Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //
Tα τελευταία χρόνια έχω την ευκαιρία να επισκέπτομαι σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για να μιλήσω για την ποίηση. Πηγαίνω όπου με καλούν. Το θεωρώ πάντα μια συναρπαστική εμπειρία, και, γενικά, έχω πολλές ιστορίες να αφηγηθώ!
Στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση προσεγγίζω το θέμα με έναν τρόπο παιγνιώδη, όπως άλλωστε αρέσει και στα παιδιά. Βάζω σωματικότητα σε αυτά που θέλω να τους πω. Σκαρφίζομαι διάφορα δρώμενα ή διάφορες διαδραστικές ασκήσεις προκειμένου να επικοινωνήσω το θέμα μου ή έστω να δώσω στους μαθητές μια γεύση από το μέγα μυστήριο που ονομάζεται «ποίηση». Στην Δευτεροβάθμια συχνά διδάσκω ένα ποίημα χρησιμοποιώντας και άλλα μέσα και εργαλεία, όπως αυτά που η τέχνη του θεάτρου μας δίνει. Ή συνηθίζω να τους αφηγούμαι τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από τα ποιήματα, φέρνοντας πολλά προσωπικά μου παραδείγματα, δηλαδή για το πώς έγραψα το ένα ποίημα ή το άλλο, με ποια αφορμή ή αιτία. Συνήθως κλείνω τις συναντήσεις με ένα σύντομο εργαστήρι γραφής, το οποίο είναι κάθε φορά ιδιαίτερα αποκαλυπτικό αναφορικά με τη δυναμική που υπάρχουν και τις ιδιαίτερες κλίσεις που παρουσιάζουν τα παιδιά.
Δεν θα παραλείπω ποτέ να τονίζω πως πρέπει να διαφοροποιηθεί κι άλλο ο τρόπος που η ποίηση διδάσκεται στο σχολείο. Έχουν γίνει κάποια βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά όχι ότι αυτό είναι αρκετό. Γιατί είναι ένας ολόκληρος τρόπος σκέψης που πρέπει να αλλάξει, είναι η οπτική που πρέπει να γίνει διαφορετική. Οι επιταγές της εποχής είναι έντονες. Επισκεπτόμενη Γυμνάσια και Λύκεια και μιλώντας με παιδιά και καθηγητές βγάζω κάποια συμπεράσματα που καθόλου δεν με ευχαριστούν και που με προβληματίζουν.
Πρώτα πρώτα οι μαθητές γνωρίζουν κάποια κλασικά ονόματα ποιητών κι μέχρι εκεί. Το ίδιο και οι καθηγητές. Αν τους ρωτήσεις να σου πουν ποιητές του σήμερα που γνωρίζουν, θα εκπλαγείς, ακριβώς επειδή δεν ξέρουν ποιητές που ζουν και δημιουργούν σήμερα, ίσως εκτός από τον ιδιαίτερα δημοφιλή Τίτο Πατρίκιο. Από τη δική μου γενιά ίσως-με επιφύλαξη το λέω- δεν γνωρίζουν ονόματα δημιουργών. Στην ουσία πολύ λίγα είναι τα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με τη γραφή από κάθε τμήμα. Έστω και γι’ αυτά μόνο αξίζουν οι επισκέψεις στα σχολεία.
Είναι κρίμα να υπάρχει τόσο πλούσια ποιητική παραγωγή, τόσοι ποιητές, τόσοι πεζογράφοι, που ζουν και δημιουργούν στην εποχή που διάγουμε και δεν τους ξέρει κανείς. Υπάρχει ένας αθέατος ποιητικός κόσμος που θα πρέπει να γίνεται γνωστός. Ωραίος ο Παλαμάς, αξία αδιαμφισβήτητη! Αλλά δεν ξεκινάμε με αυτόν να διδάσκουμε ποίηση σε ορμητικούς, υπερβολικούς, εκρηκτικούς, αλλά, κυρίως, αδαείς εφήβους.
Αναζητούμε κάτι πιο κοντά σε αυτούς, σε μια γλώσσα που να την κατανοούν και να μπορούν να την χρησιμοποιήσουν και αλλού. Αναζητούμε ποιήματα σύγχρονων ελλήνων και ξένων ποιητών που μπορούν να κερδίσουν το ενδιαφέρον τους και να τους ενεργοποιήσουν. Ποιητές που μπορεί εύκολα να τους γνωρίσει κανείς, ή να τους κάνει φίλους ακόμα και στα κοινωνικά δίκτυα. Διότι συμβαίνει και αυτό. Να έχουνε ενεργό ρόλο οι ποιητές στα κοινωνικά δίκτυα, να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και με τους αναγνώστες. Το προφίλ τους είναι τελείως διαφορετικό από αυτό των παλαιότερων ποιητών.
Όσο για τον Παλαμά, φυσικά και τον διδάσκονται, όπως και τον Σολωμό, τον Κάλβο και τον Σεφέρη. Καλύτερα είναι όμως οι πρώτες προσεγγίσεις να γίνουν με σύγχρονα δημιουργήματα που ίσως αντανακλούν και τις αντιλήψεις της εποχής μέσα στην οποία ζουν.
Είναι γεγονός πως εκείνο που υπογραμμίζω κάθε φορά είναι πως η ποίηση δεν είναι κάτι απόμακρο και μακρινό. Είναι κάτι που είναι μέσα στη ζωή και εμπνέεται από αυτήν. Διότι έπειτα από συζητήσεις που κάνω με τα παιδιά καταλαβαίνω πως τους ποιητές τους θεωρούν περίεργα όντα από αλλού φερμένα και τα ποιήματά τους διστάζουν να τα διαβάσουν -πόσο μάλλον να τα προσεγγίσουν-επειδή κάνουν την στερεοτυπική διαπίστωση πως είναι δύσκολα και δυσνόητα.
Τελειώνοντας, προτείνω το εξής: τα σχολεία να ανοίγουν τις πόρτες τους στους σύγχρονες ποιητές, να προάγουν την αγάπη για την ποίηση, να ενθαρρύνουν ποιητικά δρώμενα και σχετικά προγράμματα και ομίλους. Η ποίηση είναι φάρος. Μέσω αυτής μπορούν οι έφηβοι να κατανοήσουν όχι μόνο τον κόσμο γύρω τους, αλλά και τη θέση τους μέσα σε αυτόν.
* Η φωτογραφία είναι παρμένη από το pixabay.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου