ΑRTMANIAC4-MAΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ-ΘΕΑΤΡΟ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ

VARELAKI: Πώς ξεκίνησε όλη αυτή η ιστορία με το Θέατρο;

ΜΑΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ: Όπως ξεκινάνε όλες οι ιστορίες: «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν…».
Στην δική μου ιστορία η φράση συνεχίζεται κάπως έτσι: «… ένα κοριτσάκι που το όνειρό του ήταν να παίΖει σε μια σκηνή...». Προσοχή: Όχι μόνο να παίζει σε μια σκηνή αλλά και να ζει σε μια σκηνή. Και πάλι προσοχή: Όχι μόνο να ζει σε μια σκηνή αλλά και να παίζει σε μια σκηνή. Το κοριτσάκι ήθελε να παίΖει σε μια σκηνή.

VARELAKI: Τι σημαίνει Θέατρο για εσένα;

ΜΑΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ:Και συνεχίζω την ιστορία μου...

Για το κοριτσάκι, Θέατρο σήμαινε τρόπος έκφρασης. Ήθελε να χορεύει, να τραγουδάει, να παίζει, να μπορεί να εκφραστεί με ό,τι μέσο διαθέτει. Μεγαλώνοντας, γνωρίζοντας το Θέατρο, πέρα από τρόπος έκφρασης, έγινε και τρόπος σκέψης. Στην συνέχεια, πέρα από τρόπος έκφρασης και τρόπος σκέψης, έγινε και τρόπος ζωής. Θα συμφωνήσω, λοιπόν, με το μικρό κοριτσάκι της ιστορία μας που τώρα πια έχει γίνει γυναίκα: Tο Θέατρο είναι τρόπος έκφρασης, τρόπος σκέψης και τρόπος ζωής. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν μιλάω για το θέατρο που κυκλοφορεί εκεί έξω. Μιλάω για το Θέατρο που θα ήθελα να κάνω, που έχω στο μυαλό μου μια ολόκληρη ζωή, που έχει μέγεθος, που δεν υποτιμάει κανέναν, που έχει ένα μεγαλείο στο οποίο όλοι υποκλινόμαστε. Καλλιτέχνες και θεατές. Αυτό το Θέατρο με αφορά και να το βλέπω και να το κάνω. Μόνο αυτό το Θέατρο. Και για να ξεκαθαρίσω αυτό το Θέατρο δεν είναι μόνο για τους λίγους. Αυτός είναι ένας μύθος που δημιουργούν οι άλλοι για να νιώθουν καλά που δεν κάνουν την δουλειά τους όπως θα έπρεπε ή όπως θα ήθελαν. Αυτό το Θέατρο είναι προσιτό και κατανοητό σε όλους και το κυριότερο... όλοι το αγαπάνε.

VARELAKI: Είναι το πιο αγαπημένο σου «παιδί» το «Μπαρ των Ευχών»;

ΜΑΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ:Όχι. Δεν είναι. Δεν θα μπορούσε να είναι. Ένας γονιός αγαπάει όλα του τα παιδιά το ίδιο, δεν έχει αγαπημένο και μη αγαπημένο. Τα φροντίζει, τα μεγαλώνει, τα αγαπάει όλα για αυτό που είναι. Εγώ, λοιπόν, έχω αγαπήσει όλες μου τις παραστάσεις εξίσσου. Δεν θα μπορούσα να διαλέξω μία και να την τοποθετήσω σε υψηλότερη θέση από τις υπόλοιπες. Για να διαλέξω θα έπρεπε να μπω σε μια διαδικασία σύγκρισης και θα έπρεπε να συγκρίνω τα ανόμοια σαν όμοια. Αυτό θα ήταν αδικία για όλους και όλα. Πώς θα μπορούσα να συγκρίνω το «Μην πυροβολείτε την τέχνη» με το «Άνθρωποι και Θεοί»; Ή το «Άν...Να», που ήταν η πρώτη μου παράσταση, με το «Το Μπαρ των Ευχών», που ήταν η τελευταία; Ήταν όλες τόσο δυναμικές παραστάσεις! Φτιάχτηκαν με τα ίδια υλικά, (πολύ αγάπη, πολύ ταλέντο, πολύ δουλειά, πολύ κόπο, πολύ πόνο) αλλά το αποτέλεσμα ήταν τόσο διαφορετικό! Το να διαλέξω μία παράστασή μου θα ήταν σαν να έπρεπε να επιλέξω ένα είδος Θεάτρου. Κλασικό Θέατρο ή Θέατρο της επινόησης; Μιούζικαλ ή Χοροθέατρο; Θέατρο του Παραλόγου ή Θέατρο του Δρόμου; Αγαπάω το Θέατρο σε όλες τους τις μορφές και – δυστυχώς ή ευτυχώς – δεν μπορώ να ξεχωρίσω μία του μορφή ως αγαπημένη μου. Με αφορούν όλα τα κλαδιά και τα παρακλάδια του και για αυτό και οι παραστάσεις που έχω κάνει μέχρι σήμερα ήταν τόσο διαφορετικές μεταξύ τους. Και έτσι ελπίζω και εύχομαι να συνεχίσω.

