Παρουσίαση της δίγλωσσης ανθολογίας «Εκδοχή/poesia grega contemporânea» στην πρεσβεία της Βραζιλίας

«50 αποχρώσεις του Βακχικόν» θα μπορούσε να ονομάζεται η δίγλωσση ανθολογία «Εκδοχή/poesia grega contemporânea» που κυκλοφόρησε στη Βραζιλία από τον εκδοτικό οίκο Confraria do Vento, σε μετάφραση των Polina Dimea και Fabiano Costa Coelho.

Οι Εκδόσεις Βακχικόν - Vakxikon Publications δεν σταματούν να εργάζονται για την προώθηση της σύγχρονης ελληνικής ποίησης σε όλο τον κόσμο και αυτή η ποιητική «στάση» στη Βραζιλία ακολουθεί την πρόσφατη έκδοση της ανθολογίας «30 Contemporary Greek Poets» στη Βόρεια Μακεδονία (εκδόσεις Prozart Media).

Η ανθολογία «Εκδοχή» όπως διαμορφώθηκε από τη δημιουργική ομάδα των εκδόσεων Βακχικόν στα τέλη του 2021 περιλαμβάνει 50 ποιήματα ισάριθμων αξιόλογων, βραβευμένων και αναγνωρισμένων ποιητών και ποιητριών που αποτυπώνουν όλο το φάσμα της σύγχρονης ποιητικής σκηνής στην Ελλάδα και αναδεικνύουν την πολυφωνία που κυριαρχεί στις διάφορες τάσεις της ποιητικής πραγματικότητας της χώρας. Πρόκειται για μια παλέτα πενήντα διαφορετικών ποιητικών και ποιοτικών αποχρώσεων -πλέον- και μέσα στον μεγάλο και ηλιόλουστο πορτογαλόφωνο κόσμο.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ 

 Εκδοχή/poesia grega contemporânea
Τετάρτη 12 Νοεμβρίου στις 19.00
Πρεσβεία της Βραζιλίας, στην Αθήνα, Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας 23.

Συμμετέχουν οι ποιητές: Νάσος Αθανασίου, Νικολέττα Αλεξάνδρου, Ανδρέας Αντωνιάδης, Ανδρέας Αντωνίου, Κατερίνα Ατσόγλου, Βασιλική Βλαστού, Νίκος Βλαχάκης, Δάφνη Μαρία Γκυ-Βουβάλη, Σύλβα Γάλβα, Θάνος Γιαννούδης, Χριστίνα-Παναγιώτα Γραμματικοπούλου, Κώστας Δερμούσης, Σοφία Δευτερίγου, Ανδρονίκη Δημητριάδου, Πηνελόπη Ζαλώνη, Κατερίνα Ζυγούρα, Χρυσάνθη Ιακώβου, Μαλβίνα Ιωσηφίδου, Σωτήρης Κακίσης, Αγγέλα Καϊμακλιώτη, Ευτυχία Κατελανάκη, Αντιγόνη Κολοβέντζου, Φροσούλα Κολοσιάτου, Μαργαρίτα Στ. Κοντού, Βιβή Κοψιδά-Βρεττού, Χαρά Κυριακοπούλου, Νίκη Κωνσταντοπούλου, Ανέστης Λάιος, Κατερίνα Λιάτζουρα, Κατερίνα Λιβιτσάνου – Ντάνου, Ευφροσύνη Μαντά – Λαζάρου, Πάνος Μαυρομμάτης, Μάνος Μαυρομουστακάκης, Άννα Μαχαιροπούλου, Ασημίνα Ξηρογιάννη, Ακύλας Παπαδομανωλάκης, Ειρήνη Παραδεισανού, Σοφιάνα Παρασκευοπούλου, Μαριάννα Πλιάκου, Σωτήρης Σαμπάνης, Φώτης Σκουρλέτης, Κωνσταντίνα Σκουφή, Μιλένα Σπανού, Κωνσταντίνος Σύρμος, Κατερίνα Ταγαρά, Ευαγγελία Τάτση, Μαρία Τζίκα, Τώνια Τσαρούχα, Έλενος Χαβάτζας, Στέργιος Φωτόπουλος

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ/// 5ο ΤΕΎΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΜΟΥΣΩΝ

 Η συντακτική ομάδα του περιοδικού Μουσών, με αφορμή την κυκλοφορία

του 5ου τεύχους, σας προσκαλεί σε ανοιχτή συζήτηση με θέμα:

 «Έχει όρια η σάτιρα;»

Σάββατο Ι 15 Νοεμβρίου 2025 Ι 7.30 μ.μ.

