notationes XEIMΩΝΑΣ 2015-2016/// KΩΣΤΑΣ ΤΣΙΑΧΡΗΣ /// Ασημίνα Ξηρογιάννη "Λίγο ακόμα..."

 

Πρώτη δημοσίευση στις ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΑΤΙΕΣ

Γράφει ο Κώστας Τσιαχρής,Φιλόλογος,Κριτικός

Είναι  αληθινά  θλιβερό    να   καταντά   η    ποίηση ένα  ταριχευμένο  πτώμα  που  φυλακίζεται  σε  σκοτεινά  μουσεία  λόγου   ή  να επιδεικνύεται  θριαμβευτικά  ως  τρόπαιο  σε     φιλολογικές  βραδιές  για  τους  εκλεκτούς  του  πνεύματος. Και   η   αμεσότητα  ;  Το  ρίγος   ;  Η  ικανότητά  της  να   μένει  στο   στόμα   και  στις  αισθήσεις ;  Το  ζητούμενο    είναι  να  συνυπάρχουν   στον ποιητικό  λόγο  το  απλό   και  το  κορυφαίο . Και  ο  εσωτερικός  πλούτος  φυσικά  . Ποίηση  χωρίς  συναισθηματικά  αποθέματα  είναι  στην  πραγματικότητα  σκιά  ποίησης .   Όσοι  καλλιεργούν  με  αγάπη    τον ποιητικό  λόγο   το  γνωρίζουν καλά   και  γι’ αυτό αγωνιούν . Και φυσικά  η  αγωνία   αυτή  είναι  τόσο   πανάρχαια  όσο  και  σύγχρονη . Έτσι , μέσα  στο συρφετό  των  επίδοξων  ποιητών –μαζί  σ’ αυτούς  και ο  γράφων -  συναντά  κανείς  μερικούς  αυθεντικούς  υπηρέτες  του   λόγου ,  οι  οποίοι   εγκαταλείπουν   την  αποστεωμένη  έκφραση  και  αφήνουν  την ποίηση  να  φανερώσει  την  συν-κινητική  της  δύναμη ,  αυτή  που  ενεργοποιεί   ταυτόχρονα  , κατά  το  σολωμικό   αισθητικό  ιδεώδες , την  καρδιά  και το  νου  .  Ένα  τέτοιο παράδειγμα  σύγχρονης   ποιήτριας  είναι   η  Ασημίνα   Ξηρογιάννη   , για  την  οποία  έχω  μιλήσει  και  θα  μιλήσω  ξανά  στο μέλλον , γιατί   ανήκει   σε εκείνες   τις  περιπτώσεις   δημιουργών  που  εξελίσσονται   και  δεν επαναπαύονται   στις  κατακτήσεις  τους  . Διαβάζοντας  και  πάλι   τα  ποιήματά  της  ,  το   ενδιαφέρον  μου  τράβηξε    ένα  μικρό  ποίημα   που  εκτείνεται    σε   έναν  μόνο   στίχο!   

    Λίγο ακόμα… και οι γραμμούλες  μας θα συμπέσουν *

Αυτό   το    φαινομενικά   ταπεινό    ποιηματάκι  –στίχος   είναι    κατ’ αρχάς  καμωμένο  με  απλά  υλικά  . Αφήνει   δε  το  περιθώριο  για  μία  προσέγγισή  του  τόσο  αισιόδοξη  όσο και  απαισιόδοξη  . Μία  επιρρηματική   έκφραση  στην    αφετηρία του     δημιουργεί    το  συναισθηματικό  πλαίσιο  μέσα  στο  οποίο   θα  ενταχθεί  ομαλά  η  φράση   που ακολουθεί  μετά  τα αποσιωπητικά . Δεν  ξέρω  κατά  πόσο  η  ποιήτρια  χρησιμοποίησε  ενσυνείδητα   τον  σεφερικό   στίχο  «Λίγο  ακόμα»  στην  αρχή  του  ποιήματος , για να  συνδέσει   την παράδοση  του  παρελθόντος  με  το  δικό  της  ποιητικό   σύμπαν . Αυτό το «Λίγο ακόμα» πάντως  δημιουργεί   το  ίδιο  συναίσθημα  αναμονής   και   μπορεί  να  εκληφθεί  είτε  ως ένας  ψίθυρος  εις  εαυτόν  και  μήνυμα  αισιοδοξίας   είτε  ως  προειδοποίηση   , και   γιατί  όχι  , και  ως  απειλή . Τα  αποσιωπητικά   επιτείνουν  την  αγωνία . Μαρτυρούν   τη διάθεση  της  ποιητικής  φωνής  να   παραμείνει  απρόβλεπτη . Ώσπου   ξεδιαλύνεται  (;)  το  μυστήριο  με  μία φράση  που  ηχεί  περισσότερο  ως   επιβεβαίωση  και λιγότερο  ως πρόβλεψη .  Οι  γραμμούλες   - χεριών  ίσως  , άρα  γραμμές  ζωής  ή γραμμές  της  μοίρας  - είναι  έτοιμες  να συμπέσουν. Δυο  γραμμές  απομονωμένες  , δυο  πεπερασμένα  σύνολα σημείων , το  καθένα   εντεταλμένο   στην  ικανοποίηση  της  δικής  του  πορείας  , είναι  πια  έτοιμα  να σπάσουν το  πεπερασμένο , να  εκταθούν  προς  το  άπειρο  , το  άπειρο  του  έρωτα . Και  ύστερα  ; Η  ολοκλήρωση  ή  η συντριβή ; Ευτύχημα  ή  ατύχημα  ; 

*Από τις Πληγές [ Γαβριηλίδης 2011 ]