VARELAKI: Πώς βλέπεις τα θεατρικά πράγματα στην Ελλάδα;

ΜΑΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ:Τα βλέπω θολά. Πολύ θολά. Όσο και να προσπαθώ, όσο και να θέλω, να τα δω πιο καθαρά, δηλαδή από άλλη διαφορετική γωνία ή με διαφορετική ματιά, αυτά παραμένουν θολά. O μόνος τρόπος για να τα δω πιο καθαρά, για να τα δω κάπως καλύτερα, θα ήταν να βάλω γυαλιά. Και δυστυχώς κανείς δεν με βοηθάει να βρω τα γυαλιά μου με αποτέλεσμα να συνεχίζω να τα βλέπω όλα θολά! Εγώ συνεχίζω να ψάχνω τα γυαλιά μου, οι άλλοι συνεχίζουν να μην με βοηθάνε να τα βρω και τα γυαλιά συνεχίζουν να μην βρίσκονται... Φαντάζομαι, αυτό θα συνεχίσει μέχρι να φτάσω να μην βλέπω καθόλου και τίποτα και απλά να τα παρατήσω! Βέβαια, το χειρότερο είναι ότι μπορεί κάποια στιγμή να βρεις χαρούμενος τα γυαλιά σου και να αντιληφθείς ότι δεν φταίνε τα δικά σου μάτια αλλά ο κόσμος γύρω σου, οι άλλοι που είναι θολοί και ανακυκλώνουν, συνειδητά, επίτηδες, τη θολούρα για να σε στραβώνουν! Σε αυτήν την περίπτωση, όταν δεις όλη αυτή την ομίχλη ακόμα και φορώντας τα γυαλιά σου απλά θα πειστείς πως δεν υπήρχε τίποτα καλύτερο να δεις. Αυτό που έβλεπες, αυτό ήταν. Δεν υπήρχε τίποτα παραπάνω, τίποτα περισσότερο. Δυστυχώς. Για την ώρα, όμως, όσο απογοητευμένη κι αν ακούγομαι, όσο γκρεμισμένα κι αν είναι τα όνειρά μου, διατηρώ ακόμα κάποιες ελπίδες στο βάθος του μυαλού και της καρδιάς μου. Για αυτό και συνεχίζω να αγωνίζομαι και να ψάχνω απεγνωσμένα κάποιον τρόπο για να δημιουργήσω λίγη καθαρότητα μέσα σε όλο αυτό το θολό χάος.

VARELAKI: Κάποιες ιδιαίτερες δουλειές που ξεχώρισες τα τελευταία χρόνια;

ΜΑΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ:Φοβάμαι πως θα σε απογοητεύσω. Δεν βλέπω Θέατρο. Δεν κάνει καλό στην υγεία μου! Μιλάω πολύ σοβαρά! Το μόνο που καταφέρνω όταν βλέπω παραστάσεις είναι να ψυχοπλακώνομαι, να απογοητεύομαι και να ξεχνάω ποια είμαι. Από τις δέκα παραστάσεις οι εννιά δεν με αφήνουν απλά αδιάφορη αλλά μου δημιουργούν και αποστροφή... Με κάνουν να ξεχνάω γιατί κάνω θέατρο! Με κάνουν να αναρωτιέμαι για την αξία του θεάτρου! Και η αξία του θεάτρου δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Θυμώνω λοιπόν με τον εαυτό μου και προσπαθώ να του υπενθυμίσω ότι αυτό που είδε δεν έχει καμία σχέση με το Θέατρο. Μπορεί να είναι κάτι άλλο ,δυστυχώς δεν έχει βρεθεί κατάλληλη ονομασία για αυτό, αλλά δεν είναι Θέατρο! Τώρα το γιατί προωθούνται τέτοιες παραστάσεις είναι μια άλλη ιστορία. Είναι τόσο κρίμα! Είναι τόσο άδικο! Οι άνθρωποι βλέπουν μόνο τέτοιες παραστάσεις και έχουν βγάλει λάθος συμπεράσματα, π.χ. αυτοί που βλέπουν κλασικό θέατρο θεωρούν αυτονόητο πως το θέατρο είναι βαρετό ή αυτοί που βλέπουν πειραματικές παραστάσεις θεωρούν αυτονόητο πως το θέατρο είναι χυδαίο. Όμως, κλασικό δεν σημαίνει ψευτοκουλτουριάρικο και πειραματικό δεν σημαίνει προσβλητικό. Όσοι χρησιμοποιούν έτσι το θέατρο, ταλαιπωρώντας το, θα έπρεπε να ντρέπονται. Η μαγεία του θεάτρου δημιουργείται όταν το υπηρετεί κάποιος όχι όταν το χρησιμοποιεί. Και υπάρχει τρόπος να πάρει το Θέατρο την πραγματική του μορφή, αυτή που του αξίζει, να γίνει ανθρώπινο και αληθινό. Αλλά για κάποιους περίεργους λόγους κανείς δεν τολμάει να κάνει έτσι Θέατρο. Και δεν θέλω να είμαι άδικη. Έχω δει μερικές αριστουργηματικές παραστάσεις. Αλλά αυτό ήταν πριν πολλά πολλά χρόνια... πριν έρθει η απομυθοποίηση των πάντων. Ίσως και τώρα να γίνονται κάποιες αριστουργηματικές παραστάσεις αλλά εγώ δυσκολεύομαι να τις ανακαλύψω.

VARELAKI:Eπειτα από πολλά χρόνια ενασχόλησης με το Θέατρο στην Εκπαίδευση και το Θεατρικό Παιχνίδι...θεωρώ ότι το θέατρο δεν έχει λάβει τη θέση που του αρμόζει μέσα στην εκπαιδευτική διαδικασία.Θέλω κάποια δικά σου σχόλια σχετικά με την θεατρική παιδεία στην Ελλάδα[σχολείο,δραματικές σχολές,εργαστήρια,studios κ.α];

ΜΑΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ:Δεν υπάρχει εκπαίδευση. Δεν υπάρχει παιδεία. Δεν υπάρχει εκπαιδευτική διαδικασία. Ούτε στα Σχολεία, ούτε στα Πανεπιστήμια, ούτε στα ΙΕΚ, ούτε στις Σχολές Χορού, ούτε στα Ωδεία και, φυσικά, ούτε στις Δραματικές Σχολές... Δεν υπάρχει πουθενά, τίποτα. Αν είσαι τυχερός μπορεί να συναντήσεις κάποιους καλούς δασκάλους από εδώ και από εκεί. Αν είσαι τυχερός. Αν δεν είσαι, παλλεύεις μόνος σου να μάθεις ό,τι μπορείς από όπου μπορείς. Η απάντησή μου είναι: Δεν υπάρχει εκπαιδευτική διαδικασία για να λάβει θέση το θέατρο μέσα σε αυτήν. Απλά προσπαθεί και το Θέατρο να επιβιώσει, όπως μπορεί, μέσα από κάποιους ελάχιστους σπάνιους ανθρώπους που έχουν αγάπη, γνώση, και όρεξη για μετάδοση αυτής της γνώσης. Μέσα σε όλο αυτό το εκπαιδευτικό χάος σέρνεται και όλος ο τομέας της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Είναι λογικό. Και αν δεν γίνει κάτι πιο συνολικό και οργανωμένο δεν νομίζω να μπορεί να λυθεί ουσιαστικά το πρόβλημα.

VARELAKI: Τι σχεδιάζεις από εδώ και πέρα;

ΜΑΡΙΛΟΥ ΒΑΛΕΟΝΤΗ:Αυτή είναι η πιο δύσκολη ερώτηση! Δεν έχω ιδέα τι ετοιμάζω! Σκέφτομαι, σκέφτομαι, σκέφτομαι και γράφω, γράφω, γράφω… Σκέφτομαι και γράφω, δηλαδή! Έχω τρεις – τέσσερις δυνατές ιδέες τις οποίες προετοιμάζω αλλά δεν έχω ιδέα αν θα τα καταφέρω να περάσω από την θεωρία στην πράξη. Το όραμά μου με έχει ξεπεράσει. Είναι τόσο μεγάλο που δεν έχω ιδέα αν θα σταθώ ικανή να το υπηρετήσω. Για να τα καταφέρω θα έπρεπε να βρω μερικούς πολύ καλούς συνεργάτες. Αν τους βρω θα συνεχίσω, αν δεν τους βρω θα σταματήσω και θα κάνω μια μεγάλη παύση. Και δεν έχω ιδέα τι θα ακολουθήσει μετά από την παύση μου. Βέβαια, το αν θα περάσω από την θεωρία στην πράξη εξαρτάται και από μερικούς άλλους παράγοντες. Όπως π.χ από τα τρία Χ: Χώρος, Χρόνος, Χρήμα και από το αν θα είμαι στην Ελλάδα ή όχι. Θέλω να φύγω στο εξωτερικό. Του χρόνου ή του πάρα χρόνου. Δεν ξέρω πού, δεν ξέρω πότε, δεν ξέρω για πόσο. Αρκεί να φύγω για λίγο τουλάχιστον από την παράνοια του εδώ. Και για να ξεκαθαρίσω, ξέρω πως ούτε εκεί είναι ιδανικά τα πράγματα. Αλλά για κάποιο λόγο νιώθω πως επιβάλλεται να φύγω από τον μικρόκοσμο του εδώ...