Zatopek Book cafe (Παναγή Τσαλδάρη 209, Καλλιθέα)

Τη συζήτηση θα ανοίξουν οι:

Θεοδόσης Βολκώφ, ποιητής

Ευριπίδης Γαραντούδης, ποιητής-Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολοφίας Έκπα

Σοφία Κολοτούρου, ποίητρια

Βασιλική Κοντογιάννη, ποιήτρια- Ομότιμη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ

Γιάννης Ν. Κυριαζής, ποιητής

Κατερίνα Κωστίου, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πατρών

***

ΕΚΔΗΛΩΣΗ Αποχαιρετισμοί: Ένα δρώμενο με ποίηση, μαρτυρίες και μουσική στην ιστορική προβλήτα του λιμανιού του Πειραιά

“Τα Ντοκουμένα του Πειραιά” «ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ» Ένα δρώμενο για τη σπαρακτική σιωπή του αποχωρισμού στην ιστορική προβλήτα του λιμανιού του Πειραιά

[ΠΗΓΗ: https://zostonpirea.gr/wp/archives/42984]

«ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ/GOODBYE». Μια ολονύχτια καλλιτεχνική παρέμβαση του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά για τη σπαρακτική σιωπή του αποχωρισμού. Στην ιστορική προβλήτα του λιμανιού του Πειραιά, σε αυτό το μεγάλο Μπαλκόνι Αποχαιρετισμού, το Σάββατο 1η Νοεμβρίου από τις 9 το βράδυ ως τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, η ποίηση, οι ιστορικές και προσωπικές μαρτυρίες και τα λαϊκά τραγούδια της ξενιτιάς, ζωντανεύουν και συγκινούν, στο κατώφλι από το οποίο οι άνθρωποι έβλεπαν για τελευταία φορά τους αγαπημένους τους, πριν ξεκινήσουν το δύσκολο ταξίδι της μετανάστευσης. Ακριβώς στο σημείο όπου οι τελευταίοι αποχαιρετισμοί ήταν φορτωμένοι με την απελπισία του χωρισμού και τη λαχτάρα για μια καλύτερη μοίρα, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, παρεμβαίνει με το ολονύχτιο δρώμενο «Goodbye», αναβιώνοντας τη σκληρή μνήμη της πόλης του Πειραιά και προσφέροντας μια συναισθηματική και βιωματική εμπειρία, βυθισμενη στον ανθρώπινο πόνο του αποχωρισμού. «ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ/GOODBYE». Σημείο συνάντησης: Αγ. Νικόλαος – Πειραιάς (Μπροστά από το κτίριο του Goodbye – Στο παρκινγκ). Στο πλαίσιο του νέου φεστιβάλ ΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ. Με τη συνεργασία του Κύκλου Ποιητών και της Εταιρείας Συγγραφέων. Είσοδος ελεύθερη.

Σάββατο 1η Νοεμβρίου 2025

Ώρα Έναρξης | 21:00

Αγ. Νικόλαος – Πειραιάς, Πειραιάς 185 37

(Μπροστά από το κτίριο του Goodbye – Στο παρκινγκ)

Στην ιστορική προβλήτα του Πειραιά, στο Μπαλκόνι Αποχαιρετισμού, 

ένα κατώφλι από το οποίο οι άνθρωποι έβλεπαν για τελευταία φορά τους αγαπημένους τους, πριν ξεκινήσουν το δύσκολο ταξίδι της μετανάστευσης, κάθε αναχώρηση ήταν φορτωμένη με την απώλεια και τον πόνο του αποχαιρετισμού, αλλά κυρίως με τη σπαρακτική ελπίδα για ένα νέο ξεκίνημα.

Στο σημείο όπου οι τελευταίοι αποχαιρετισμοί ήταν φορτωμένοι με την απελπισία του χωρισμού και τη λαχτάρα για μια καλύτερη μοίρα, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, παρεμβαίνει με το δρώμενο «Goodbye», με ολονύχτια ποίηση, με πορτρέτα αποχαιρετισμών και συμμετοχικές δράσεις, αναβιώνοντας τη μνήμη και προσφέροντας μια συναισθηματική εμπειρία για τον ανθρώπινο πόνο του αποχωρισμού.

Με τη συνεργασία του Κύκλου Ποιητών και της Εταιρείας Συγγραφέων.

