλίο,φρεσκοτυπωμένο,πρώτα το μυρίζεις.Έπειτα το αγγίζεις,το ξεφυλλίζεις ...παιχνιδιάρικα,αμήχανα.Έναι η πρώτη επαφή πριν αρχίσεις την ανάγνωση.Όταν λοιπόν ήρθε στα χέρια μου το βιβλίο της Καίτης Βασιλάκου,καθώς το φυλλομετρούσα,έπεσε τυχαία το μάτι μου στη σελίδα 87 :
Mέσα μου στέκεται ένα απέραντο τοπίο,
ακίνητο σαν μακέτα.
Σιωπηλή το ξαναδιάβασα.Και έπειτα ξανά και ξανά.
Σχεδόν μοιραία έγινε μέσα μου αυτόματη επιστροφή στα χρόνια της βαριάς μου κατάθλιψης,τότε που η ψυχή μου θύμιζε πλάνο από ταινία του Αγγελόπουλου.Τοτε που έχανα όλες τις καθημερινές μάχες με την ζωή και την ευτυχία.Τότε που η αγωνία που με περιέβαλε σαν άνθρωπο ήταν σε ανοιχτή και επικίνδυνη ακρόαση και ανταπόκριση με την αγωνία που με <<έκαιγε>> ως δημιουργό.Όταν διάβασα ολόκληρο το βιβλίο επιβεβαιώθηκα για άλλη μια φορά ,αναφορικά με το πώς η ζωή ενός δημιουργού μπορεί να αποτελέσει το ερέθισμα,το έναυσμα για την τέχνη του.Στην προκειμένη περίπτωση η μακρόχρονη εμπειρία από την ψυχοθεραπεία μετουσιώνεται με τόλμη και παρρησία σε ποιητική εμπειρία..Ρώτησα την Καίτη Βασιλάκου πώς προέκυψε αυτό το βιβλίο και κείνη ,μεταξύ άλλων,μού τόνισε :"Ποίηση χωρίς προσωπική αγωνία δεν υπάρχει". Και έτσι είναι εν τέλει.
Ποιά στοιχεία όμως συνιστούν την Ποιητική της Καίτης Βασιλάκου;Θα προβώ σε μερικές επισημάνσεις:
H ευρεία χρήση του α΄προσώπου,ο εξομολογητικός τόνος,το κατά τόπους "ημερολογιακό"' ύφος προσδίδουν αμεσότητα και ευθύτητα:
Δεν έχω τίποτα,
εξόν
ένα μεγάλο,άδειο σπίτι
φορτωμένο τρομερές αναμνήσεις
Ακόμα...με κερδίζει το εξής στοιχείο:ότι επιλέγει να χρησιμοποιήσει το ρήμα κυρίως,και το ουσιαστικό,ενώ το επίθετο-καλώς πιστεύω-χρησιμοποιείται με φειδώ!
Παγιδεύτηκα, κουλουριάστηκα, έγινα κύκλος. Τρώγω από τα κομμάτια μου και αναπαράγομαι. Έξω από μένα δε συμβαίνει τίποτα.
Είναι,θα έλεγα,γοητευτικό το στοχαστικό βλέμμα για οικείες καταστάσεις,η έλλειψη λυρισμού και ανούσιου μελοδραματισμού,καθώς και η λιτή χρήση των εκφραστικών μέσων που προσδίδουν καθαρότητα.Απογυμνώνει και αποφορτίζει τον λόγο από περιττά στολίδια.Αφαιρεί,συμπυκνώνει,συνοψίζει.
"Οι άνδρες περνούν,μαμά" Μόνο εσύ μένεις τελικά να μας παρηγορείς με το μαστίγιο.
Μα ποιός μπορεί να καταλάβει από τέτοιες ηδονές Αυτοί εκσπερματίζουν και κοιμούνται.
Όπως προαναφέρθηκε ,προβάλλει ,ως επί το πλείστον το "εγώ" που έχει ισχυρά ¨θέλω",έντονες σκέψεις και συγκρουόμενα συναισθήματα.Το ΄΄εγώ" αυτό ,όμως,έχει και επίγνωση των πραγμάτων.
Αγαπώ σε λόγο υποθετικό του απραγματοποίητου, αγαπώστη διάσταση του Αδύνατου.
Όμως κάποιες φορές(ουκ ολίγες) απευθύνεται ποικολοτρόπως και στο λατρεμένο "εσύ ":
Πρέπει,μου λες, ν΄ανοίξω την ταφόπλακα να βγάλω έξω όλους τους λυγμούς που έχω θάψει ζωντανούς Να τρελαθώ από πόνο,δηλαδή, αυτό μου λες.
************
Κάπου είσαι, πού είσαι αυτήν τη νύχτα; Θέλω να κόψω φέτες το σκοτάδι, να σε εντοπίσω, Θέλω να κόψω φέτες το σκοτάδι, μετά αλλάζω γνώμη, κόβω φέτες τον εαυτό μου.
************
Θέλω ένα τραύμα κι από σένα. Αν όμως δεν μπορείς να μου το δώσεις τουλάχιστον αγάπησέ με λίγο.
************ Η Καίτη Βασιλάκου περιδιαβαίνει στον συναισθηματικό της κόσμο ,τις τάσεις,τις εντάσεις,τις διαστάσεις,τις ρωγμές του οποίου εντοπίζει.Έπειτα φιλτράρει εντέχνως τις ενδοσκοπήσεις της και γενναιόδωρα τις μοιράζει στον αναγνώστη.Το παιχνίδι με την ψυχή που διαμελίζεται,η αναζήτηση της νέας άγνωστης εμπειρίας ,η ανάγκη αναμέτρησης με το παρελθόν,ο εμποδισμένος έρωτας,η αναζήτηση της αμοιβαιότητας,η διάψευση του προσώπου,ο αυτοσαρκασμός στα σημεία,η τραγική επίγνωση μιας αδιέξοδης κατάστασης,όλα αυτά είναι στοιχεία που,κρυφά ή φανερά,ανιχνεύονται σε αυτήν την Ποίηση και την κατατρέχουν.Πρόκειται για ποίηση υπαρξιακή κατ΄ουσίαν ,με κεντρικό θέμα και άξονα τον έρωτα( και,κυρίως,τον ανανταπόδοτο και τον εμποδισμένο) και όλες τις εμμονές που αυτός συνεπάγεται.Ο Χρόνος,το Χάος,η Ηδονή,η Απουσία,η Μοναξιά,το Πάθος εντοπίζονται μέσα στα ολιγόστιχα ποιήματα της Βασιλάκου.Μια ποίηση σε βασανιστικό διάλογο με την ψυχή του ανθρώπου/υποκειμένου,τις διαστάσεις και την ποιότητα της οποίας ζητά επίμονα να ανιχνεύσει.
Κλείνοντας ....Ο άνθρωπος που πάσχει δίνει υλικό στον άνθρωπο ποιητή.Ο άνθρωπος που επεξεργάζεται τα δεδομένα της ζωής του κάνει τους θλιβερούς (συχνά και επίπονους) απολογισμούς και τις ατέρμονες ενδοσκοπήσεις του και έχει ως στόχο να μοιραστεί τις εμπειρίες και τα πολύτιμα βιώματά του με τον συνάνθρωπο/αναγνώστη μέσω της ποιητικής τέχνης,με τέτοιο τρόπο όμως,ώστε αυτές αυτά να τον αφορούν.Γιατί εκεί παίζεται όλο το παιχνίδι!,Αυτό είναι το στοίχημα που βάζει κάθε φορά ο δημιουργός: δηλαδή πώς να κάνει τον αναγνώστη αληθινό,γνήσιο συμμέτοχο,πώς ,να τον εισάγει ολοκληρωτικά σε μια εμπειρία,πώς να τον βάλει σε έναν κόσμο,πώς να τον αγγίξει,πώς να τον κάνει να αιστανθεί.
Αν ανατρέξετε πίσω,στην αρχή της εισήγησής μου,αν θυμηθείτε τις αρχικές μου συνδέσεις,τότε το ξέρετε ήδη.Γιατί το΄χω πει άπ΄τις πρώτες κιόλας γραμμές...Η Καίτη Βασιλάκου με έχει κάνει να αιστανθώ!
Ασημίνα Ξηρογιάννη
θεατρολόγος-συγγραφέας
****************
http://varelaki.blogspot.gr/2013/01/httpbookstand.html
...η Ασημίνα Ξηρογιάννη διαβάζει τις <<Τέσσερις Εποχές>> του Κώστα Μαυρουδή
πρώτη δημοσίευση
http://bookstand.gr/2013/01/15/%CF%84%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83-%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%B5%CF%83-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B3%CF%89%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%83-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD/
Διαβάζοντας και ξαναδιαβάζοντας τo βιβλίο του Κώστα Μαυρουδή,σκαλώνω σε αυτά τα λόγια του αφηγητή:<..μεγάλος ατελείωτος χρόνος/η θάλασσα να ξέρεις τον διαστέλλει μαρτυρικά/δεν διατρέχεται χωρίς τοπίο και πρόσωπα ο χρόνος>.Ο Μαυρουδήςδιατρέχει μέσα στον παρελθόντα χρόνο ,στα πρόσωπα,στα σκηνικά,στα γεγονότα .(Συναντάμε οι αναγνώστες τόπους,χρονικές περιόδους,αναμνήσεις,εποχές.Ταξιδεύουμε μαζί του ,σε ελέυθερο στίχο, σε μέρη της Ευρώπης και της Ελλάδας).Και διατρέχει με ενάργεια και τρομαχτική ακρίβεια.Με σχολαστικότητα δίνει περιγραφές,εμμένει στη λεπτομέρια,στοχάζεται,αναστοχάζεται,συλλογίζεται ,κάνει σχόλια και αυτοσχόλια.Χρησιμοποιεί πολύ την παρένθεση για να καταθέσει σημαντικές σκέψεις πάνω στα πράγματα.Αναθυμάται και καταθέτει βιώματα ,αλλά εκείνο που γοητεύει είναι ο ιδιαίτερος τρόπος που διαχειρίζεται αυτά τα βιώματα.Δεν βουλιάζει μέσα σε αυτά,ούτε διαλύεται από τη νοσταλγική θύμησή τους .Αντίθετα,εντέχνως καταφεύγει στην αποδόμησή τους.Και με βλέμμα αποστασιοποίησης τα αναδομεί και τα επανεντάσσει μέσα στον χωροχρόνο .Γράφει:<Όλα μπορούν να ανακτηθούν.Τα περαμένα αφήνουν γενναιόδωρα τον οβολό τους,όταν προτείνω το κουτί που γράφει΄΄Το χρόνο μου παρακαλώ,τα πράγματά μου¨¨>.Η ύπάρξη περιδιαβαίνει μέσα στον χρόνο ελέυθερη και ωραία και καταλήγει να γίνει ποίημα.Σαφώς ο Μαυρουδής δεν εχει ως στόχο να συγκινήσει τον αναγνώστη ;ή να τον παγιδεύσει συναισθηματικά,αλλά επιχειρεί να πειραματιστεί πάνω στην λειτουργία της μνήμης σε σχέση πάντα με την τέχνη της ποίησης.Πώς η μνήμη και ο χρόνος δηλαδή μπορούν να αποτελέσουν την αρχική ,τη στημονική ιδέα για να κατασκευαστεί ένα ποίημα,πώς η μνήμη και ο χρόνος μπορούν να <ερεθίσουν> τον ποιητή και να αποτελέσουν αφορμή για δημιουργία!Στην αρχή του εργου ο Μαυρουδής δίνει λίγα στοιχεία της Ποιητικής του:.Ο ποιητής συνομιλεί με τον χρόνο με τέτοιο τρόπο που τον υπερνικά.Γνωρίζει ότι ο χρόνος πάει πάντα μπροστά και πίσω δεν γυρνά .Γράφει:<..όλα στο μέλλον προχωρούν,σε μια κατεύθυνση βαδίζουμε...>.Από την άλλη όμως,λέει με τόλμη: <..άπληστος για παρόν εγώ ..>.Είναι το παρόν της τέχνης της ποίησης που έχει τη δύναμη να αναδιαρθρώνει τον χρόνο και να τον δαμάζει εν τέλει.Με αυτό το βιβλίο κατά κάποιο τρόπο ο Μαυρουδής επιστρέφει για να ειρωνευτεί και να περιπαίξει τον χρόνο.<..παίζεις μαζί μου με ό,τι φεύγει/βγάζεις από το μαύρο σου καπέλο θαύματα>.Ναι ,επιστρέφει,<'οπως πάντα αυτοί που φεύγουν/οραματίζονται επιστροφές>.Επιστρέφει,άλλωστε όλοι επιστρέφουμε κάποτε.Αλλά επιστρέφει χωρίς θλιψη και μελοδραματισμούς ,έτσι θέλει!Οι χορδές του συναισθήματος δεν πάλλονται ,αλλά βγαίνει εξαίσια μουσική!!!
Τέσσερις εποχές!Σε εποχές χωρίζεται η ζωή μας έτσι κι αλλιώς.Το θέμα είναι πώς τις έχουμε εισπράξει,πώς τις έχουμε επεξεργαστεί και τί σημαίνουν μέσα μας.Τα πράγματα μας ορίζουν,τα ορίζουμε κι εμείς.Εδώ ο ποιητής ορίζει τα πράγματα.Φαινομενικά δεν συμβαίνει τίποτα μέσα στο βιβλίο,κι όμως,συμβαίνουν τα πάντα.Η εισαγωγή σε ένα άχρονο παρόν,όπου το παρελθόν αναβιώνεται με ένα ιδιότυπο τρόπο.Συμβαίνει κατάργηση του χρόνου,αφού πρώτα έχει νικηθεί από την Ποίηση.
<...λίγο πριν ολοκληρωθεί η παρωδία
το ποίημα μένει επιφυλακτικό'
μοιάζω με αντίγραφο λέει
σίγουρα ήταν αλλιώς η μέρα του΄53'
αυτοί που περνούν άπ΄την εικόνα
είχαν σπίτι στο παρελθόν
άκουγαν κάτω από τον ήλιο τη φωνή τους'
γύρω τους άλλαζαν οι εποχές΄
τους τρόμαζε
(όπως συμβαίνει πάντα)
η ανάμνηση και η λέξη Τέλος.>
Ο ποιητής αποδεικνύει ότι η λέξη <ανάμνηση> δεν τον τρομάζει.Κάνει την ανάμνηση εικόνα,στίχο,ποίηση.
Μερικές φορές δεν θέλουμε να απαλλαγούμε από όσα ζήσαμε.Δεν θέλουμε να τα ξορκίσουμε,τα θέλουμε συντρόφους στην πορεία.Ο Μαυρουδής συμφιλιώνεται με τον χρόνο και την φθορά που επιφέρει στον άνθρωπο η απώλειά του,επαληθεύοντας για άλλη μια φορά
πως η Ποίηση έχει τη δύναμη να το κάνει αυτό:να υπερβαίνει τον ανελέητο χρόνο και να μας εισάγει έστω και για μια στιγμή στην αιωνιότητα.
http://varelaki.blogspot.gr/2013/02/blog-post.html
-------------------------------------------------------------------------------- πρώτη δημοσίευση
http://bookstand.gr/2013/01/15/%CF%84%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83-%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%B5%CF%83-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B3%CF%89%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%83-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD/
Διαβάζοντας και ξαναδιαβάζοντας τo βιβλίο του Κώστα Μαυρουδή,σκαλώνω σε αυτά τα λόγια του αφηγητή:<..μεγάλος ατελείωτος χρόνος/η θάλασσα να ξέρεις τον διαστέλλει μαρτυρικά/δεν διατρέχεται χωρίς τοπίο και πρόσωπα ο χρόνος>.Ο Μαυρουδήςδιατρέχει μέσα στον παρελθόντα χρόνο ,στα πρόσωπα,στα σκηνικά,στα γεγονότα .(Συναντάμε οι αναγνώστες τόπους,χρονικές περιόδους,αναμνήσεις,εποχές.Ταξιδεύουμε μαζί του ,σε ελέυθερο στίχο, σε μέρη της Ευρώπης και της Ελλάδας).Και διατρέχει με ενάργεια και τρομαχτική ακρίβεια.Με σχολαστικότητα δίνει περιγραφές,εμμένει στη λεπτομέρια,στοχάζεται,αναστοχάζεται,συλλογίζεται ,κάνει σχόλια και αυτοσχόλια.Χρησιμοποιεί πολύ την παρένθεση για να καταθέσει σημαντικές σκέψεις πάνω στα πράγματα.Αναθυμάται και καταθέτει βιώματα ,αλλά εκείνο που γοητεύει είναι ο ιδιαίτερος τρόπος που διαχειρίζεται αυτά τα βιώματα.Δεν βουλιάζει μέσα σε αυτά,ούτε διαλύεται από τη νοσταλγική θύμησή τους .Αντίθετα,εντέχνως καταφεύγει στην αποδόμησή τους.Και με βλέμμα αποστασιοποίησης τα αναδομεί και τα επανεντάσσει μέσα στον χωροχρόνο .Γράφει:<Όλα μπορούν να ανακτηθούν.Τα περαμένα αφήνουν γενναιόδωρα τον οβολό τους,όταν προτείνω το κουτί που γράφει΄΄Το χρόνο μου παρακαλώ,τα πράγματά μου¨¨>.Η ύπάρξη περιδιαβαίνει μέσα στον χρόνο ελέυθερη και ωραία και καταλήγει να γίνει ποίημα.Σαφώς ο Μαυρουδής δεν εχει ως στόχο να συγκινήσει τον αναγνώστη ;ή να τον παγιδεύσει συναισθηματικά,αλλά επιχειρεί να πειραματιστεί πάνω στην λειτουργία της μνήμης σε σχέση πάντα με την τέχνη της ποίησης.Πώς η μνήμη και ο χρόνος δηλαδή μπορούν να αποτελέσουν την αρχική ,τη στημονική ιδέα για να κατασκευαστεί ένα ποίημα,πώς η μνήμη και ο χρόνος μπορούν να <ερεθίσουν> τον ποιητή και να αποτελέσουν αφορμή για δημιουργία!Στην αρχή του εργου ο Μαυρουδής δίνει λίγα στοιχεία της Ποιητικής του:.Ο ποιητής συνομιλεί με τον χρόνο με τέτοιο τρόπο που τον υπερνικά.Γνωρίζει ότι ο χρόνος πάει πάντα μπροστά και πίσω δεν γυρνά .Γράφει:<..όλα στο μέλλον προχωρούν,σε μια κατεύθυνση βαδίζουμε...>.Από την άλλη όμως,λέει με τόλμη: <..άπληστος για παρόν εγώ ..>.Είναι το παρόν της τέχνης της ποίησης που έχει τη δύναμη να αναδιαρθρώνει τον χρόνο και να τον δαμάζει εν τέλει.Με αυτό το βιβλίο κατά κάποιο τρόπο ο Μαυρουδής επιστρέφει για να ειρωνευτεί και να περιπαίξει τον χρόνο.<..παίζεις μαζί μου με ό,τι φεύγει/βγάζεις από το μαύρο σου καπέλο θαύματα>.Ναι ,επιστρέφει,<'οπως πάντα αυτοί που φεύγουν/οραματίζονται επιστροφές>.Επιστρέφει,άλλωστε όλοι επιστρέφουμε κάποτε.Αλλά επιστρέφει χωρίς θλιψη και μελοδραματισμούς ,έτσι θέλει!Οι χορδές του συναισθήματος δεν πάλλονται ,αλλά βγαίνει εξαίσια μουσική!!!
Τέσσερις εποχές!Σε εποχές χωρίζεται η ζωή μας έτσι κι αλλιώς.Το θέμα είναι πώς τις έχουμε εισπράξει,πώς τις έχουμε επεξεργαστεί και τί σημαίνουν μέσα μας.Τα πράγματα μας ορίζουν,τα ορίζουμε κι εμείς.Εδώ ο ποιητής ορίζει τα πράγματα.Φαινομενικά δεν συμβαίνει τίποτα μέσα στο βιβλίο,κι όμως,συμβαίνουν τα πάντα.Η εισαγωγή σε ένα άχρονο παρόν,όπου το παρελθόν αναβιώνεται με ένα ιδιότυπο τρόπο.Συμβαίνει κατάργηση του χρόνου,αφού πρώτα έχει νικηθεί από την Ποίηση.
<...λίγο πριν ολοκληρωθεί η παρωδία
το ποίημα μένει επιφυλακτικό'
μοιάζω με αντίγραφο λέει
σίγουρα ήταν αλλιώς η μέρα του΄53'
αυτοί που περνούν άπ΄την εικόνα
είχαν σπίτι στο παρελθόν
άκουγαν κάτω από τον ήλιο τη φωνή τους'
γύρω τους άλλαζαν οι εποχές΄
τους τρόμαζε
(όπως συμβαίνει πάντα)
η ανάμνηση και η λέξη Τέλος.>
Ο ποιητής αποδεικνύει ότι η λέξη <ανάμνηση> δεν τον τρομάζει.Κάνει την ανάμνηση εικόνα,στίχο,ποίηση.
Μερικές φορές δεν θέλουμε να απαλλαγούμε από όσα ζήσαμε.Δεν θέλουμε να τα ξορκίσουμε,τα θέλουμε συντρόφους στην πορεία.Ο Μαυρουδής συμφιλιώνεται με τον χρόνο και την φθορά που επιφέρει στον άνθρωπο η απώλειά του,επαληθεύοντας για άλλη μια φορά
πως η Ποίηση έχει τη δύναμη να το κάνει αυτό:να υπερβαίνει τον ανελέητο χρόνο και να μας εισάγει έστω και για μια στιγμή στην αιωνιότητα.
http://varelaki.blogspot.gr/2013/02/blog-post.html
ΤΑ ΑΠΑΛΑ ΑΓΓΙΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ,της Ασημίνας Ξηρογιάννη
[Δημήτρης Αθηνάκης,Δωμάτιο μικρών διακοπών,Κέδρος2012]
Με τη νέα του ποιητική συλλογή "Δωμάτιο μικρών διακοπών ,ένα ποίημα μικρού μήκους κι άλλα πλάνα" ο Δημήτρης Αθηνάκης μπαινοβγαίνει στα δωμάτια των αναμνήσεών του,ρίχνοντας το βλέμμα του σε πρόσωπα ,πράγματα και καταστάσεις που κάποτε κυριαρχούσαν στη ζωή του.Η νύχτα,τα σώματα,η θάλασσα,η γλώσσα,οι λέξεις,οι εικόνες αποτελούν τον μικρόκοσμο του ποιητή.Οποιητής που έχει εφεύρει πολλούς συγγενικούς ρόλους για τον εαυτό του-σκηνοθέτης,καμεραμάν,φωτογράφος,σεναριογράφος,φωτιστής,ηχολήπτης-προκεμένου να επαναπροσδιορίσει μέσα του τα πράγματα.Στην ουσία δεν μιλά .Στην ουσία σιωπά ποιητικώ τω τρόπω. Ειναι σαν απαλά να τα αγγίζει όλα με τη γραφίδα του για να τα τοποθετησει σε κουτάκια περισσότερο,να τους βρει χωρο και να τα ταξινομήσει μέσα στην ψυχή του ώστε να κλείσει δια παντός παλιούς λογαρισμούς και κύκλους παρά για να κάνει αποκαλύψεις γύρω από την ζωή του.Για παράδειγμα,ο <μπαμπάς> που τον αποκαλεί <μπαμπά> και όχι <πατέρα> είναι φιγούρα κυρίαρχη μέσα στο ποιητικό σύμπαν του Αθηνάκη.Τα παιδικά "γιατί" λειτουργούν ως ρυθμικά ρεφρέν...
-Μα πού πάνε όλοι αυτοί οι νεκροί;
Πού πάνε οι νεκροί όταν πεθαίνουν,μπαμπά;
Tα μάτια του με κοιτάζουν.
'Ομορφα μάτια.
Καμιά φορά θέλω κάτι γι΄αυτά να γράψω
να τα ρωτήσω γιατί δε μ΄αφήνει αυτός ακόμα να καπνίσω.
