ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ-ΘΕΑΤΡΟ

...συνέντευξη στην Ασημίνα Ξηρογιάννη

A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Ξεκινώ ρωτώντας... γιατί κάνεις θεατρο!



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Γιατί προέρχομαι από οικογένεια καλλιτεχνών. Οι πιο ωραίες αναμνήσεις της παιδικής μου ηλικίας είν' απ' το Ωδείο του πατέρα μου, τα στούντιο του ΡΙΚ όπου η μητέρα μου ήταν παραγωγός, και την Επίδαυρο όταν έκανε πρόβες και παραστάσεις η θεία μου, Μαίρη Αρώνη. Από πολύ νωρίς οι γονείς μου αποφάσισαν - ένας θεός ξέρει γιατί - πως η σκηνοθεσία ήταν κάτι που θα μου πήγαινε. Η ιδέα τους δεν μου φάνηκε εντελώς άτοπη καθότι:



α) Συνδυάζει όλες τις τέχνες (κι εγώ δεν ήθελα να επικεντρωθώ σε μια συγκεκριμένη).

β) Επιτρέπει την εμβάθυνση στην ψυχολογία που με συναρπάζει.

γ) Περιλαμβάνει τη συνεργασία με ηθοποιούς (ανάμεσα στους οποίους μεγάλωσα και υπεραγαπώ) και την έμμεση ενασχόληση με την υποκριτική (που, παρότι με γοητεύει, θα ήταν το τελευταίο πράγμα στον κόσμο που θα επέλεγα να κάνω επαγγελματικά).

δ) Σου δίνει τον έλεγχο των πραγμάτων (ή τουλάχιστον έτσι πίστευα τότε).



A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Διάβασα μια συνέντευξή σου στο ΒΗΜΑ[2008]. Εκεί λες χαρακτηριστικά ότι "όλη η γενια σου οφείλει την καριέρα της στον Χουβαρδά". Εξηγήσου.



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Μπορώ να σκεφτώ τουλάχιστον μισή ντουζίνα συναδέλφους τους οποίους πρωτογνώρισα μέσ' απ' τη δουλειά τους στον εξώστη - κυρίως - του Αμόρε. Δεν γνωρίζω αν έκαναν όπως εγώ εκεί το πρώτο τους ξεκίνημα, θα συμφωνήσουν όμως, φαντάζομαι, ότι ο Γιάννης μας παρέσχε επί χρόνια την ιδανική πλατφόρμα να δοκιμαστούμε και ν' αναδειχτούμε.



Όταν εγώ έφευγα για σπουδές στην Αμερική το '83, άφηνα πίσω μου μια θεατρική Ελλάδα βυθισμένη στη μιζέρια: με την αποφοίτηση μου απ' τη σχολή του Εθνικού δούλεψα για ενάμιση χρόνο στο θίασο του όπου ήρθα σ' επαφή με τον απόλυτο παραλογισμό του καλλιτεχνικού δημοσιοϋπαλληλισμού. Δεν είναι περίεργο λοιπόν που επέλεξα να μείνω στην Αμερική. Όταν άρχισα να έρχομαι πιο συχνά στην Ελλάδα για οικογενειακούς λόγους στη δεκαετία του '90, το τοπίο είχε αλλάξει εντελώς. Πέραν του ότι το Θέατρο του Νότου είχε συντείνει τα μέγιστα σ' αυτό, πολύ αμφιβάλλω ότι εγώ προσωπικά θα είχα την ίδια άμεση αναγνώριση αν δεν ήταν για το Γιάννη Χ.



A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Σκέψεις και σχόλια για τη σύγχρονή σου θεατρική πραγματικότητα. Γίνονται καλά πράγματα στο θέατρο σήμερα;



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Τελευταία ακούγεται συχνά ο όρος "Airport Art". Αναφέρεται στις παραστάσεις παγκοσμίως αναγνωρισμένων σκηνοθετών ή σχημάτων που γυρίζουν με μεγάλη επιτυχία τον κόσμο αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι τις χαρακτηρίζει κάποια εθνική ταυτότητα.



Ακόμη κι αυτό όμως το θεωρώ καλύτερο από την εσωστρέφεια που διακατέχει το ελληνικό θέατρο. Το ερώτημα του πώς συγκρίνεται με άλλα (π.χ. το ευρωπαϊκό) θα παραμείνει θεωρητικό έως ότου οι ελληνικές παραστάσεις αρχίσουν να δηλώνουν την παρουσία τους στα φεστιβάλ του εξωτερικού.