Συμμετέχουν :

Στέφανος Μίλεσης (συγγραφέας, πρόεδρος φιλολογικής στέγης Πειραιώς), Πάνος Κυπαρρίσης (ποιητής),  Αντιγόνη Αλικάκου (ηθοποιός), με την ομάδα από το Θεατρικό Εργαστήριο Ενηλίκων του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά (Γκέλυ Αυγερινοπούλου, Μαρία Ιωακειμίδου, Καίτη Κοκκινάκη, Γεωργία Κολλιοπούλου, Κατερίνα Κρεμαστιώτη, Νικόλας Μπουζαλάκος, Μαρία Νικολακοπούλου, Χρυσούλα Πουλασαχίδου, Ελένη Τσεμπελή, Γιώργος Φρέρης).
O Νίκος Κουρμουλής (δημοσιογράφος – συγγραφέας), με την ομάδα από το θεατρικό εργαστήριο «Ποιητικοί Ορίζοντες» του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, (Μαίρη Πούντου, Μαρία Σκούρτη, Μεταξία Κουρμπέλη, Μαρία Αυγουλή, Γιώργος Κωνσταντόπουλος, Κατερίνα Γρέβια, Εύη Κρίτη, Άρια Μάγση, Πέπη Δουρέκα, Μαρία Μαλταμπέ, Ολυμπία Θεοδοσίου, Ελένη Αράπη, Κατερίνα Ντζάνα, Μάρθα Φύλλου, Άγγελος Μπέρτος, Παναγιώτης Τζαφέρης, Μαρία Βέρρου).

Ο Ανδρέας Κολίσογλου (ψυχολόγος – ηθοποιός – χορευτής), με τη Βασιλική Δρίβα (ηθοποιός).
Oι ποιητές: Παναγιώτης Βούζης, Εσμεράλδα Γκέκα, Βερονίκη Δαλακούρα, Στέλλα Δούμου, Γιώργος Δρίτσας, Βίκυ Κατσαρού, Παναγιώτης Κερασίδης, Μαρία Κουλούρη, Χλόη Κουτσουμπέλη, Μάνια Μεζίτη, Χάρης Μελιτάς, Κωνσταντίνος Μπούρας, Ασημίνα Ξηρογιάννη, Αριστέα Παπαλεξάνδρου, Μαρία Πατακιά, Άννα Πετροπούλου, Ιφιγένεια Σιαφάκα, Αντώνης Δ. Σκιαθάς, Σταύρος Σταυρόπουλος, Γαρυφαλλιά Στέτου, Ηλίας Φραγκάκης, Λίνα Φυτιλή.  

Η Αδαμαντία Ψαλιδάκου (δρ. Ειδικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας) με την ομάδα της (Βδουκάκη Κωνσταντίνα — ιδιωτική υπάλληλος, Ελληνιάδου Έλενα — εκπαιδευτικός, Θεοχάρη Πελαγία — σύμβουλος προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης, Μάρα Αντιγόνη — Senior Advisor Education, MERG Foundation, Μηλιώτη Έλενα — εκπαιδευτικός, Παλαιοκρασσά Χριστίνα — ιδιωτική υπάλληλος),
Γιάννης Ψαλιδάκος (δάσκαλος φωνητικής και ορθοφωνίας, με τους Τρυφερούς – Από-χαιρετισμούς).
O Αναστάσιος Βασιλείου (τραγούδι) με την ομάδα του Sweet Siren Team (Ιωάννα Στρατικοπούλου — κρουστά, Φάνης Καφούσιας — χορός).
O Δημήτρης Λιόλιος (ηθοποιός – σκηνοθέτης).
O Ντίνος Γκελαμέρης (ηθοποιός – σκηνοθέτης).
O Ηλίας Σταυριανός (ποιητής).
O Σταμάτης Μπερής με τους Γιώργο Κωνσταντόπουλο, Δημήτρη Αρμάτη (μπουζούκι), Προκόπη Καββαδία (κιθάρα) και τους Νίκο Παπαχρήστο & Νίκο Μπαταγιάννη στο τραγούδι. (Καλλιτεχνική επιμέλεια : Σταμάτης Μπερής).

Aναλυτικά το πρόγραμμα:

21.00 | Για την ιστορία του χώρου

Ο Στέφανος Μίλεσης, (συγγραφέας, πρόεδρος φιλολογικής στέγης Πειραιώς), θα μιλήσει για την ιστορία του χώρου-θα δώσει το στίγμα του κλίματος του αποχαιρετισμού μεταξύ των οικείων -συγγενών και του υποψήφιου μετανάστη. Θα αναφερθεί στα κυκλώματα και στις παγίδες που είχαν στήσει επιτήδειοι στο λιμάνι του Πειραιά προκειμένου να αποκομίσουν κέρδη από τις διαδικασίες της  μετανάστευσης.  Ο ποιητής Πάνος Κυπαρίσσης, θα διαβάσει ποιήματα από την ανθολογία ποιημάτων μετανάστευσης που επιμελήθηκε.