-Γιατί δεν μ΄αφήνεις; ακόμα να καπνίσω;
Kάπου αλλού γράφει:>Ο <μπαμπάς> ξαναμπαίνει ως εικόνα στη ζωή του ποιητή,γίνεται στίχος,φιλτράρεται εντέχνως και αθωώνεται εν τέλει.Ο <μπαμπάς> δεν μπορεί να πληγώσει πια.Το παρελθόν δεν μπορεί να πληγώσει πια.Εχουν άλλη δυναμική και άλλη λειτουργικότητα .
Επίσης...οι λέξεις μνημονεύονται ουκ ολίγες φορές μέσα στα ποιήματα του Αθηνάκη.Τον παιδεύουν οι λέξεις,αλλά τις αγαπάει κιόλας...Σαν να χει μαζί τους ανοιχτους λογαριασμούς...
Ζητώ τις λέξεις μου
να τις κρατώ άπ΄το χέρι
και να τους δίνω ένα φιλί
****
ας είναι αυτές που σκέφτεται
ο μαραθωνοδρόμος
όταν τον χαιρετά η μάνα του
****
...να υποδύονται πως κομματιάζουν λέξεις
****
...Με λέξεις μόνος γονατίζω
-μια θάλασσα λέξεις γυρω μου-
τα μάτια μου τα χάνω
μέρες οχτώ
****
Αλλοτε διακρίνεται ενας ελαφρύς σουρρεαλισμός στα σημεία ...<τότε βγαίνουν τα φαντάσματα που έχουν αυπνία>Άλλοτε ο ποιητής μας δείχνει εύγλωττα πόσο αγαπά τη σιωπή...Ν΄ακούγονται μόνο ανάσες ...να κυριαρχουν οι αισθήσεις...
...καλύτερα σκοτώνοντας τις λέξεις
μία μία
να μένουν δύο μονάχα
να σωπαίνει πιο εύκολα(πιο γρήγορα)η νύχτα
Κομματιάζοντας τις μνήμες του σε μικρά ποιητικά πλάνα ,ο Δημήτρης Αθηνάκης τις ανασυνθέτει .Επιλέκτικά αλλοιώνει τα γεγονότα για να τα αναπλάσει έπειτα δημιουργικά και να πετύχει μια ολοκληρωτική αναδόμηση του παρελθόντος. καταδεικνύοντας συνάμα την τρομαχτική δύναμη της ποιητικής δημιουργίας.Καταφεύγοντας στην αναδιάρθρωση και ανασημασιοδότηση μέσα του των εμπειριών που τον στιγμάτισαν,τελικά συμφιλιώνεται με αυτές και γενναιόδωρα τις μοιράζεται με τον αναγνώστη.
Eτοιμάζομαι για τις καινούριες μέρες.
Φορώ ο,τι βρω μπροστά μου και πάω στο ταχυδρομείο συχνά.
Μ΄αρέσουν τα γραμματόσημα'
έχω πάντα κάπου ν΄ακουμπώ τη γλώσσα μου-
Απαλά χαιδεύει τις μνήμες του,επιστρέφοντας στον τόπο του εγκλήματος και αναμετρούμενος με τον ανελέητο χρόνο.Ο Αθηνάκης μάς δείχνει ότι είναι καλό να αγαπάμε τις μνήμες μας.Και κάτι πιο πολύ.Να είμαστε τυχεροί που έχουμε μνήμες και μπορούμε ανα πάσα στιγμή να τις ανακαλούμε!
Ασημίνα Ξηρογιάννη
http://varelaki.blogspot.gr/2013/02/blog-post_9.html
Πριν εισέλεθετε βεβαιωθείτε,Αναδημοσιευση στη Βιβλιοθήκη
H XEIΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΩΝ ΕΣΩ ΟΥΡΑΝΩΝ
Μνήμη σχεδόν πλήρης, www.vakxikon.gr, Μάιος 2014
Τα όνειρα τα καταβροχθίζει κανείς [Γεωργία Τρούλη, Πριν εισέλθετε, βεβαιωθείτε], http://bibliotheque.gr, 25.4.2014
Σκοτάδι [Αλέξης Αντωνόπουλος, Σκοτάδι], www.vakxikon.gr, Απρίλιος 2014
Πριν εισέλθετε, βεβαιωθείτε [Γεωργία Τρούλη, Πριν εισέλθετε, βεβαιωθείτε], www.vakxikon.gr, τχ. 25, Απρίλιος 2014
Ιστορίες εικονικής ισορροπίας [Άννα Αφεντουλίδου, Ιστορίες εικονικής ισορροπίας], www.vakxikon.gr, Μάρτιος 2014
___________________________________________________
Δύστηνος Έγκειμαι Πόθω
http://vakxikon.blogspot.gr/2014/06/vakxikongr-2014.html
Γράμματα στη Νόρα [Τζαίημς Τζόυς, Γράμματα στη Νόρα], www.vakxikon.gr, Ιούνιος 2014
Μνήμη σχεδόν πλήρης, www.vakxikon.gr, Μάιος 2014
Με τη νέα του ποιητική συλλογή "Δωμάτιο μικρών διακοπών ,ένα ποίημα μικρού μήκους κι άλλα πλάνα" ο Δημήτρης Αθηνάκης μπαινοβγαίνει στα δωμάτια των αναμνήσεών του,ρίχνοντας το βλέμμα του σε πρόσωπα ,πράγματα και καταστάσεις που κάποτε κυριαρχούσαν στη ζωή του.Η νύχτα,τα σώματα,η θάλασσα,η γλώσσα,οι λέξεις,οι εικόνες αποτελούν τον μικρόκοσμο του ποιητή.Οποιητής που έχει εφεύρει πολλούς συγγενικούς ρόλους για τον εαυτό του-σκηνοθέτης,καμεραμάν,φωτογράφος,σεναριογράφος,φωτιστής,ηχολήπτης-προκεμένου να επαναπροσδιορίσει μέσα του τα πράγματα.Στην ουσία δεν μιλά .Στην ουσία σιωπά ποιητικώ τω τρόπω. Ειναι σαν απαλά να τα αγγίζει όλα με τη γραφίδα του για να τα τοποθετησει σε κουτάκια περισσότερο,να τους βρει χωρο και να τα ταξινομήσει μέσα στην ψυχή του ώστε να κλείσει δια παντός παλιούς λογαρισμούς και κύκλους παρά για να κάνει αποκαλύψεις γύρω από την ζωή του.Για παράδειγμα,ο <μπαμπάς> που τον αποκαλεί <μπαμπά> και όχι <πατέρα> είναι φιγούρα κυρίαρχη μέσα στο ποιητικό σύμπαν του Αθηνάκη.Τα παιδικά "γιατί" λειτουργούν ως ρυθμικά ρεφρέν...
-Μα πού πάνε όλοι αυτοί οι νεκροί;
Πού πάνε οι νεκροί όταν πεθαίνουν,μπαμπά;
Tα μάτια του με κοιτάζουν.
'Ομορφα μάτια.
Καμιά φορά θέλω κάτι γι΄αυτά να γράψω
να τα ρωτήσω γιατί δε μ΄αφήνει αυτός ακόμα να καπνίσω.
-Γιατί δεν μ΄αφήνεις; ακόμα να καπνίσω;
Kάπου αλλού γράφει:>Ο <μπαμπάς> ξαναμπαίνει ως εικόνα στη ζωή του ποιητή,γίνεται στίχος,φιλτράρεται εντέχνως και αθωώνεται εν τέλει.Ο <μπαμπάς> δεν μπορεί να πληγώσει πια.Το παρελθόν δεν μπορεί να πληγώσει πια.Εχουν άλλη δυναμική και άλλη λειτουργικότητα .
Επίσης...οι λέξεις μνημονεύονται ουκ ολίγες φορές μέσα στα ποιήματα του Αθηνάκη.Τον παιδεύουν οι λέξεις,αλλά τις αγαπάει κιόλας...Σαν να χει μαζί τους ανοιχτους λογαριασμούς...