A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Η κρίση ειναι γενική και ειδική. Οι εφημερίδες εγραψαν οτι έκλεισε το θεατρικό μουσείο. Το θεατρο περναει κι αυτό κάποιου ειδους κρίση;



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Το θέατρο - όπως κάθε τέχνη και κάθε καλλιτέχνης - όποτε δεν περνάει κρίση, θα πρέπει να την επινοεί.



A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Ποιο έργο επιθυμείς πολύ να σκηνοθετήσεις κάποια στιγμή στο μέλλον;



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Ένα έργο που θα γεννηθεί μέσ' απ' την Ω² (την ομάδα αποφοίτων της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών) και θα 'χει να κάνει με τη δική μας οπτική για το πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Ο φόβος μου βέβαια είναι ότι με την ταχύτητα που τρέχουν τα πράγματα, στη δεύτερη εβδομάδα των προβών θα πρέπει ήδη ν' ανασκευαστούν αυτά που θα 'χουν συζητηθεί στην πρώτη.



6. Μια θεατρική συνεργασία του παρελθόντος που ξεχωρίζεις και αναπολείς με

νοσταλγία.



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Ένα καμπαρέ που έκανα φοιτητής ακόμη με μουσική Kurt Weill στη Νέα Υόρκη. Ξαφνικά το πράγμα πήρε ζωή από μόνο του κι άρχισαν να συμβαίνουν πράγματα που δεν είχα υποπτευθεί. Ήταν η πρώτη φορά που συνειδητοποίησα ότι η μαγεία του θεάτρου βρίσκεται στο ότι, μέσ' απ' τη συνεργασία, το όλον μπορεί να είναι ανώτερο του αθροίσματος των μερών.



A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Έχεις ασχοληθεί ποτέ με την πολιτική;



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Όχι.



A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Μίλησε μου για το σεμινάριο που κάνεις στον ΠΕΣΥΘ.



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Μου δίνει πάντα εξαιρετική χαρά να δουλεύω με θεατρολόγους. Συνδυάζουν την αγάπη του γραπτού λόγου με μια ουσιαστική δίψα για την πρακτική πλευρά του θεάτρου. Λόγω του περιορισμένου χρόνου φέτος, σε αντίθεση με τα σεμινάρια που είχα διδάξει παλιότερα, επικεντρωθήκαμε περισσότερο στη δραματουργική προσέγγιση απ' ό,τι στη δουλειά με τους ηθοποιούς.



Θα ήθελα βέβαια το σεμινάριο να τους ανοίξει δρόμους εύκολης πρόσβασης προς τη σκηνοθεσία, αλλά, όπως μου λένε κι οι ίδιοι, μάλλον τους έχει σοκάρει το πόσο δύσκολη τελικά είναι αυτή η υπόθεση. Αυτό βέβαια μου δίνει μιαν άλλου είδους ικανοποίηση. Νομίζω λίγοι συνειδητοποιούν πόσο σύνθετα είναι τα πράγματα στη δουλειά μας - κι αυτή ακριβώς η επιπόλαιη αντιμετώπιση από μερικούς είχε φυσική συνέπεια γενιές ολόκληρες ηθοποιών ν' αντιμετωπίζουν με καχυποψία όλους ανεξαιρέτως τους σκηνοθέτες.



A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Τι ονειρεύεσαι;



Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Μια σταθερή αλλά και ολοένα ανανεούμενη κοινωνία αποφοίτων της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών που θα δουλεύει εντατικά, δημιουργικά και με την ίδια πάντα αγάπη.



Και μια πολύωρη μάχη μ' έναν ξιφία.



A.ΞΗΡΟΓΙΑΝΝΗ: Άμεσα θεατρικά σου σχέδια.

Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ:Τα δύο πράγματα που συζητώ για το φθινόπωρο δεν έχουν κλείσει ακόμη οπότε δεν μπορώ ν' αναφερθώ σ' αυτά.

Για το Incendies του Mouawad στο Εθνικό μπορώ να πω ότι τρέμω σύγκορμος στην ιδέα ότι μπορεί να μη φανώ αντάξιος ενός τέτοιου κειμένου.