21.30|Δρώμενο:Τρυφεροί–Από-χαιρετισμοί
Με την Αδαμαντία Ψαλιδάκου και την ομάδα της :Βδουκάκη Κωνσταντίνα, Ελληνιάδου Έλενα, Θεοχάρη Πελαγία, Μάρα Αντιγόνη, Μηλιώτη Έλενα, Παλαιοκρασσά Χριστίνα και Γιάννης Ψαλιδάκος.

23.00 | Προσωπική ποίηση και στιγμές

Ποιήματα θα διαβάσουν οι ακόλουθοι ποιητές : Παναγιώτης Βούζης, Εσμεράλδα Γκέκα, Βερονίκη Δαλακούρα, Στέλλα Δούμου, Γιώργος Δρίτσας, Βίκυ Κατσαρού, Παναγιώτης Κερασίδης, Μαρία Κουλούρη, Χλόη Κουτσουμπέλη, Μάνια Μεζίτη, Χάρης Μελιτάς, Κωνσταντίνος Μπούρας, Ασημίνα Ξηρογιάννη, Αριστέα Παπαλεξάνδρου, Μαρία Πατακιά, Άννα Πετροπούλου, Ιφιγένεια Σιαφάκα, Αντώνης Δ. Σκιαθάς, Σταύρος Σταυρόπουλος, Γαρυφαλλιά Στέτου, Ηλίας Φραγκάκης και Λίνα Φυτιλή.

23.30 | Ιστορίες μεταναστών

Η Αντιγόνη Αλικάκου(ηθοποιός), με την ομάδα της από το θεατρικό εργαστήριο ενηλίκων του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, (Γκέλυ Αυγερινοπούλου, Μαρία Ιωακειμίδου, Καίτη Κοκκινάκη, Γεωργία Κολλιοπούλου, Κατερίνα Κρεμαστιώτη, Νικόλας Μπουζαλάκος, Μαρία Νικολακοπούλου, Χρυσούλα Πουλασαχίδου, Ελένη Τσεμπελή, Γιώργος Φρέρης), θα διαβάσουν κείμενα που δημιούργησαν οι ίδιοι, εμπνευσμένα από ιστορίες μεταναστών. (Σκηνοθεσία – διδασκαλία : Αντιγόνη Αλικάκου).

Ο Νίκος Κουρμουλής (δημοσιογράφος-συγγραφέας), με την ομάδα του από το θεατρικό εργαστήριο ‘’Ποιητικοί Ορίζοντες’’ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, (Μαίρη Πούντου, Μαρία Σκούρτη, Μεταξία Κουρμπέλη, Μαρία Αυγουλή, Γιώργος Κωνσταντόπουλος, Κατερίνα Γρέβια, Εύη Κρίτη, Άρια Μάγση, Πέπη Δουρέκα, Μαρία Μαλταμπέ, Ολυμπία Θεοδοσίου, Ελένη Αράπη, Κατερίνα Ντζάνα, Μάρθα Φύλλου, Άγγελος Μπέρτος, Παναγιώτης Τζαφέρης, Μαρία Βέρρου), θα διαβάσουν ποιήματα.

00.00 | Τραγούδια Αποχωρισμού & Αποχαιρετισμού

Ο Aναστάσιος Βασιλείου με την ομάδα του Sweet Siren Team, (Ιωάννα Στρατικοπούλου –κρουστά, Φάνης Καφούσιας –χορός), τραγουδάει : (Μαύρα μου χελιδόνια, Άσπρα μου περιστέρια : τα πουλιά της αποδημίας που έχουν αγαπηθεί και τραγουδηθεί από τον λαό – τα πουλιά σύμβολα της ειρήνης και των μαντάτων, οι αγγελιαφόροι σε ένα υπέροχο δημοτικό τραγούδι αποχωρισμού και αποχαιρετισμού).

1.00π.μ | Ιστορίες για πρόσωπα που αναχώρησαν από την ιστορική προβλήματα & Ποίηση

Ο Ηλίας Σταυριανός (ποιητής), θα αφηγηθεί ιστορίες από συγγενικά του πρόσωπα που αναχώρησαν από την ιστορική προβλήτα του λιμανιού του Πειραιά για την Αμερική και θα διαβάσει ποιήματα από την πρώτη ποιητική του συλλογή ‘’Ημερολόγια Ασυρμάτου’’.

1.30π.μ | Λαϊκά τραγούδια αποχαιρετισμού

 Ο Σταμάτης Μπερής με τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και τον Δημήτρη Αρμάτη (μπουζούκι), τον Προκόπη Καββαδία (κιθάρα) και τους Νίκο Παπαχρήστο & Νίκο Μπαταγιάννη στο τραγούδι.

Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Σταμάτης Μπερής.

 Φωτογραφικές αποτυπώσεις-πορτραίτα :  Θωμάς Δασκαλάκης.

Το λιμάνι του Πειραιά είναι  τόπος συναισθηματικής  συμμετοχής και μας προσφέρει ένα μοναδικό σημείο αποχαιρετισμού, ιστορικής και συμβολικής σημασίας, το μπαλκόνι του αποχαιρετισμού.

Ανοιχτό κάλεσμα

Το ΔΘΠ με χαρά σας καλεί να συμμετέχετε και να μοιραστείτε μαζί μας προσωπικές ιστορίες αποχαιρετισμών, το Σάββατο 1η Νοεμβρίου και ώρα 21.00. Για τη συμμετοχή σας, στείλτε το ονοματεπώνυμό σας και ένα τηλέφωνο επικοινωνίας στο: apoxairetismoi.dimotiko@gmail.com

Ευχαριστίες στον ΟΛΠ, στο Λιμενικό Σώμα και στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων

Οι δράσεις υλοποιούνται στο πλαίσιο Πράξης «Καινοτόμες Πολιτιστικές  και Αθλητικές Εκδηλώσεις, Δράσεις του Δήμου Πειραιά». Πρόγραμμα «Αττική» ΕΣΠΑ 2021-2027

Διοργάνωση: Αναπτυξιακός Οργανισμός «ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΣΥΝ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ» και Διεύθυνση Πολιτισμού του Δήμου Πειραιά.

Χρηματοδότηση : Ο.Χ.Ε Δήμου Πειραιά, από πόρους του Ε.Π «Αττική 2021-2027», ΕΣΠΑ2021-2027

*Όλες οι δράσεις του Φεστιβάλ ΤΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ, είναι με ελεύθερη είσοδο*

***

ΜΑΡΙΑ ΤΟΠΑΛΗ/// Συνέντευξη στην Ασημίνα Ξηρογιάννη

ΑΝΑΔΗΜΟΣΊΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ www.fractalart.gr

Συνέντευξη στην Ασημίνα Ξηρογιάννη  //

H Μαρία Τοπάλη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1964. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και στη Φραγκφούρτη. Από το 1996 δημοσιεύει ποίηση, κριτική και μεταφράσεις από τα γερμανικά. Είναι μητέρα δυο κοριτσιών, ζει στην Αθήνα και εργάζεται στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών. Δημοσιεύει κριτικά και άλλα κείμενα στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο συνεργαζόμενη τακτικά με την “Ποιητική” και με την “Καθημερινή της Κυριακής”. Από τις εκδόσεις “Νεφέλη” κυκλοφορούν οι ποιητικές συλλογές της “Σερβίτσιο Τσαγιού” (1999) και “Λονδίνο και άλλα ποιήματα” (2007), από τις εκδόσεις “Πατάκη” κυκλοφορεί το βιβλίο-ποίημα “Βερμίου Κατάβαση” (2010), η μετάφρασή της των Ελεγειών του Ντουίνο του Ρ.Μ. Ρίλκε (2011), από τις εκδόσεις “Οκτώ” το θεατρικό μιούζικαλ ” Ο Χορός της Μεσαίας Τάξης” (2012) και από τις εκδόσεις “Γαβριηλίδης” το βιβλίο “Για τέσσερα χέρια” (2013) που εξέδωσε μαζί με τον Κωνσταντίνο Ματσούκα.

-Κυρία Τοπάλη, σας καλωσορίζω στο Φράκταλ και θέλω να σας γυρίσω κάποια χρόνια πίσω και πρώτα να ρωτήσω πώς ξεκίνησαν όλα με την ποίηση. Πότε και πώς έγινε η αρχή.

Σας ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση να συζητήσουμε στο Φράκταλ. Υπάρχει ίσως μια πολύ παλιά αρχή- αν υποθέσουμε ότι αρχή είναι όταν ξεκινά να γράφει κανείς συνειδητά. Νομίζω ότι θυμάμαι αρκετά καθαρά δυο «στοχευμένα» ποιήματα, ένα με ρίμα και ένα σε ελεύθερο στίχο, και θα πρέπει να ήμουν στην τετάρτη ή πέμπτη δημοτικού, δηλαδή περίπου δέκα ετών. Μια άλλη, όμως, «αρχή» που θυμάμαι είναι ο μπαμπάς μου να απαγγέλλει Βάρναλη και Παλαμά. Μια τρίτη «αρχή» είναι ο «Δωδεκάλογος του Γύφτου», υπογραμμισμένος από τη μητέρα μου. Μια τέταρτη ο παππούς μου να με παίρνει μαζί του επισκεπτόμενος τη φίλη του ποιήτρια Χρυσάνθη Ζητσαία. Μπορώ λοιπόν κάπως έγκυρα να ισχυριστώ ότι η ποίηση ήταν παρούσα στη ζωή μου και με απασχόλησε και την ίδια στα σοβαρά, ήδη πριν την εφηβεία.