Ζητώ τις λέξεις μου
να τις κρατώ άπ΄το χέρι
και να τους δίνω ένα φιλί
****
ας είναι αυτές που σκέφτεται
ο μαραθωνοδρόμος
όταν τον χαιρετά η μάνα του
****
...να υποδύονται πως κομματιάζουν λέξεις
****
...Με λέξεις μόνος γονατίζω
-μια θάλασσα λέξεις γυρω μου-
τα μάτια μου τα χάνω
μέρες οχτώ
****
Αλλοτε διακρίνεται ενας ελαφρύς σουρρεαλισμός στα σημεία ...<τότε βγαίνουν τα φαντάσματα που έχουν αυπνία>Άλλοτε ο ποιητής μας δείχνει εύγλωττα πόσο αγαπά τη σιωπή...Ν΄ακούγονται μόνο ανάσες ...να κυριαρχουν οι αισθήσεις...
...καλύτερα σκοτώνοντας τις λέξεις
μία μία
να μένουν δύο μονάχα
να σωπαίνει πιο εύκολα(πιο γρήγορα)η νύχτα
Κομματιάζοντας τις μνήμες του σε μικρά ποιητικά πλάνα ,ο Δημήτρης Αθηνάκης τις ανασυνθέτει .Επιλέκτικά αλλοιώνει τα γεγονότα για να τα αναπλάσει έπειτα δημιουργικά και να πετύχει μια ολοκληρωτική αναδόμηση του παρελθόντος. καταδεικνύοντας συνάμα την τρομαχτική δύναμη της ποιητικής δημιουργίας.Καταφεύγοντας στην αναδιάρθρωση και ανασημασιοδότηση μέσα του των εμπειριών που τον στιγμάτισαν,τελικά συμφιλιώνεται με αυτές και γενναιόδωρα τις μοιράζεται με τον αναγνώστη.
Eτοιμάζομαι για τις καινούριες μέρες.
Φορώ ο,τι βρω μπροστά μου και πάω στο ταχυδρομείο συχνά.
Μ΄αρέσουν τα γραμματόσημα'
έχω πάντα κάπου ν΄ακουμπώ τη γλώσσα μου-
Απαλά χαιδεύει τις μνήμες του,επιστρέφοντας στον τόπο του εγκλήματος και αναμετρούμενος με τον ανελέητο χρόνο.Ο Αθηνάκης μάς δείχνει ότι είναι καλό να αγαπάμε τις μνήμες μας.Και κάτι πιο πολύ.Να είμαστε τυχεροί που έχουμε μνήμες και μπορούμε ανα πάσα στιγμή να τις ανακαλούμε!
Ασημίνα Ξηρογιάννη
http://varelaki.blogspot.gr/2013/02/blog-post_9.html
ΤΑ ΣΙΩΠΗΛΑ ΚΟΙΤΑΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΠΕΊΡΟΥ της ΑΣΗΜΙΝΑΣ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
Γιάννης Π.Σμυρλής
Κονσέρτο για σιωπή,[εκδ.Ηριδανός ,Αθήνα 2013]
Θα μίλήσω για τη σιωπή
Είναι
σελήνη,
χιλιάδων λυσσασμένων ημερών''
*******
''Kανείς
δεν γνωρίζει τίποτε
για το αίνιγμα
της ανθρώπινης σιωπής''
...γράφει ο Γιάννης Σμυρλής στην πρώτη του ποιητική συλλογή ''Κονσέρτο για σιωπή''.Εδώ συναντά κανείς μικρά ,ολιγόστιχα ,στοχαστικά ποιήματα που σε προκαλούν να τα διαβάσεις ξανά και ξανά.'Εχοντας αφαιρέσει οτιδήποτε περιττό,με περίσκεψη και αλήθεια,ο Γ.Σ. μας κάνει τη δική του κατάθεση ψυχής με τόλμη και ευαισθησία.
Συμφιλιωμένος με τη θλίψη του,''αφού η θλίψη είναι ένας τρόπος για να υπάρχεις'',μας εξομολογείται τον λόγο για τον οποίο καταφεύγει στην τέχνη της ποιήσεως:
Απόδραση
''Γράφω ποίηση,όπως ένας φυλακισμένος
που με έναν κρυμμένο,μικρό σουγιά,
σκαλίζει υπομονετικά τον τοίχο της φυλακής,
με το όνειρο πως κάποτε θα δραπετεύσει.''
Έχει αυτογνωσία ο ποιητής,έχει σκάψει φαίνεται βαθιά μέσα του ,μα ξέρει να διαχειρίζεται τις απογνώσεις του...Δείχνει τόση κατανόηση για την ανθρώπινη ύπαρξη ....!
Ενδοχώρα
Ένας ολόκληρος κόσμος που αρνήθηκα
για ν΄απομείνω μόνος με το φεγγάρι
με πολιορκεί
από μέσα μου
Παράξενα ρομαντικός και ρεαλιστής μαζι:
Eρημικό τοπίο
Μου ανήκει η παράξενη μοναξιά των άστρων
κι έτσι ό,τι αγγίζω
με καταστρέφω
Ξέρει καλά πως η κοινωνία συχνά δεν συγχωρεί του ονειροπόλους
Σε κάποιο όνειρο με εκτέλεσαν
και από τότε σωπαίνω.
Τα παιχνίδια με τη σιωπή,η νοσταλγική διάθεση,οι αόρατες μυστικές συνδέσεις,ο εξομολογητικός τόνος,η απεύθυνση στον ''άλλο'',στον συνάνθρωπο,η πίστη στο όνειρο,οι μοναχικές καταβάσεις στους ανεξερευνητους βυθούς της ύπαρξης, είναι κάποια από τα στοιχεία που συνθέτουν το ποιητικό σύμπαν του Γιάννη Σμυρλή.Λιτός,βαθύς ,ανιχνευτικός,σε τέτοιους δύσκολους καιρούς που διανύουμε,μπορεί ακόμα να κοιτά ψηλά τον ουρανό και να βρίσκεται σε ανοιχτή ακρόαση με τη μοίρα που γράφουν τα άστρα.
Συμπτώματα μέθης
Μια έντονη επιθυμία
να εξιστορήσω τη ζωή μου
στον πρώτο περαστικό
****
Βυθός
Ένας απέραντος,ανεξερεύνητος βυθός
σκοτωμένων παιδιών η ψυχή μου.
****
Νεκρή φύση
Ένα άστρο και λίγη μελαγχολία είναι αρκετά,
για να παρεξηγήσεις μια ολόκληρη ζωή.
****
Το κλίμα και η ατμόσφαιρα τούτης της ποίησης με παραπέμπουν στην ποίηση του σπουδαίου μας Τάσου Λειβαδίτη.Ξέρω ότι ο Γιάννης Σμυρλής αγαπά τον Λειβαδίτη ,οπότε θα έχει μελετήσει Λειβαδίτη.Και αυτό δεν το λέω για κακό.Απεναντίας... το θεωρώ ό,τι καλύτερο!!!Γιατί όπως έχω υποστηρίξει και στην σχετική ομιλία μου για τον Λειβαδίτη στα πλαίσια του πρώτου κύκλου των Ποιητών στη Σκιά http://varelaki.blogspot.gr/2012/04/o-e.html
AN ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΛΕΓΕΣΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ,
ΑΛΛΑ ΚΙ ΑΝ ΕΥΕΛΠΙΣΤΕΙΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΠΟΙΗΤΗΣ
ΚΑΙ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΚΑΠΟΤΕ ΕΝΑΝ ΣΤΙΧΟ ΑΛΗΘΙΝΟ,
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΕΙΣ ΤΑΣΟ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ
....και ο Γιάννης Σμυρλής έχει γράψει στίχους αληθινούς.
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
*************
http://bibliotheque.gr/?p=16719
http://varelaki.blogspot.gr/2013/02/m.html
Κονσέρτο για σιωπή,[εκδ.Ηριδανός ,Αθήνα 2013]
Θα μίλήσω για τη σιωπή
Είναι
σελήνη,
χιλιάδων λυσσασμένων ημερών''
*******
''Kανείς
δεν γνωρίζει τίποτε
για το αίνιγμα
της ανθρώπινης σιωπής''
...γράφει ο Γιάννης Σμυρλής στην πρώτη του ποιητική συλλογή ''Κονσέρτο για σιωπή''.Εδώ συναντά κανείς μικρά ,ολιγόστιχα ,στοχαστικά ποιήματα που σε προκαλούν να τα διαβάσεις ξανά και ξανά.'Εχοντας αφαιρέσει οτιδήποτε περιττό,με περίσκεψη και αλήθεια,ο Γ.Σ. μας κάνει τη δική του κατάθεση ψυχής με τόλμη και ευαισθησία.
Συμφιλιωμένος με τη θλίψη του,''αφού η θλίψη είναι ένας τρόπος για να υπάρχεις'',μας εξομολογείται τον λόγο για τον οποίο καταφεύγει στην τέχνη της ποιήσεως:
Απόδραση
''Γράφω ποίηση,όπως ένας φυλακισμένος
που με έναν κρυμμένο,μικρό σουγιά,
σκαλίζει υπομονετικά τον τοίχο της φυλακής,
με το όνειρο πως κάποτε θα δραπετεύσει.''
Έχει αυτογνωσία ο ποιητής,έχει σκάψει φαίνεται βαθιά μέσα του ,μα ξέρει να διαχειρίζεται τις απογνώσεις του...Δείχνει τόση κατανόηση για την ανθρώπινη ύπαρξη ....!
Ενδοχώρα
Ένας ολόκληρος κόσμος που αρνήθηκα
για ν΄απομείνω μόνος με το φεγγάρι
με πολιορκεί
από μέσα μου
Παράξενα ρομαντικός και ρεαλιστής μαζι:
Eρημικό τοπίο
Μου ανήκει η παράξενη μοναξιά των άστρων
κι έτσι ό,τι αγγίζω
με καταστρέφω
Ξέρει καλά πως η κοινωνία συχνά δεν συγχωρεί του ονειροπόλους
Σε κάποιο όνειρο με εκτέλεσαν
και από τότε σωπαίνω.
Τα παιχνίδια με τη σιωπή,η νοσταλγική διάθεση,οι αόρατες μυστικές συνδέσεις,ο εξομολογητικός τόνος,η απεύθυνση στον ''άλλο'',στον συνάνθρωπο,η πίστη στο όνειρο,οι μοναχικές καταβάσεις στους ανεξερευνητους βυθούς της ύπαρξης, είναι κάποια από τα στοιχεία που συνθέτουν το ποιητικό σύμπαν του Γιάννη Σμυρλή.Λιτός,βαθύς ,ανιχνευτικός,σε τέτοιους δύσκολους καιρούς που διανύουμε,μπορεί ακόμα να κοιτά ψηλά τον ουρανό και να βρίσκεται σε ανοιχτή ακρόαση με τη μοίρα που γράφουν τα άστρα.
Συμπτώματα μέθης
Μια έντονη επιθυμία
να εξιστορήσω τη ζωή μου
στον πρώτο περαστικό
****
Βυθός
Ένας απέραντος,ανεξερεύνητος βυθός
σκοτωμένων παιδιών η ψυχή μου.
****
Νεκρή φύση
Ένα άστρο και λίγη μελαγχολία είναι αρκετά,
για να παρεξηγήσεις μια ολόκληρη ζωή.
****
Το κλίμα και η ατμόσφαιρα τούτης της ποίησης με παραπέμπουν στην ποίηση του σπουδαίου μας Τάσου Λειβαδίτη.Ξέρω ότι ο Γιάννης Σμυρλής αγαπά τον Λειβαδίτη ,οπότε θα έχει μελετήσει Λειβαδίτη.Και αυτό δεν το λέω για κακό.Απεναντίας... το θεωρώ ό,τι καλύτερο!!!Γιατί όπως έχω υποστηρίξει και στην σχετική ομιλία μου για τον Λειβαδίτη στα πλαίσια του πρώτου κύκλου των Ποιητών στη Σκιά http://varelaki.blogspot.gr/2012/04/o-e.html
AN ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΛΕΓΕΣΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ,
ΑΛΛΑ ΚΙ ΑΝ ΕΥΕΛΠΙΣΤΕΙΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΠΟΙΗΤΗΣ
ΚΑΙ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΚΑΠΟΤΕ ΕΝΑΝ ΣΤΙΧΟ ΑΛΗΘΙΝΟ,
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΕΙΣ ΤΑΣΟ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ
....και ο Γιάννης Σμυρλής έχει γράψει στίχους αληθινούς.
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
*************
http://bibliotheque.gr/?p=16719
http://varelaki.blogspot.gr/2013/02/m.html
Mάσενκα///Η κρυφή γοητεία της αβεβαιότητας της ΑΣΗΜΙΝΑΣ ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ
[ΜΆΣΕΝΚΑ του Βασίλη Λαλιώτη,Ενδυμίων,2012]
Τόσες φορές έχω διαβάσει τη Μάσενκα,κι ακόμα δεν την έκανα δική μου.Ακόμα,εκείνη τρέχει και γω την κυνηγώ.Κι εχω την αίσθηση πως όσο πλησιάζω ,εκείνη απομακρύνεται.
''Από ένα κάτι πιο μακριά φεύγεις σαν τέχνη''.Λες κι έχει πολλά να κρύψει,ή αλλιώς πολλά που δεν θέλει να αποκαλύψει.Αλλά αυτό είναι το γοητευτικό με αυτό το ποιητικό βιβλίο εν τέλει.
Είναι ένα βιβλίο για ένα κορίτσι,για τον έρωτα,για τη σιωπή,για τη φωνή,για την ποίηση,για την κατασκευή της ποίησης;Tί είναι απ΄ όλα αυτά;Δεν μπορώ να πω με σιγουριά.Τείνω να πιστέψω πως είναι για όλα αυτά.Αλλά και πάλι δεν το λέω με βεβαιότητα.Εκείνο που λέω με βεβαιότητα είναι ότι διακατέχομαι από την διάθεση να βυθίζομαι αχόρταγα μέσα στις σελίδες της Μάσενκα.Και έχω την ανάγκη να απευθυνθώ στον δημιουργό της με τους ίδιους του τους στίχους:''...στην άκρη της φωνής σου η σιωπή του κόσμου/ή στην άκρη της σιωπής σου η φωνή του κόσμου...''Ο ποιητής/αφηγητής θέλει να γράψει ένα βιβλίο που να έχει μια ήρωίδα που να φέρει το όνομα Μάσενκα.Παλεύει μέρα νύχτα να δώσει σάρκα και οστά στην ηρωίδα του:''Tα ποιήματα έχουν ως εδώ μια καθαρή σωματική επίδραση πάνω μου.Συνεχίζονται στα όνειρα.Σκέφτομαι το κείμενο του Φρόυντ,για τον ποιητή και την φαντασίωση''.Θα τα καταφέρει άραγε;Για μας που παλεύουμε με την λευκή κόλλα το στοίχημα είναι μεγάλο.Δεν είναι διώλου εύκολη υπόθεση η δημιουργία ενός γνήσιου ποιήματος.Ο Λαλιώτης στοχάζεται τίμια για την ιδια την Ποίηση ποιητικώ τω τρόπω και με αυτήν την έννοια όλη η Μάσενκα είναι αυτοαναφορικό ποιητικό αφήγημα(ας μου επιτραπεί ο όρος).Αλλιώς,στοχάζεται
πάνω σε ζητήματα αναφορικά με την κατασκευή του ποιητικού λόγου.
''Θέλω καινούριες λέξεις που να αφήνουν κάτι
από σκόνη πεταλούδας για τα δάχτυλα
συριστικά και ένρινα και υγρά και χειλικά
που τους πήρε ο αέρας τα φωνήεντα και πάει''
Ίσως πάλι η Μάσενκα να συνεπάγεται,στην ουσία,έναν άλλο τρόπο για να μιλήσεις για κάτι κοινότοπο,τον έρωτα ας πούμε...
''Μάσενκα είναι η εκτύλιξη ενός κόσμου μοναχά για να μιλήσω πάλι για σένα''
O ποιητής έχει οξεία παρατηρητικότητα,έχει τις αισθήσεις του ανοιχτές στον κόσμο,έχει νοσταλγικότητα,καθαρότητα,διαύγεια.Ο ποιητής είναι ερωτευμένος ή υποδύεται τον ρόλο ερωτευμένου:
''Σε κοίταξα σαν ομορφιά που φεύγει
και ξανάγιναν ανώνυμα όλα εκείνα
τα μικρά πράγματα που αγγίξαμε
κι άφησε πάνω τους η νοσταλγία μέλλον''
''Νιώθω μια θλίψη ,πως να σου το πω,
που απουσιάζω από τα παιδικά σου χρόνια
γι αυτο σου κάνω έρωτα με μιαν απόγνωση
παιδιού που αναίτια στέρησαν το παιχνίδι.
Ψάχνω το παιδικό σου βλέμμα σ΄ότι κοίταξες
το λαχάνιασμά σου σ΄ότι έτρεξες τη δίψα σου
εκεί που έπινες νερόκι έχω μονάχα εσένα και
λέξεις της απουσίας μου από τα παιδικά σου χρόνια.''
Βάζει τον έρωτα να συνομιλήσει με την τέχνη της γραφής:
''Kακά τα ψέμματα,από τα περισσεύματα του έρωτα
βρίσκω τις λέξεις σου που με οδηγούν στο ποίημα''
Ακόμα...θέλει να π λ ά σ ε ι α γά λμα τα ,ερωτευμένων στην περίπτωσή μας[η δημιουργία αγαλμάτων είναι ζητούμενο στη ποίηση όπως και να΄χει]...:
''Θ α μου έδινα το όνομα Βάσιας
το δικό της θα ρωτούσα σ΄εκείνη:
Mάσενκα με φωνάζουν οι φίλοι
κι άπ΄τους ξένους όσοι με γνωρίζουν
και μοιράζονται έναν χορό μαζί μου''
''Σαν να ζούμε ενώ έχουμε πεθάνει
μας διαβάζει ένα παιδί σε βιβλίο
μόνοι πάντα και μάτια με μάτια
κάποια Μάσενκα και κάποιος Βάσιας
που κοιτάζονται με μάτια που έχουν σβήσει.''
Οι δυο ήρωες είναι σαν να έχουν βγει από τσεχωφικό έργο ,φέρουν μια θλιμμένη ομορφιά .'Ολο το ποιητικό αυτό αφήγημα σε εισάγει σε μια ατμόσφαιρα ελαφρώς θλιμμένη,μέσα στην οποία κινούνται αβίαστα όλα τα ποιητικά ενδεχόμενα,οπου οι σιωπές φλερτάρουν έντεχνα με τις λέξεις και τα νοήματα που μονιμως προσπαθούν να δραπετεύσουν.Και τι ρόλο παίζει η Μάσενκα σε όλα αυτα;επιμένω.
Ο Λαλιώτης δίνει μερικές εκδοχές.Καλύτερα ,δημιουργεί ο ίδιος τις εκδοχές...
''Άργησες Μάσενκα,βγάλε τα ρούχα σου,
νυρίζουν κάρβουνο και πόλη εξεγερμένη΄΄
''Μια επίκληση είσαι,όνομα Μάσενκα,σχεδόν
από ρώσικο διήγημα που σε διαβάζει μεσημέρι
ξαπλωμένο σε διαμέρισμα έναν αιώνα μετά
ένα παιδί φανατικό για γράμματα κι είσαι
ένα περίμενε στην Πατησίων,στη Σταδίου,
στην Αιόλου,στο Μουσείο ή στην Αρχαία Αγορά''
''Δεν θα τους πω πως μου είσαι
μια μικρή δραπέτης βλέμματος...''
''Κορίτσι είσαι τόσο των αποχαιρετισμών ,κι άλλο
μη μου καταδεχτείς,όσο άπ΄το να έρχομαι''
''Η Μάσενκα τείνει προς ένα υπόγεια πολιτικό βιβλίο με ποιήματα''
''Μάσενκα πριν τον έρωτα είσαι δίψα και μετά ένα παρά-
θυρο που βλέπεις τη βροχή,ανάβω ένα τσιγάρο μες στη
ν'υχτα...Κάπου φυσάει ο χρόνος έρχονται,άλογα γεγο-
νοτα είναι,μα το ποίημα τα θέλει άλογα με οπλές που
θερίζουν ανθρώπινα κεφάλια.Μάσενκα σ΄αγαπώ και τε-
λειώνει ο κόσμος μας.''
Απάντηση βέβαιη για την Μάσενκα δεν υπάρχει.Το μυστήριο που την περιβάλλει συνεχίζεται επ άπειρον.Μα νιώθω ευγνωμοσύνη στην Μάσενκα ,γιατί μου έδειξε φως κι όχι σκοτάδι εντούτοις,κι αυτό είναι μαγικό σχεδόν.Μάσενκα σημαίνει αυθεντική ποίηση .Μάσενκα σημαίνει στίχοι αληθινοί.Ταυτόχρονα Μάσενκα σημαίνει ''δοκιμή γραφής΄΄.Μάσενκα σημαίνει μύηση σε εμπειρίες μέσω των λέξεων.
Μάσενκα σημαίνει''μια απόπειρα στο αναπάντητο αυτό μ΄αγαπάς''.Σταματώ εδώ να αποτυπώνω σκέψεις στο χαρτί.Μέσα μου οι διεργασίες συνεχίζονται ωστόσο...όπως ,άλλωστε συνεχιζεται και η Μάσενκα...Συνεχίζεται αφού δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα ...και δεν ξέρω αν θα ολοκληρωθεί ποτέ...Αλλά ,απ΄την άλλη ,γιατί να ολοκληρωθεί;Aυτη ειναι όλη η ομορφιά της...που κάνει ορατό το αόρατο.Κι ειναι μια αίσθηση που σου αφήνει...πως δεν εχει κάν γραφτεί.
Ασημίνα Ξηρογιάννη
http://www.biblionet.gr/author/82428/%CE%91%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B1_%CE%9E%CE%B7%CF%81%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7
Τόσες φορές έχω διαβάσει τη Μάσενκα,κι ακόμα δεν την έκανα δική μου.Ακόμα,εκείνη τρέχει και γω την κυνηγώ.Κι εχω την αίσθηση πως όσο πλησιάζω ,εκείνη απομακρύνεται.
''Από ένα κάτι πιο μακριά φεύγεις σαν τέχνη''.Λες κι έχει πολλά να κρύψει,ή αλλιώς πολλά που δεν θέλει να αποκαλύψει.Αλλά αυτό είναι το γοητευτικό με αυτό το ποιητικό βιβλίο εν τέλει.
Είναι ένα βιβλίο για ένα κορίτσι,για τον έρωτα,για τη σιωπή,για τη φωνή,για την ποίηση,για την κατασκευή της ποίησης;Tί είναι απ΄ όλα αυτά;Δεν μπορώ να πω με σιγουριά.Τείνω να πιστέψω πως είναι για όλα αυτά.Αλλά και πάλι δεν το λέω με βεβαιότητα.Εκείνο που λέω με βεβαιότητα είναι ότι διακατέχομαι από την διάθεση να βυθίζομαι αχόρταγα μέσα στις σελίδες της Μάσενκα.Και έχω την ανάγκη να απευθυνθώ στον δημιουργό της με τους ίδιους του τους στίχους:''...στην άκρη της φωνής σου η σιωπή του κόσμου/ή στην άκρη της σιωπής σου η φωνή του κόσμου...''Ο ποιητής/αφηγητής θέλει να γράψει ένα βιβλίο που να έχει μια ήρωίδα που να φέρει το όνομα Μάσενκα.Παλεύει μέρα νύχτα να δώσει σάρκα και οστά στην ηρωίδα του:''Tα ποιήματα έχουν ως εδώ μια καθαρή σωματική επίδραση πάνω μου.Συνεχίζονται στα όνειρα.Σκέφτομαι το κείμενο του Φρόυντ,για τον ποιητή και την φαντασίωση''.Θα τα καταφέρει άραγε;Για μας που παλεύουμε με την λευκή κόλλα το στοίχημα είναι μεγάλο.Δεν είναι διώλου εύκολη υπόθεση η δημιουργία ενός γνήσιου ποιήματος.Ο Λαλιώτης στοχάζεται τίμια για την ιδια την Ποίηση ποιητικώ τω τρόπω και με αυτήν την έννοια όλη η Μάσενκα είναι αυτοαναφορικό ποιητικό αφήγημα(ας μου επιτραπεί ο όρος).Αλλιώς,στοχάζεται
πάνω σε ζητήματα αναφορικά με την κατασκευή του ποιητικού λόγου.
''Θέλω καινούριες λέξεις που να αφήνουν κάτι
από σκόνη πεταλούδας για τα δάχτυλα
συριστικά και ένρινα και υγρά και χειλικά
που τους πήρε ο αέρας τα φωνήεντα και πάει''
Ίσως πάλι η Μάσενκα να συνεπάγεται,στην ουσία,έναν άλλο τρόπο για να μιλήσεις για κάτι κοινότοπο,τον έρωτα ας πούμε...
''Μάσενκα είναι η εκτύλιξη ενός κόσμου μοναχά για να μιλήσω πάλι για σένα''
O ποιητής έχει οξεία παρατηρητικότητα,έχει τις αισθήσεις του ανοιχτές στον κόσμο,έχει νοσταλγικότητα,καθαρότητα,διαύγεια.Ο ποιητής είναι ερωτευμένος ή υποδύεται τον ρόλο ερωτευμένου:
''Σε κοίταξα σαν ομορφιά που φεύγει
και ξανάγιναν ανώνυμα όλα εκείνα
τα μικρά πράγματα που αγγίξαμε
κι άφησε πάνω τους η νοσταλγία μέλλον''
''Νιώθω μια θλίψη ,πως να σου το πω,
που απουσιάζω από τα παιδικά σου χρόνια
γι αυτο σου κάνω έρωτα με μιαν απόγνωση
παιδιού που αναίτια στέρησαν το παιχνίδι.
Ψάχνω το παιδικό σου βλέμμα σ΄ότι κοίταξες
το λαχάνιασμά σου σ΄ότι έτρεξες τη δίψα σου
εκεί που έπινες νερόκι έχω μονάχα εσένα και
λέξεις της απουσίας μου από τα παιδικά σου χρόνια.''
Βάζει τον έρωτα να συνομιλήσει με την τέχνη της γραφής:
''Kακά τα ψέμματα,από τα περισσεύματα του έρωτα
βρίσκω τις λέξεις σου που με οδηγούν στο ποίημα''
Ακόμα...θέλει να π λ ά σ ε ι α γά λμα τα ,ερωτευμένων στην περίπτωσή μας[η δημιουργία αγαλμάτων είναι ζητούμενο στη ποίηση όπως και να΄χει]...:
''Θ α μου έδινα το όνομα Βάσιας
το δικό της θα ρωτούσα σ΄εκείνη:
Mάσενκα με φωνάζουν οι φίλοι
κι άπ΄τους ξένους όσοι με γνωρίζουν
και μοιράζονται έναν χορό μαζί μου''
''Σαν να ζούμε ενώ έχουμε πεθάνει
μας διαβάζει ένα παιδί σε βιβλίο
μόνοι πάντα και μάτια με μάτια
κάποια Μάσενκα και κάποιος Βάσιας
που κοιτάζονται με μάτια που έχουν σβήσει.''
Οι δυο ήρωες είναι σαν να έχουν βγει από τσεχωφικό έργο ,φέρουν μια θλιμμένη ομορφιά .'Ολο το ποιητικό αυτό αφήγημα σε εισάγει σε μια ατμόσφαιρα ελαφρώς θλιμμένη,μέσα στην οποία κινούνται αβίαστα όλα τα ποιητικά ενδεχόμενα,οπου οι σιωπές φλερτάρουν έντεχνα με τις λέξεις και τα νοήματα που μονιμως προσπαθούν να δραπετεύσουν.Και τι ρόλο παίζει η Μάσενκα σε όλα αυτα;επιμένω.
Ο Λαλιώτης δίνει μερικές εκδοχές.Καλύτερα ,δημιουργεί ο ίδιος τις εκδοχές...
''Άργησες Μάσενκα,βγάλε τα ρούχα σου,
νυρίζουν κάρβουνο και πόλη εξεγερμένη΄΄
''Μια επίκληση είσαι,όνομα Μάσενκα,σχεδόν
από ρώσικο διήγημα που σε διαβάζει μεσημέρι
ξαπλωμένο σε διαμέρισμα έναν αιώνα μετά
ένα παιδί φανατικό για γράμματα κι είσαι
ένα περίμενε στην Πατησίων,στη Σταδίου,
στην Αιόλου,στο Μουσείο ή στην Αρχαία Αγορά''
''Δεν θα τους πω πως μου είσαι
μια μικρή δραπέτης βλέμματος...''
''Κορίτσι είσαι τόσο των αποχαιρετισμών ,κι άλλο
μη μου καταδεχτείς,όσο άπ΄το να έρχομαι''
''Η Μάσενκα τείνει προς ένα υπόγεια πολιτικό βιβλίο με ποιήματα''
''Μάσενκα πριν τον έρωτα είσαι δίψα και μετά ένα παρά-
θυρο που βλέπεις τη βροχή,ανάβω ένα τσιγάρο μες στη
ν'υχτα...Κάπου φυσάει ο χρόνος έρχονται,άλογα γεγο-
νοτα είναι,μα το ποίημα τα θέλει άλογα με οπλές που
θερίζουν ανθρώπινα κεφάλια.Μάσενκα σ΄αγαπώ και τε-
λειώνει ο κόσμος μας.''
Απάντηση βέβαιη για την Μάσενκα δεν υπάρχει.Το μυστήριο που την περιβάλλει συνεχίζεται επ άπειρον.Μα νιώθω ευγνωμοσύνη στην Μάσενκα ,γιατί μου έδειξε φως κι όχι σκοτάδι εντούτοις,κι αυτό είναι μαγικό σχεδόν.Μάσενκα σημαίνει αυθεντική ποίηση .Μάσενκα σημαίνει στίχοι αληθινοί.Ταυτόχρονα Μάσενκα σημαίνει ''δοκιμή γραφής΄΄.Μάσενκα σημαίνει μύηση σε εμπειρίες μέσω των λέξεων.
Μάσενκα σημαίνει''μια απόπειρα στο αναπάντητο αυτό μ΄αγαπάς''.Σταματώ εδώ να αποτυπώνω σκέψεις στο χαρτί.Μέσα μου οι διεργασίες συνεχίζονται ωστόσο...όπως ,άλλωστε συνεχιζεται και η Μάσενκα...Συνεχίζεται αφού δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα ...και δεν ξέρω αν θα ολοκληρωθεί ποτέ...Αλλά ,απ΄την άλλη ,γιατί να ολοκληρωθεί;Aυτη ειναι όλη η ομορφιά της...που κάνει ορατό το αόρατο.Κι ειναι μια αίσθηση που σου αφήνει...πως δεν εχει κάν γραφτεί.
Ασημίνα Ξηρογιάννη
http://www.biblionet.gr/author/82428/%CE%91%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%AF%CE%BD%CE%B1_%CE%9E%CE%B7%CF%81%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7
H XEIΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΩΝ ΕΣΩ ΟΥΡΑΝΩΝ
Μνήμη σχεδόν πλήρης, www.vakxikon.gr, Μάιος 2014
Τα όνειρα τα καταβροχθίζει κανείς [Γεωργία Τρούλη, Πριν εισέλθετε, βεβαιωθείτε], http://bibliotheque.gr, 25.4.2014
Σκοτάδι [Αλέξης Αντωνόπουλος, Σκοτάδι], www.vakxikon.gr, Απρίλιος 2014
Πριν εισέλθετε, βεβαιωθείτε [Γεωργία Τρούλη, Πριν εισέλθετε, βεβαιωθείτε], www.vakxikon.gr, τχ. 25, Απρίλιος 2014
Ιστορίες εικονικής ισορροπίας [Άννα Αφεντουλίδου, Ιστορίες εικονικής ισορροπίας], www.vakxikon.gr, Μάρτιος 2014
___________________________________________________
Δύστηνος Έγκειμαι Πόθω
http://vakxikon.blogspot.gr/2014/06/vakxikongr-2014.html
Γράμματα στη Νόρα [Τζαίημς Τζόυς, Γράμματα στη Νόρα], www.vakxikon.gr, Ιούνιος 2014
Μνήμη σχεδόν πλήρης, www.vakxikon.gr, Μάιος 2014
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου