ΛΕΣΧΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

photo © Στράτος Προύσαλης

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη (Αναδημοσίευση από το vakxikon.gr)

Δεν είναι κάτι που συναντάμε μόνο στην Ελλάδα. Αντίθετα έχει τεράστια διάδοση σε όλη την Ευρώπη (κυρίως στη Δυτική), αλλά και την Αμερική. Και στη χώρα μας τα πράγματα είναι σε καλό δρόμο, αφού υπάρχει και εδώ ενδιαφέρον.Θέμα πάντα τα βιβλία και απαραίτητη προυπόθεση για μια καλή λειτουργία είναι να υπάρχουν κανόνες που θα έχουν τεθεί από τον συντονιστή, αλλά θα αποδέχονται και τα μέλη. Ο σεβασμός των κανόνων πρέπει να είναι δεδομένος, διότι αυτός θα εξασφαλίσει όλα τα κέρδη και τα οφέλη που θα προέλθουν από αυτήν τη δημιουργική διαδικασία. Γιατί είναι δημιουργικό να συζητάς για βιβλία και να κάνεις παράλληλες δράσεις με αφορμή αυτά. Π.χ. αν διαβάζεις ένα θεατρικό βιβλίο, ίσως δεις και την παράσταση που το αφορά. 'Η αν διαβάζεις ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, ίσως θα πρέπει να δεις και την ενδεχόμενη κινηματογραφική του μεταφορά και να τα συγκρίνεις. Η κουβέντα για βιβλία φέρνει κοντά τους ανθρώπους. Αυτήν την ώρα που διαρκεί η λέσχη παραμερίζεις τα προσωπικά σου και στέκεσαι μόνο στα περιεχόμενα των βιβλίων, βυθίζεσαι, συμφωνείς, νιώθεις, αντιλέγεις, ταξιδεύεις, εμπνέεσαι, σκέφτεσαι. Και όλο αυτό γίνεται όχι επιπόλαια, αλλά μαζί με τους συνοδοιπόρους σου, μπαίνεις στη διαδικασία να το απολαύσεις και να οδηγηθείς σε νέα μονοπάτια.Δεν πρόκειται απλά για μια παρέα που βγαίνει βόλτα και συζητά για βιβλία. Πρόκειται για ανθρώπους που συναντιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα για έναν συγκεκριμένο σκοπό και πολλάκις σε συγκεκριμένο μέρος και σε συγκεκριμένη ώρα. Συνήθως 10 με 15 μέλη είναι ο ιδανικός αριθμός για μια τέτοια λέσχη, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα για συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων.Μπορεί η λέσχη να καταπιάνεται με ένα συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος. Π.χ Λέσχη Ποίησης, Λέσχη Πεζογραφίας, Λέσχη Ανάγνωσης Θεατρικών έργων κ.α. Μπορεί όμως να ονομάζεται Λέσχη Ανάγνωσης Λογοτεχνίας γενικά και κάθε φορά να εναλλάσσονται τα είδη των βιβλίων που θα διαβάζονται ώστε να υπάρχει ποικιλία και να εναλλαγή ενδιαφέροντος.Μπορούν να προκύψουν πολύ όμορφα πράγματα από μία λέσχη, να γίνουν και επιπλέον δράσεις και δραστηριότητες ή projects (εκθέσεις, εκδρομές, εξορμήσεις, συναντήσεις με συγγραφείς) με αφορμή αυτές τις συναντήσεις στις οποίες πρόσωπο-κλειδί είναι ο λεγόμενος συντονιστής που συνήθως είναι και ο ιδρυτής της λέσχης.Ο συντονιστής έχει πολύ σημαντικό και ουσιαστικό ρόλο είναι η αλήθεια. Δεν ενεργεί αυταρχικά, αλλά είναι απαραίτητος για να ενορχηστρώνει την κατάσταση, να βάζει όρια, να προτείνει, να εποπτεύει, να διασφαλίζει την τήρηση των κανόνων της λέσχης σε συνεργασία πάντα με τα μέλη με τα οποία οφείλει πάντα να συνδιαλέγεται και να συνομιλεί. Μπορεί να φτιάχνει λίστες με βιβλία και να τα προτείνει προς συζήτηση. Μπορεί να προτείνει δράσεις ή συνεργασίες με Βιβλιοθήκες και Φορείς.Το θετικό της ιστορίας είναι ότι προάγεται η φιλαναγνωσία, πριμοδοτείται η αγάπη για το βιβλίο, έρχονται κοντά άνθρωποι με παρόμοια ενδιαφέροντα. Kαι αντίστροφα, η αγάπη για το βιβλίο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία φιλικών προς αυτό περιβαλλόντων .Όλα αυτά είναι σπουδαία αν αναλογιστεί κανείς και τις λέσχες τις παιδικές. Ανοίγουν δρόμους και μπορούν να ξεκινούν από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού ακόμα. Μπορούν και να συνδυάζονται και με εικαστική παρέμβαση ή θεατρική εμψύχωση για να είναι πιο διασκεδαστικές. Nα δοθεί ένα όνομα στη Λέσχη είναι απαραίτητο, να έχουν τα παιδιά σημείο αναφοράς, είναι μέρος του γενικότερου «παιχνιδιού»Και οι έφηβοι χρειάζεται όμως να καταπιστούν με κάτι τέτοιο για άλλους λόγους. Εδώ μπορεί να γίνει χρήση του διαδικτύου, καθώς και του τύπου και του ραδιοφώνου. Ο έφηβοι χρειάζονται δρόμους, ερεθίσματα, πρότυπα για να προσανατολιστούν, να προχωρήσουν. Μια λέσχη καλοσχεδιασμένη και ενθαρρυντική μπορεί να τους βοηθήσει να θέσουν ερωτήματα, να απαντήσουν σε ήδη υπάρχοντα, να πάρουν ενδεχομένως το δρόμο της αυτογνωσίας, ή εν πάσει περιπτώσει να δουν μέσα τους, να μάθουν να σκέφτονται και να κάνουν κινήσεις εποικοδομητικές για το δικό τους αύριο.Το σχολείο, το Εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να τα στηρίζει όλα αυτά. Ωστε να μην είναι η μάθηση στείρα και στεγνή. Ούτε η διαδικασία επίπονη και αποκρουστική. Θα μπορούσαν οι λέσχες να γίνουν θεσμός και στη χώρα μας χωρίς να έχουν κάτι το υποχρεωτικό ή πιεστικό. Αλλά να είναι δομημένες με τέτοιο έξυπνο τρόπο ώστε να προάγουν τις γνώσεις και τα ενδιαφέροντα, τη φαντασία, την πνευματικότητα και την ευρηματικότητα των μαθητών.