-Πώς βλέπετε και βιώνετε τη σύγχρονη λογοτεχνική πραγματικότητα; Σας αρέσουν πράγματα, σας ενοχλούν κάποια άλλα;

Ευτυχώς σε αυτήν εδώ τη γωνιά του πλανήτη ζούμε σε καθεστώς ελευθερίας. Έτσι, διαβάζουμε ό,τι μας αρέσει και γράφουμε όπως μας αρέσει. Άρα, μόνον απόλαυση αποκομίζω από τη λογοτεχνία. Αν όμως πρέπει να σχολιάσω άλλες όψεις του φαινομένου, θα πω ότι με απελπίζει και με τρομοκρατεί η έλλειψη βιβλιοθηκών. Σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο υπάρχει η βιβλιοθήκη της γειτονιάς, δικτυωμένη με τη βιβλιοθήκη της πόλης, δικτυωμένη με τη βιβλιοθήκη της χώρας και πάει λέγοντας. Είμαστε απαράδεκτοι και δεν υπάρχει η παραμικρή δικαιολογία. Φυσικά υπάρχουν και πολλές άλλες ελλείψεις: δεν διαθέτουμε επαρκή και αξιόπιστα στοιχεία για το τι διαβάζουμε. Επίσης, παρά τα μνημόνια, εξακολουθούμε να ζούμε στον πλανήτη της φούσκας όσον αφορά την έκδοση αλλά και την πώληση, όλα καλυμμένα υπό τον μανδύα κάποιων ιερών σκοπών. Στην καμπούρα, βέβαια, της ποιήτριας/του ποιητή και της/του συγγραφέα και της αναγνωστικής κοινότητας γίνεται η εξυπηρέτηση των “ιερών” σκοπών. Αυτά όμως είναι ιδιομορφίες, κακοδαιμονίες και στρεβλώσεις της ελληνικής κοινωνίας, που απλώς αντανακλώνται και στον τομέα της λογοτεχνίας. Παρ’ όλα αυτά, διαβάζουμε, γράφουμε, μεταφράζουμε. Στο «μεταφράζουμε» θα βάλω έμφαση: είμαστε μικρή γλώσσα, μεταφράζουμε πολύ, και έχουμε εξαιρετικούς μεταφραστές και μεταφράστριες. Φυσικά, εξαιτίας των κακοδαιμονιών που ανέφερα πιο πάνω, οι άριστοι αδικούνται, τόσο οικονομικά όσο και από την άποψη της αναγνώρισης.

-Νιώθετε περισσότερο, ποιήτρια ή μεταφράστρια;

Καλή ερώτηση. Νομίζω πρώτα ποιήτρια, γιατί από αυτή την πλευρά του εαυτού μου ξεπηδά και η ανάγκη της μετάφρασης. Αλλά αυτό πιο σωστό είναι να το κρίνουν οι άλλοι. Μπορεί να νιώθω ό,τι θέλω, και η πραγματικότητα να μην με δικαιώνει.

-Αν σας ζητούσα τρεις μόνο συγγραφείς (πεζογράφους – ποιητές – θεατρικούς συγγραφείς) να μου αναφέρετε, που όμως με το έργο τους άλλαξαν το βλέμμα σας για τον κόσμο, ποιοι θα ήταν αυτοί;

Ο Τσίρκας στα 15. Ο Σεφέρης στα 20. Ο Ρίλκε στα 30.

-Ποιο το μέλλον της ελληνικής λογοτεχνίας εν τέλει;

Αυτήν την πρόγνωση δεν θα την διακινδύνευα.

-Παρακολουθείτε την πολιτική και …τους πολιτικούς; Πιστεύετε ότι η όποια κρίση στην πολιτική έχει όντως αντίκτυπο στην λογοτεχνία;

Η λογοτεχνία είναι ταυτόχρονα παιδί του Άχρονου και παιδί της Ιστορίας. Ας πούμε ότι το Άχρονο, η παιδική ηλικία, το ασυνείδητο καθορίζουν το βαθύ περιεχόμενο, ενώ η Ιστορία καθορίζει το πλαίσιο και τη φόρμα- όλα αυτά κάπως σχετικά. Στην Ιστορία λοιπόν περιλαμβάνεται και η πολιτική. Υπάρχει ασφαλώς και η λογοτεχνία-ειδησεογραφικό/πολιτικό σχόλιο, αλλά αυτή συνήθως διαρκεί όσο και η είδηση την οποία σχολιάζει. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, πχ τον Μπρεχτ.

-Τι θα λέγατε σε έναν νέο λογοτέχνη που κάνει τώρα τα πρώτα του βήματα;

1. Να διαβάσει τα «Γράμματα σε ένα νέο ποιητή».

2. Να μην βιάζεται καθόλου να βγάλει βιβλίο: πρώτα να δημοσιεύει σε ένα περιοδικό, να παίρνει απόσταση, να ζητά και να ακούει κριτικές.

3. Να διορθώνει.

4. Να επιλέγει την/τον κριτικό της/του, στο πρόσωπο ανθρώπων που εκτιμά, όχι στη βάση άλλων υπολογισμών.

5. Να διαβάζει και να γνωρίζει καλά, σε βάθος, το έργο ενός/μιας τουλάχιστον ελληνόφωνης/ου και ενός/μιας τουλάχιστον ξένης/ου μεγάλης/μεγάλου ποιητή: να αντιλαμβάνεται τα οργανωμένα σύμπαντα και τις σταθερές επιδιώξεις, κι ας τα υπερβεί κατόπιν.

6. Να μαθαίνει ποιήματα απέξω.

Αυτά για αρχή, και βλέπουμε.

-Κριτική και κριτικοί. Διαβάζω τα κείμενά σας. Θα ήθελα μια τοποθέτηση πάνω στο θέμα.

Η κριτική, αν θέλει να είναι χρήσιμη, πρέπει να είναι τολμηρή. Κι ας αστοχήσει. Η αστοχία είναι αποδεκτή απώλεια για να επιτελεστεί το κριτικό έργο. Άμα είναι όλα στρογγυλεμένα και βαδίζουμε και με βάση την επετηρίδα, έχει πεθάνει πριν αρχίσει η κριτική. Και πρέπει να κοιτά μπροστά η κριτική, να παρακινεί στο προχώρημα, στην καινοτομία. Να μην επιβραβεύει κάποιον επειδή θυμίζει κάποιον άλλον, που η κριτική τον/την γνωρίζει καλά. Γιατί τότε έχει πεθάνει και η λογοτεχνία.

-Λογοτεχνία και Διαδίκτυο.

Το διαδίκτυο είναι ένα χρήσιμο μέσον. Φυσικά υπάρχουν καλές και κακές χρήσεις του διαδικτύου, όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και στη λογοτεχνία. Αλλά όποια/ος έχει γερές βάσεις και σταθερές αρχές δεν κινδυνεύει. Όποια/ος δεν έχει, δεν της/του φταίει το διαδίκτυο, έτσι κι αλλιώς.

-Έχετε καλλιτεχνικές εμμονές;

Μόνο με τα γλυκά έχω εμμονές. Α, και με τη ζωγραφική. Όχι με όλες τις εικαστικές τέχνες, αλλά ειδικά με τη ζωγραφική. Την αγαπώ και την χαίρομαι με τις αισθήσεις, πριν προλάβω να σκεφτώ. Και όταν, κατόπιν, σκεφτώ, η αισθητική απόλαυση μεγαλώνει κι άλλο! Είναι ένας κόσμος του θαυμαστού.

-Σημερινοί έφηβοι και λογοτεχνία. Πιστεύετε ότι υπάρχει σύνδεση;

Δεν ανησυχώ καθόλου. Οι έφηβοι, κορίτσια, αγόρια, διαβάζουν, και διαβάζουν εξαιρετικούς καινούριους συγγραφείς. Μην ξεχνάτε ότι στις μέρες μας ζήσαμε την πανδαισία του Χάρυ Πότερ. Αυτό κι αν ήταν ανάκαμψη! Πληροφορούμαστε τελευταία ότι στην Μεγάλη Βρετανία και στη Γερμανία κερδίζει έδαφος η φιλαναγνωσία στους εφήβους. Για την Ελλάδα δεν ξέρουμε γιατί, όπως είπαμε, κάποιοι δεν κάνουν homework και έτσι δεν έχουμε στοιχεία. Αλλά έχουμε σίγουρα κάποιες/ους φανταστικούς συγγραφείς και μερικές παθιασμένες εκδότριες. Σκεφθείτε τώρα να έκανε και το κράτος τη δουλειά του!

-Λογοτεχνικά περιοδικά. Κάποια κλείνουν, ανοίγουν όμως καινούργια. Υπάρχουν και διαδικτυακά. Είναι κάποιο που παρακολουθείτε ιδιαίτερα; Θα ήθελα να σχολιάσετε την ύπαρξη λογοτεχνικών περιοδικών στον τόπο μας.

Δεν ξέρω για την πεζογραφία, αλλά ποίηση χωρίς περιοδικά δε νοείται. Το είπα και πιο πάνω: είναι ο φυσικός χώρος των πρώτων δημοσιεύσεων, της συζήτησης, της ανταλλαγής πυρών, των μεταφραστικών δοκιμών. Όλη μου η ζωή καθορίστηκε από το περιοδικό «Ποίηση» και, στη συνέχεια, το διάδοχή του, την «Ποιητική». Για μένα ήταν και είναι δύσκολη η αποχώρηση αυτού του εντύπου από το προσκήνιο.

-Θα σας δίνω λέξεις και θα μου δίνετε σκέψεις.

Θεός: Το τρομακτικό βάθος μέσα στα μάτια του μωρού.

Θάλασσα: Ας την εξαντλήσει, επιτέλους, κάποιος.

K.Π. Καβάφης: Ο μόνος ελληνόφωνος κλασικός που έγινε pop σε διεθνές επίπεδο.

Mετανάστες: Όλοι εμείς.

Έρωτας: Είναι παντού. Ας μην μιλάμε γι’ αυτόν.

Λογοτεχνικά Βραβεία: Επί δεκαετίες δεν είχα ιδέα για το ζήτημα αυτό. Μετά, διετέλεσα μέλος κριτικής επιτροπής: διδακτική αλλά χρονοβόρα εμπειρία. Τώρα τα φέρνει μπροστά μου το διαδίκτυο, που λέγαμε πριν. Θέλοντας και μη. Είναι μια μορφή επικαιρότητας.

Διακειμενικότητα: Η φύση των πραγμάτων.

Tαξίδι: Ελευθερία.

-Γράφετε κάτι τώρα;

Προσπαθώ να ξεφορτωθώ μια συλλογή ποιημάτων που έχει από καιρό ολοκληρωθεί. Έχω μια πολύ συγκεκριμένη ιδέα για τη συνέχεια αλλά με μπλοκάρει η εκκρεμότητα. Χρειάζομαι καθαρό τραπέζι.

-Tι θα θέλατε να μεταφράσετε που δεν το κάνατε μέχρι τώρα, αλλά θα θέλατε να το κάνετε στο μέλλον.

Χαίλντερλιν. Γιόνζον.

-Τι ελπίζετε; Τι ονειρεύεστε; Τι εύχεστε;

Να έχω λίγο περισσότερο χρόνο, και ένα μικρό δικό μου δωμάτιο.

-Σας παρακαλώ να μου διατυπώσετε μια ερώτηση που θα θέλατε να σας κάνω και δεν σας την έκανα. Έπειτα να δώσετε την απάντηση για τους αναγνώστες μας.

· Γιατί διαβάζουμε; Γιατί γράφουμε;

Διαβάζουμε για την απόλαυση. Γράφουμε για να επικοινωνήσουμε και να γοητεύσουμε.

-Σας ευχαριστώ πολύ!

«Ναύπακτος επί τρία» – Ποιητική συλλογή του Μιχάλη Κατσιγιάννη

 

Τίτλος: «Ναύπακτος επί τρία»

Συγγραφέας: Μιχάλης Κατσιγιάννης

Είδος: Ποίηση

Εκδόσεις Εξιτήριον

Άδεια διανομής: Creative Commons BY-NC-ND  (Αναφορά δημιουργού – Μη εμπορική χρήση – Όχι παράγωγα έργα)

Σελίδες: 68

Έτος έκδοσης: 2025

***

Η ποιητική συλλογή του Μιχάλη Κατσιγιάννη διατίθεται ελέυθερα στην κάτωθι διεύθυνση:

https://www.openbook.gr/naypaktos-epi-tria/

Ο Μιχάλης Κατσιγιάννης γεννήθηκε το 1997 στην Πάτρα όπου και ζει. Κείμενά του για τη λογοτεχνία (θεωρία και κριτική) και την εκπαίδευση κυκλοφορούν σε διάφορα περιοδικά. Έχει εκδώσει (ως ψηφιακά βιβλία) μία μελέτη και τέσσερις ποιητικές συλλογές με πιο πρόσφατη την ποιητική συλλογή «Ναύπακτος  επί τρία» (Εξιτήριον, 2025). Όλα τα βιβλία του κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο.